De duur van de reis bepaalt
“Er zijn mensen die rechtstreeks op Schiphol kunnen vliegen. Veel Iraniërs komen op deze manier naar Nederland en zijn dus direct zichtbaar in de asielstatistieken. Maar wanneer dit niet mogelijk is kan het ontzettend lang duren voordat asielzoekers uiteindelijk in Nederland aankomen”, legt Schrover uit. Mensen die te voet de bergen over gaan bijvoorbeeld, die eerst naar Turkije komen en daar verdeeld worden en dan pas asiel aanvragen; mensen die eerst naar het buurland vluchten; mensen die maanden of jaren in kampen zitten; en mensen die in detentiecentra worden vastgehouden, zoals in Libië het geval is. “Daarom kan je niet zeggen: met het aantal asielverzoeken hier in Nederland kunnen we duiden wat er nu aan de hand is. Vaak zijn het mensen die veel eerder zijn gevlucht en nu pas zichtbaar worden in Nederland”, aldus Schrover.
“85 procent van de in totaal 70,8 miljoen vluchtelingen wordt in de regio opgevangen
Verschuiving binnen Europa
Daarnaast speelt de wil van andere landen om migranten te ontvangen uit Italië mee in de toename van Nigeriaanse asielzoekers volgens Schrover. Ook als een Sea-Watchschip een boot oppikt is er een toename. Smokkelroutes zijn evenzeer van invloed. “Als de smokkelroutes veilig zijn: toename. Maar ook juist als ze onveiliger worden: een toename. Dan kunnen mensen denken: het wordt steeds onveiliger dus het is nu of nooit. Net als wanneer gevreesd wordt dat de smokkelroute gaat sluiten”, aldus Schrover.
“Verblijfsvergunningen op basis van humanitaire gronden zijn door de populistische Italiaanse regering beperkt
Voorheen kwamen slachtoffers van mensenhandel in Italië in aanmerking voor een humanitaire verblijfsvergunning. Maar het decreet-Salvini stak daar een stokje voor. Redenen om een verblijfsvergunning te geven op basis van humanitaire gronden zijn door de populistische Italiaanse regering onder dit decreet beperkt. Dit treft vooral LHBTI+’ers die gevaar liepen in hun land van herkomst en slachtoffers van mensenhandel.
Doordat Nigeriaanse asielzoekers verhoudingsgewijs vaker aangeven slachtoffer te zijn van mensenhandel worden zij nu dan ook veelal afgewezen voor asiel. Sinds de inwerkingtreding van dit decreet worden er volgens Martijn van der Linden, woordvoerder VluchtelingenWerk Nederland, veel mensen met een humanitaire verblijfsvergunning uit de opvang gezet. “In elk geval reist een deel van deze groep door naar Nederland. Dat verklaart ook waarom die groep onlangs is toegenomen in Nederland”, aldus Van der Linden.
Cijfers niet representatief
Het gaat tenslotte maar over een piepklein percentage van het totale aantal vluchtelingen in de wereld – het overgrote deel blijft in de regio. De Nederlandse cijfers bieden in ieder geval geen representatief beeld van wat er speelt in de wereld.
“Het Italiaanse anti-immigratiebeleid is van invloed op de toename
Van der Linden ziet geen verontrustende af- of toenames van het aantal asielzoekers in de afgelopen jaren. Ook de toename van in totaal ruim duizend asielzoekers ten opzichte van vorig jaar is geen onverwachte fluctuatie. Wat volgens hem wel verontrustend is, is de afname van het aantal nareizende familieleden. De wachttijd voor mensen die willen nareizen blijft oplopen. Dat heeft niet zozeer te maken met externe factoren maar meer met de inzet van de IND. “Er liggen nog duizenden aanvragen op de plank.”
Hij vermoedt dat er geschoven wordt met medewerkers om zo de wachttijden voor de asielprocedure snel in te halen en de druk daar te verlichten. Die oplopende wachttijd veroorzaakt een probleem want gezinsleden blijven vaak in slechte en gevaarlijke omstandigheden in het land van herkomst achter. “Mensen maken zich vreselijk veel zorgen om vrouw en kinderen die zijn achtergebleven met vaak maar een klein beetje geld om het uit te houden voor een paar maanden, daarna houdt het op”, aldus Van der Linden.
Door deze oplopende wachttijd is er volgens Van Liempt nu ook sprake van een toename aan irreguliere binnenkomst van vrouwen en kinderen. “Omdat achterblijvers niet langer kunnen of willen wachten op de legale routes nemen ze dan toch maar het risico om zelf te gaan.”
Verder lezen?
Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?
Word abonnee
- Digitaal + magazine — € 8,00 / maand
- Alleen digitaal — € 6,00 / maand