DAMN, HONEY: ‘Als je maatschappij­kritisch bent, zijn mensen veel strenger voor je’

Nooit meer vliegen of nooit meer nieuwe kleren?
Nydia van Voorthuizen: “Nooit meer vliegen. Maar ja, ik heb het privilege dat ik geen familie in het buitenland heb.”
Marie Lotte Hagen: “Privilege speelt zo’n grote rol. Veel jonge vrouwen hebben niet het geld om verantwoord geproduceerde, duurzame kleding te kopen, terwijl ze wel beoordeeld worden op hoe ze eruitzien. Dus die worden al snel richting de fast fashion geduwd. In onze podcast hadden we laatst de duurzame modeactivist Sara Dubbeldam te gast, zij klaagde Primark aan voor greenwashing, en won. Zo’n onderwerp vinden we belangrijk om te bespreken.”

Flexitariër of vegan?
Nydia: “Flexitariër, volledig vegan zijn vind ik moeilijk en duur.”
Marie Lotte: “We krijgen weleens kritische mails van luisteraars over dat we niet veganistisch eten. Als je maatschappijkritisch bent, zijn mensen een stuk strenger voor je: dan zou je meteen alles goed moeten doen. Met ons feministisch platform stellen we onrecht en onderdrukking aan de kaak door thema’s te bespreken waar vrouwen mee moeten dealen, zoals heteronormativiteit, validisme, het niet-moederschap, ideeën over seksueel plezier en dik zijn. Ik zie zeker een verband tussen feminisme en dierenrechten: een vrouwelijke koe wordt tegen haar zin in geïnsemineerd en haar kalfjes worden snel na de geboorte weggehaald. Vreselijk. Ik kan er alleen nogal slecht tegen als mensen tegen mij zeggen wat ik moet doen. Voor mij werkt het het beste als ik mezelf wél toesta om vlees te eten, dan eet ik het in de praktijk het minst.”

Je altijd uitspreken tegen racisme en homofobie of de goede vrede bewaren?
Nydia: “Op zich uitspreken. Al is de ene opmerking de andere niet. Als een gast in onze podcast het woord ‘idioot’ zegt, dan zal ik niet meteen roepen dat dat validistisch is. Want dan voel ik me een soort taalpolitie.”

Marie Lotte: “Als iemand het n-woord zegt, laat ik dat zeker niet meer aan me voorbijgaan. Maar vaak zijn opmerkingen minder expliciet racistisch of homofoob en moet je echt gaan uitleggen waarom het niet oké is om zoiets te zeggen. Het is wel belangrijk om te checken of je de energie hebt voor zo’n potentieel onprettige discussie. Ik heb niet altijd zin om na een kerstdiner huilend op de fiets naar huis te zitten.”

Intersectioneel feminisme en validisme: belangrijke termen of woorden zijn maar woorden?
Nydia: “Die woorden hebben ervoor gezorgd dat ik veel beter ben gaan zien wat er gebeurt in de samenleving. Validisme is de meest geaccepteerde vorm van discriminatie die we kennen. Als iemand een gebouw niet inkomt, zeggen we dat diegene een beperking heeft. Terwijl het gebouw beperkt is. Het is geen individueel probleem, het is iets wat wij doen als maatschappij: discriminatie, uitsluiting, de machtsstructuren die daarachter liggen.”
Marie Lotte: “Het gesprek over validisme begint pas net. Joris Luyendijk neemt het feit dat hij able bodied is bijvoorbeeld niet eens mee in zijn zeven vinkjes van privileges.”

Idealist of realist?
Marie Lotte: “Idealist. Je hebt mensen nodig die energie steken in het ontwrichten van de status quo. Maar ik kan me ook verliezen in pessimistisch doemdenken. Een realistisch midden mis ik eigenlijk, haha.”
Nydia: “Ik ken zat mensen die zeggen dat actievoeren en je uitspreken toch geen zin heeft. Voor mij heeft het wel zin. Mensen durven na het luisteren van onze podcast uit de kast te komen, iemand heeft de standaardtekst op een tentamen veranderd in hij/zij/hen. Elke kleine actie van ons kan effect hebben.
 
Dit artikel verscheen in maart 2024 in OneWorld Magazine.