Iemand reist elke dag bijna een uur met het openbaar vervoer naar haar werk. Had ze deze reis met een auto gemaakt, dan had ze volgens 9292.nl slechts 10 procent meer CO2 uitgestoten (zie kader). Slechts 10 procent? Staat ze daarom op tochtige stations te wachten op een trein met vertraging, terwijl ze met de auto ook nog eens een half uur sneller op haar werk is? Dat kan toch niet kloppen?
De CO2-calculator van 9292.nl – drie voorbeelden
- Een reis van 52 minuten met bus en metro van een Parkeren + Reizen-locatie in Rotterdam naar Den Haag Centrum, kost 2,1 kilo CO2. Diezelfde reis met een auto kost slechts een fractie meer: 2,3 kilo, blijkt uit dit reisadvies van 9292.nl.
Volgens veelgeciteerd onderzoek van CE Delft, (waarin de uitstoot in de praktijk is berekend), zou de CO2-uitstoot van de autoreis 1,8 keer groter zijn dan dezelfde reis per Openbaar Vervoer (OV). - Wie van de Dam in Amsterdam met het openbaar vervoer naar Landmarkt reist (een winkel die veel biologische en lokaal gekweekt voedsel verkoopt) even buiten de stad, zit ruim een half uur in tram en bus en is verantwoordelijk voor 0,6 kilo CO2. Leg je dezelfde rit door de binnenstad af met een auto, dan stoot je 0,7 kilo CO2 uit, aldus deze berekening van 9292.nl.
Afgaande op het onderzoek van CE Delft, zou een reis per auto 1,8 keer meer CO2-uitstoot tot gevolg hebben dan die reis per OV. - Een busreis in Eindhoven van een kwartier van een woonhuis naar het winkelcentrum, kost 0,3 kg CO2 – evenveel als dat je met de auto zou gaan, stelt dit reisadvies van 9292.nl.
Volgens het onderzoek van CE Delft, zou de CO2-uitstoot van de auto 1,8 keer groter zijn dan die van diezelfde reis in het OV.
Een overzicht van deze data en berekeningen vind je hier.
Nee, dat klopt niet. Volgens een veelgebruikte bron zou in het hierboven genoemde voorbeeld de reis per auto niet slechts eentiende meer CO2-uitstoot veroorzaken (zoals 9292.nl beweert), maar bijna twee keer meer dan met het openbaar vervoer (zie kader hiernaast). Uit diverse onderzoeken blijkt dat gemiddeld genomen een reis per openbaar vervoer veel minder CO2-uitstoot veroorzaakt dan diezelfde reis met een auto. Andere CO2-calculators leveren dan ook heel andere uitkomsten. De CO2-calculator van ns.nl rekent bijvoorbeeld voor exact dezelfde reis een veel groter verschil tussen auto en trein, soms bijna twee keer zo groot (zie kader 'De CO2-calculators van 9292.nl vs ns.nl').
In Nederland is 9292.nl met afstand de belangrijkste website voor gebruikers van het openbaar vervoer (OV) om hun reis te plannen. De dienst is een samenwerkingsverband van OV-bedrijven en verleende in 2013 meer dan 520 miljoen reisadviezen.
Bron: 9292.nl
Autofabrikanten
De CO2-calculators van 9292.nl en ns.nl rekenen met ongeveer dezelfde uitstoot voor een treinreis. Maar de CO2-uitstoot van een autoreis is bij 9292.nl veel kleiner dan bij ns.nl. Met andere woorden: volgens 9292.nl zijn auto’s veel schoner.
Waar komen deze verschillen vandaan? De berekeningen van 9292.nl worden verzorgd door Het Nieuwe Rijden, een initiatief van onder andere de rijksoverheid om Nederlandse zuiniger te laten rijden. Het Instituut voor Duurzame Mobiliteit (IvdM) is verantwoordelijk voor de uitvoering. Kaspar Zom van het IvdM: “Wij gebruiken diverse betrouwbare en openbare bronnen. De CO2-uitstoot van auto’s die wij hanteren, is het normverbruik dat wordt opgegeven door fabrikanten. Dit klopt vaak niet met het praktijkgebruik, en daardoor kan de CO2-calculator op 9292.nl een te positief beeld geven van de CO2-uitstoot van een auto.”
De CO2-calculators van 9292.nl vs ns.nlOp 9292.nl komt de auto er veel beter vanaf dan op ns.nl. Drie voorbeelden:
- Amsterdam Centraal – Rotterdam Centraal per trein scheelt volgens ns.nl 10 kilo CO2 ten opzichte van een auto. Volgens 9292.nl is dat slechts 5,6 kilo CO2, bijna twee keer minder.
- Maastricht – Den Helder per trein levert volgens ns.nl 34,6 kilo minder CO2 op dan een dezelfde reis per auto. Volgens 9292.nl is dat 23,8 kilo CO2, anderhalf keer minder.
- Vlissingen – Groningen per trein leidt volgens ns.nl tot 55,8 kilo minder CO2-uitstoot dan met een auto. Volgens 9292.nl is dat 37,5 kilo CO2, anderhalf keer minder.
Een overzicht van deze data vind je hier.
Rooskleurig
Autofabrikanten geven inderdaad een veel te rooskleurig beeld van het brandstofverbruik en de CO2-uitstoot van hun modellen. Volgens onderzoek van TNO kunnen de verschillen tussen wat fabrieken opgeven en in de praktijk behaald wordt oplopen tot wel 50 procent. De Europese Unie wil daarom nieuwe tests die realistische cijfers opleveren.
Bron: ns.nl
Milieu Centraal, dat de gegevens voor ns.nl levert, gebruikt de fabrieksopgaven niet. Ingrid Aaldijk van Milieu Centraal: “Iedereen weet dat die onbetrouwbaar zijn. Wij baseren ons louter op de uitstoot zoals die in de praktijk plaatsvindt.” De bronnen van Milieu Centraal zijn onderzoek van CE Delft en ADAC, de Duitse ANWB die op www.ecotest.eu praktijkcijfers publiceert.
Maar als het IvDM weet dat de cijfers niet realistisch zijn, waarom worden ze dan toch gebruikt op 9292.nl? Zom: “Het zijn de officiële cijfers, en dus werken we daarmee. Maar belangrijker: als iedereen het Nieuwe Rijden toepast, zoals op tijd opschakelen naar de vijfde versnelling, zijn deze fabrieksnormen wel haalbaar. De uitkomst van de CO2-calculator klopt als mensen het Nieuwe Rijden toepassen.”
Deze voorwaarde staat niet bij de uitkomsten van de CO2-calculator. Zom: “Het zou inderdaad beter zijn als dat er zou staan.”
Overigens betwijfelt Milieu Centraal of met Het Nieuwe Rijden de fabrieksnormen gehaald kunnen worden, zoals IvDM beweert. Een besparing van 10 procent vindt de onafhankelijke voorlichtingsorganisatie realistischer.
Autobranche
Het is in het belang van de autobranche om de milieuwinst van het openbaar vervoer zo klein mogelijk voor te doen. Bus- en treinreizigers zullen eerder in de auto stappen als ze denken: “Ik zit elke ochtend bijna een uur in het openbaar vervoer, maar het levert maar 10 procent minder CO2-uitstoot op”. Gevolg: meer autoverkoop, meer autoreparaties, meer omzet voor de autobranche.
Het IvDM is een stichting die volgens haar website “opereert namens brancheorganisaties RAI Vereniging, BOVAG, Vereniging Focwa Schadeherstel en Stiba” (Stiba is de belangenvereniging van autosloperijen). Het zou toch niet zo zijn dat de autobranche de gebruikers van het openbaar vervoer stiekem wil aanzetten om bus, trein of metro te verruilen voor de auto?
Kasper Zom: “Absoluut niet. Het Nieuwe Rijden is ingesteld door de overheid, wij zijn slechts verantwoordelijk voor de uitvoering ervan. We zijn onafhankelijk, en werken bijvoorbeeld ook voor de overheid en de NS.”
Verwarrend
Ingrid Aaldijk van Milieu Centraal vindt het voor consumenten verwarrend dat er verschillende CO2-vergelijkingen in omloop zijn. “Dat kan leiden wantrouwen, waardoor mensen kunnen denken: ‘zie je wel, al dat groene gedoe is onzin’.”
Milieu Centraal is een van de initiatiefnemers van www.co2emissiefactoren.nl, dat streeft naar uniforme CO2-emissiefactoren. Aaldijk: “Met deze data wordt het vergelijken tussen bijvoorbeeld vervoerssoorten makkelijker en transparanter, en wordt de focus teruggebracht naar het primaire doel: het omlaag brengen van de CO2-uitstoot.” Onder andere de ANWB, NS en netbeheerders hebben belangstelling om met de data werken. “We hopen dat ook 9292.nl deze data gaat gebruiken.”
REISinformatiegroep, eigenaar van 9292.nl, is om een reactie gevraagd, maar heeft deze nog niet gegeven.