Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
Nederland is in rep en roer door vergiftigde eieren in de supermarkten. Overal hoor je bezorgde mensen keuvelen over de minieme dosis fipronil in hun eitjes. Maar wie maakt zich druk om de kip, vraagt Fiona Korthals Altes zich af.
Het zal je maar gebeuren: ben je eindelijk op dieet, eet je dertig besmette eieren. Het is het verhaal van Cees Nieuwkerk dat deze dagen veel opduikt in de Nederlandse nieuwsmedia. Gelukkig hoeft hij zich weinig zorgen te maken. De boosdoener was de stof fipronil, die in zijn eieren zat vanwege een bloedluisbestrijdingsmiddel dat gebruikt is door pluimveehouderijen. De stof is verboden en giftig, maar om er ziek van te worden moet je honderdduizenden eieren eten.
Over de gevolgen voor mensen hoeven we ons dus nauwelijks druk te maken. Is de stof dan wel schadelijk voor kippen? Volgens de Voedsel- en Warenautoriteit NVWA kunnen zowel mens als dier er alleen ziek van worden bij inname van grote hoeveelheden. Ook Sible Westendorp, een pluimveedierenarts uit Hoeven, stelt dat fipronil pas in grote doses negatieve effecten heeft voor leghennen. De kippen die bestoven zijn met het anti-bloedluizenmiddel lopen dus geen direct gezondheidsrisico.
“
De kippen zijn wel degelijk de dupe van het schandaal
Ruimen of ruien
Geen dírect gezondheidsrisico, nee. Maar de kippen zijn wel degelijk de dupe van het schandaal. Op 31 juli berichtte het AD al dat meerdere pluimveebedrijven die besmet waren, hebben besloten hun kippen te ruimen. Ruimen is een eufemisme voor doden. Deze kippen belanden niet op ons bord als een stukje vlees en er is dus geen gevaar dat mensen op die manier het gif binnenkrijgen. Desondanks werd later bekend dat de NVWA het besluit over het wel of niet doden volledig aan de boeren over laat. Dierenorganisaties probeerden nog te beargumenteren dat
de kippen niet afgemaakt mogen worden volgens de Wet Dieren, maar tot op heden heeft dit bezwaar nog niks opgeleverd. De NVWA vermeldt dat er niet geruimd wordt, maar vernietigd. Aan ruimen kleven namelijk inderdaad strengere eisen. De NVWA kan het beestje twintig namen geven, de strekking blijft hetzelfde: massale kippenmoord.
Het alternatief is de kippen laten ruien. Dit is een duur woord voor diëten: kippen verliezen vet en veren, om zo sneller ontdaan te zijn van het gif. Tijdens deze periode draagt de boer de kosten voor het onderhoud van de kippen en ontvangt hij geen opbrengsten. Het is dus een dure periode. Maar alle kippen doden en vervangen kost ook geld meldt Eric Hubers, voorzitter van de sector pluimveehouderij van de Landbouw en -Tuinorganisatie, aan de NOS. Onduidelijk is wat het verschil is in de kosten.
Ook biologische kip de klos
Opmerkelijk is dat ook biologische eieren zijn besmet met fipronil. Bij pluimveehouder Torsius zijn het juist die eieren die aangetast zijn. Gelden er geen regels voor het toedienen van medicijnen aan biologische legkippen? Skal biocontrole, de Nederlandse organisatie die biologische bedrijven beoordeelt, meldt OneWorld dat er regels gelden voor het gebruik van medicijnen. Deze mogen niet preventief gebruikt worden en voor een biologische boer geldt een dubbele wachttijd voordat de producten van het dier verkocht mogen worden. Er is geen onderscheid in welke medicijnen gebruikt mogen worden met andere leghennen. Dus als je denkt dat jouw aankoop biologische eieren bijdraagt in dierwelzijn kom je in dit geval van de koude kermis thuis. Ook biologische leghennen lopen kans ‘vernietigd’ te worden.
“
Zijn we zo gewend aan de sterfte van onze staldieren dat we er geen aandacht meer aan besteden?
Op dit moment maken pluimveebedrijven hele stallen aan kippen af. Maar in plaats van zich te bekommeren om het lot van de kippen, vertellen nieuwsmedia het verhaal van Cees. Zijn we zo gewend aan de massale sterfte van onze staldieren dat we er niet eens meer aandacht aan besteden? Verwar ik het verdriet voor de dood van 24.000 varkensvorige week met medeleven voor het lot van de boer? Waarschijnlijk wel, gezien het nog niet eens zeker is dat deze
dubieuze boer nooit meer varkens mag houden. We gaan toch zeker de man niet veroordelen voor het minstens vijf keer overtreden van de wet in Duitsland en Nederland?
Faillissement of kippengenocide
De kippenboeren zijn van plan om de schade voor de weggegooide eieren te verhalen op Chickfriend, het bedrijf dat de kippen bestoof met het bestrijdingsmiddel. Torsius merkt terecht op dat tegemoetkoming vanuit de overheid ook gepast zou zijn, gezien de gigantische schade die de boeren lijden. Enige bijdrage zou inderdaad heel wat narigheid kunnen voorkomen. En dan heb ik het niet alleen over het eventuele faillissement van pluimveebedrijven, maar ook over de ellendige kippengenocide die plaats moet vinden om de bedrijven nu overeind te houden.
Foto header: Flickr
