Tegen de achtergrond van het Nederlandse voorzitterschap van de raad van de EU, zoekt Reinier Vriend voor OneWorld.nl naar de Europese waarden van alledag. In de serie #ThisIsMyEurope spreekt hij Europeanen van allerlei pluimage om te ontdekken wat Europa voor ons betekent. Deze week spreekt hij de Bulgaarse Hristo.
“Ik kan me nog goed herinneren hoe het ging als we met de bus naar West-Europa gingen. Tot aan de grens met Slovenië zat je zenuwachtig op je stoel, omdat je wist dat ze je zo terug konden sturen. Dat gebeurde regelmatig, dan stond er iemand aan de Kroatische kant te wachten op een bus terug richting Sofia.”
We zijn natuurlijk belachelijk goedkoop en hebben een voordelig belastingtarief
Hristo Bel Hristov (30) zat jarenlang in de reclamewereld, maar werkt sinds kort als technisch medewerker voor een internetgigant in de Bulgaarse hoofdstad. “We zijn blijkbaar beter in staat klanten te helpen dan in India. Het is voor mij wel een switch. De IT-sector hier groeit enorm. We hebben een goede onderwijsstandaard op het technische vlak. Daarnaast zijn we natuurlijk belachelijk goedkoop en hebben we een voordelig belastingtarief.”
Dit heeft ervoor gezorgd dat steeds meer bedrijven hun IT-diensten vanuit India naar Bulgarije verplaatsen. Toch is al die bedrijvigheid niet automatisch de kip met de gouden eieren voor Bulgarije. “Het zijn allemaal grote internationale bedrijven die hier delen van hun keizerrijken onderbrengen, misschien wel alleen tijdelijk. Wij bouwen zelf nauwelijks iets op.”
Diversiteit
Hristo heeft een duidelijk beeld bij Europa: “Voor mij betekent Europa diversiteit. Er zijn zoveel verschillen tussen de uithoeken. Voor mijn gevoel lopen er twee grenzen door Europa: tussen west en oost en tussen noord en zuid. Een verschil tussen oost en west is bijvoorbeeld de voorzieningen. Hier in Bulgarije zijn publieke zaken als de gezondheidszorg niet op orde. Dat is in het zuidwesten anders.”
We hebben hier zoveel onzekerheid dat we verlangen naar West-Europa. Maar we vinden het op hetzelfde moment ook oersaai
Het levert een interessante tegenstrijdigheid op: “We hebben hier zoveel onzekerheid dat we verlangen naar West-Europa. Maar we vinden het op hetzelfde moment ook oersaai. Zuid-Europa heeft ook overeenkomsten. “Neem nou Italië, daar heeft ook niemand respect voor elkaars persoonlijke ruimte. In de noordelijke landen staat iedereen netjes aan de rechterkant van de roltrap. Dat kan je hier wel vergeten.”
Wat heeft toetreding tot de EU in 2007 voor Bulgarije betekend? “Het verraste me laatst hoe snel ik gewend ben geraakt aan de veranderingen. De bewegingsvrijheid is enorm toegenomen.” Bulgaren zijn over het algemeen blij met de veranderingen. “Het werkt een beetje zoals met roken: als je heel lang binnenzit en geen sigaret op mag steken, dan ben je enthousiast als je naar buiten kan om er eentje te roken. Zo is het met ons ook gegaan met reizen. Ik weet nog dat ik de eerste keer zonder visum naar de EU kon reizen, toen ben ik in Keulen geweest. Nu is Keulen niet zo'n bijzondere stad, maar wat heb ik me daar toen uitgelaten gevoeld! Nu het eenmaal gewoner is geworden neemt ook de kick af. Dan ben je wel lid van de EU, maar de volgende ochtend word je wakker en zit je nog steeds met dezelfde mensen in dezelfde stad.”
Onze grens met Turkije is zowel een geografische als een emotionele grens. Het is dan wel ons buurland, maar het is cultureel een wereld van verschil
Hristo denkt dat de EU weer terug zal gaan naar vooral een economische unie. “Ik snap wel dat de landen met het hoogste bnp nu klagen. Dat is ook de reden waarom wij Bulgaren tevreden zijn nu, per saldo gaan we erop vooruit. Maar ik denk dat sterke economieën het belangrijkst worden.” Het strategische positioneren van de afgelopen decennia is volgens hem voorbij. Een toenadering tot Turkijke ziet hij niet gebeuren. “Onze grens met Turkije is zowel een geografische als een emotionele grens. Het is dan wel ons buurland, maar het is cultureel een wereld van verschil. Je ziet dat aan de Turkse gemeenschappen in Europa, die mixen niet. Turkijes deelname aan de EU zou nooit een succes kunnen worden.”
Het valt Hristo op hoe ver Istanboel weg lijkt. “Mensen hier op de Balkan onderschatten de kansen en mogelijkheden die die stad biedt. Het is een wereldstad die past in het rijtje met Londen en New York. Zoiets hebben we dus maar een paar honderd kilometer hiervandaan, maar zo voelt het niet. Dat komt niet alleen door de slechte verbindingen. Bulgarije richt zich toch voornamelijk op het westen. Voor ons gevoel liggen Milaan of Brussel dichter bij Sofia dan Istanboel.”
