Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
Het begrip ‘de Nederlander’ is sinds de jaren 40 meer dan ooit een pluriform begrip. Door verschillende migratiegolven is het gezicht van de samenleving vrij letterlijk veranderd. Wie namelijk anno 2018 refereert aan dé Nederlander, refereert niet alleen aan een blonde aardappeleter, maar net zo goed aan een bebaarde Mohammedaan of een Indische keukenprinses. Dat principe staat misschien wel aan de basis van de meer recente discussies omtrent identiteit: ‘wie – of wat – is de Nederlander?’
Een interessant antwoord op die vraag werd in 2007 gegeven door toenmalig prinses Maxima. Die stelde dat ‘de Nederlander’ niet bestaat, daarvoor was de Nederlander te veelzijdig. Bovendien kon je volgens haar geen hekken plaatsen rondom iemands identiteit en loyaliteit.
Een mooie en bijna poëtische gedachte, maar in de praktijk niet onbetwist. Als zoon van een Nederlandse vader en een Molukse moeder merk ik namelijk dat de Nederlandse identiteit juist stevig wordt ingekaderd. Dat terwijl gemengde Nederlanders voor de opgave staan om een identiteit te vormen uit twee werelden. Dat gaat soms moeizaam, want een gemengde etniciteit wordt vaak niet gezien als een identiteit op zichzelf. Er wordt eerder verwacht dat er een keuze wordt gemaakt voor het één of het ander. Bovendien wordt die keuze (al dan niet onbewust) beïnvloed door de buitenwereld, middels verwachtingspatronen, acceptatiegraad en racisme.
“Het is belangrijk dat er wordt gebroken met het idee dat je alleen kunt kiezen voor een eenduidige identiteit
In het huidige tijdperk van globalisering en migratie is het echter aannemelijk dat er in de toekomst meer gemengde Nederlanders bij komen. Het is daarom belangrijk dat er wordt gebroken met het idee dat je alleen kunt kiezen voor een eenduidige identiteit. Misschien juist wel nu, nu het maatschappelijke debat wordt beheerst door kampen met sterke definities van wat identiteit volgens hen moet zijn.
Gemengde Nederlanders hebben die ruimte niet alleen voor zichzelf nodig. Hun gemixte etniciteit heeft ook een potentiële maatschappelijke functie. Dat werd door de Wetenschappelijke Raad voor Regeringsbeleid al in 2007 gesteld. Volgens het WRR kon gemengde afkomst een brug vormen tussen groepen met verschillende etnische achtergronden. Dat werd trouwens ook beweerd over interraciale stellen, maar die hypothese werd snel weer ontkracht door nieuw onderzoek. Over gemengde afkomst is daarentegen sindsdien weinig bekend geworden. De bewering dat zij wél een brugfunctie kunnen zijn, is nooit verder uitgediept. Maar hoe zien ‘halfbloedjes’ zelf die rol als maatschappelijk verbindingsstuk? En waarom is het belangrijk dat deze groep daarom de ruimte krijgt zich meervoudig te identificeren?
Om dat te duiden spreek ik met andere gemengde Nederlanders en analyseren we identiteitsvorming en de belangrijkste factoren daarvan. Volgende week ga ik in gesprek met de Nederlands-Moluks-Friese Salomé Trip.
Verder lezen?
Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?
Word abonnee
- Digitaal + magazine — € 8,00 / maand
- Alleen digitaal — € 6,00 / maand
Terugkerende klant? Klik hier om in te loggen
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen
