”We zijn blij dat het hier is begonnen, dat ons dorp voorligt op de andere.” Kak Sarhad, het dorpshoofd van Twtakal steekt zijn trots niet onder stoelen of banken, zelfs al ligt het onderwerp gevoelig. In zijn afgelegen dorp is de revolutie begonnen, zegt hij. Het Iraaks-Koerdische dorp heeft de vrouwenbesnijdenis afgeschaft.
Campagne
Female genital mutilation of FGM, de officiële term voor vrouwenbesnijdenis, komt in Iraaks Koerdistan veel voor. In sommige dorpen is vrijwel de hele vrouwelijke bevolking besneden. Volgens de onafhankelijke organisatie Wadi lag het cijfer in heel Iraaks-Koerdistan tot voor kort op rond de zestig procent. Ze begon voorlichtingscampagnes en bezocht honderden dorpen. In 2011 volgde de overheid met een officieel verbod van FGM.
De campagnes lijken vruchten af te werpen: een eerste Koerdisch wetenschappelijk onderzoek laat lagere cijfers zien. Onder jonge meisjes is FGM gedaald tot onder de 35 procent, wat een indicatie kan zijn dat het ook buiten Twtakal minder voorkomt. De Koerdische Hoge Commissie voor Vrouwenzaken kondigt aan in oktober grootscheeps onderzoek te gaan doen.
Onwetendheid
“We wisten niet dat het slecht was voor onze dochters”, zegt Nasrin, de vrouw van het dorpshoofd. Tot twee jaar geleden sneed de vroedvrouw bij ieder jong meisje in Twtakal een stukje van de clitoris. Toen kwam een organisatie uit de provinciehoofdstad Sulaymaniya met een film en beloften.[[{“fid”:”22154″,”view_mode”:”default”,”type”:”media”,”attributes”:{“height”:2736,”width”:3648,”style”:”width: 200px; height: 150px; float: right;”,”class”:”media-element file-default”}}]]
“Mijn grootmoeder liet het doen bij mijn dochtertje van nauwelijks een jaar toen ik een dag weg was”, zegt ze. “Mijn andere dochter was er zo bang voor, dat ik het bij haar niet heb laten doen.”
Generaties lang zijn de meisjes in Twtakal besneden. “De oudere vrouwen zeiden dat hun gebeden anders niet aanvaard zouden worden, en dat alles wat ze kookten onrein zou zijn”, zegt Kanbar. “Die generatie blijft de verandering afwijzen.”
Andere hulp
Wadi, een organisatie die van origine Duits is en ook door Nederland gesteund wordt, koos twee jaar geleden zes Koerdische dorpen uit, waar hulpverleners regelmatig langs zouden gaan. De dorpen kregen ook anderszins hulp – in Twtakal kwam een basisschool en is elektriciteit aangelegd.
“We wilden het niet geloven”, zegt Kanbar over de schadelijkheid van vrouwenbesnijdenis. “Tot we de film zagen. Nu zijn we elkaars advocaten; we zorgen dat niemand het haar dochter aandoet.”
Voor de gek
Amin, de vroedvrouw, komt erbij zitten. De kleine vrouw gaat geheel in het zwart, en haar kin is versierd met een tattoo. Ze vouwt een stukje papier nog kleiner: “Ik sneed maar zo’n klein beetje af. Geen van de meisjes stierf of had problemen. De huwelijken hier zijn goed.”
Ze klaagt dat ze voor de gek gehouden is. “Ik dacht dat ze me zouden betalen. Ik heb geen man en geen inkomen.” Het aantal geboorten in het dorp is te klein om van rond te komen, en ze dreigt weer te gaan besnijden.
Vertrouwen
Zo’n twaalf meisjes in het dorp zijn dankzij de campagne niet besneden. Dorpen in de omgeving zagen hoe Twtakal profiteerde, en willen ook meedoen.
Helemaal zeker is Wadi echter niet dat FGM helemaal is uitgebannen, want de meisjes worden niet onderzocht. “We hebben gebouwd aan het vertrouwen”, zeggen hulpverleners die het dorp maandelijks bezoeken. “De vrouwen beloven dat ze ons bellen als het toch gebeurt. We zijn niet gebeld.”
Verder lezen?
Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?
Word abonnee
- Digitaal + magazine — € 8,00 / maand
- Alleen digitaal — € 6,00 / maand
