Tegen een achtergrond van flikkerende kerstlichtjes kwamen woensdagavond honderden mensen bijeen op de Dam om stil te staan bij de slachtoffers in Aleppo. Twee OneWorld redacteuren waren erbij aanwezig. Midden-Oosten reporter Justine Swaab brengt verheldering in de politieke spanningen rondom Syrië.
Bij aankomst op de Dam is de sfeer rustig. Op de achtergrond is enkel wat politie ter paard te zien, meer een formaliteit. De mensen die hier samen zijn gekomen, staan er om zich uit te spreken tegen de horror van Aleppo. Voor deze solidariteit komen de redacteuren ook, met een kaarsje in de hand beginnen de vragen al bij de vlaggen die in de wind wapperen.
Vlaggen
Justine wijst de vlaggen aan: “Dit zijn vlaggen van de Syrische revolutie, ze zijn van vóór het Assad-regime. Deze zijn verboden in de gebieden van het regime, niet in die van de oppositie. Mijn Syrische contacten vroegen of ze deze vandaag mee mochten nemen. Ze vreesden dat het anders een pro-Assad demonstratie zou worden. En dus ook pro-Assad mensen zou aantrekken.” De vlaggen zijn een punt van onenigheid. Aleppo Watch schrijfster, Justine, sprak Syriërs die de vlaggen minder konden waarderen: “Zij vinden dat het een demonstratie is voor alle slachtoffers.” Maar de Syrische vlag is niet de enige die op de Dam waait. Ook de Turkse vlag is meegenomen.
De Turkse gemeenschap is zeer aanwezig, zo merkt Justine op: “Ik heb het idee dat vooral de Turken met religieuze leuzen komen. Ook hoor ik onenigheid over Erdogan. Onderling komen er dus ook nog Turkse gemoederen omhoog.” De Turkse vlag is een van de vele vlaggen, nationaliteiten en stemmen die zich deze avond in het debat rondom de Syrische kwestie mengde. “Ik vind het een hele interessant micro afspiegeling van het grote conflict”, analyseert de Midden-Oosten reporter. Ondanks dat de demonstratie door Nederlanders werd georganiseerd, was er geen Nederlandse vlag te bekennen.
"Assad moet weg" #Amsterdam #Aleppo #StandWithAleppo.. pic.twitter.com/Ai9lCDmysj
— Aʟʟᴏᴄʜᴛᴏᴏɴ (@Allochtoons) 14 december 2016
Tekens en leuzen
Ook stille handgebaren zijn te ontdekken in de menigte. Niet alleen het alom gebruikte peace-teken, maar ook minder bekende gebaren. Hier en daar steken Turken vier vingers in de lucht, met de duim verstopt. Justine legt uit: “Dit is het teken van de Muslim Brotherhood, iets dat uit Egypte komt. Het wordt nu overgenomen na de coup in Turkije. Hafez, de vader van Assad, heeft de Muslim Brotherhood verboden en afgeslacht.” Ook zijn er enkele wijsvingers in de lucht, die omhoog wijzen naar de hemel. “Dit gebaar betekent: 'er is geen God behalve Allah en Mohammed is zijn profeet’. We zien dit veel bij ISIS, maar ook bij islamieten of andere gelovigen omdat het een religieus gebaar is.”
Voor ons is het belangrijk dat we in stilte bij elkaar komen
Het politieke en religieuze element komt niet alleen in de gebaren naar boven, ook laten de aanwezigen zich vocaal horen. Van slogans als 'stop bombing in Aleppo', zonder met de vinger naar een partij te wijzen, tot het religieuze 'Allahu Akhbar' (God is groot). “Ik vraag me af wat Nederlanders denken als ze dit horen”, vraagt Justine zich hardop af. “Zijn ze bang? Ik denk het wel.” De religieuze uitingen vallen niet bij iedereen in goede aarde. Atheïsten uitten hun frustratie. Zij zeggen: ‘De revolutie ging niet over religie, maar over vrijheid.”
Standpunt
Het lijkt allemaal op een centraal punt neer te komen. “Kan je in een protest voor zo’n bloederig conflict als dit onpartijdig blijven?” Wat de mensen op de Dam verbind is het belang om solidair te staan met, en kaarsjes te branden voor, de slachtoffers. Hoe de rest invulling zou moeten krijgen lijkt per persoon te verschillen. “Uiteindelijk is de demonstratie van de Syriërs, het is hun conflict,” zegt Justine.
#standwithaleppo Amsterdam pic.twitter.com/zv2pDdRAnP
— Name cannot be blank (@nnmrht_3) 14 december 2016
Vanuit de organisatie is er expres niet voor een politieke insteek gekozen: “We willen zo veel mogelijk mensen bij elkaar brengen en dit bereik je niet met een politiek statement. Voor ons is het belangrijk dat we in stilte bij elkaar komen. De focus ligt op een vreedzaam samenzijn”, vertelt Joost Poppe Jan Rentema namens de organisatoren. Dat het vreedzame protest veranderde naar een vocaal protest, vindt de organisatie prima. "We hadden er wel op gerekend, er is enorme woede en onmacht."
De vele telefoons in de lucht nemen opnames van de samenkomst en worden linea recta het wereldwijde web opgestuurd, via de satellietverbindingen naar Aleppo. Het is niet alleen een video, maar een hart onder de riem voor hen die elke dag met de horrors in de geruïneerde stad te maken hebben. 'Amazing' en 'Thank you for standing with us' reageren de contacten in Aleppo. Op inhoudelijk niveau van de demonstratie zijn er grote verschillen, maar als het gevoel van solidariteit overkomt is er een stap een gezet in verbroedering.
