Een leven wegen in waarde
Met een hamster in een reiskoffertje bezocht ik de dierenarts. Ik vermoedde dat hij al tien dagen veel pijn had en de rest van zijn leven invalide zou blijven. Een antibioticakuurtje, pijnstillers; de dokter had alles op voorraad, op klein formaat. De onvermijdelijke gewetensvragen kwamen al snel: hoeveel wil ik investeren in een ziek diertje? Hoeveel is zijn leven mij waard in tijd, zorgen, aandacht en euro’s? Zo over Pim te redeneren klinkt kil, rationeel, zakelijk. Het wegen van een leven in waarde stuit altijd tegen de borst.
Euthanasie
Gemiddeld leven hamsters zo’n twee á drie jaar. Als baasje mag je daarmee doen wat je wil. Hoe anders is een mensenleven. Hoe het ook gegeven, gekregen, geleefd of gemankeerd is, het is altijd te waardevol en complex om er in één avond over te beslissen. En wie is eigenlijk bij machten om keuzes te maken over leven en dood? In de krant lees ik een artikel over euthanasie. Ik schrik van de praktische woorden waarmee geïnterviewden hun doodswens omschrijven. Mensen die een toekomst voorzien waarin ze niet meer zelfstandig kunnen leven, hebben weerzin verder te gaan. Men wil straks, later, niemand tot last zijn. Ze willen niet meer leven als er nooit iemand op visite komt. We willen nooit afhankelijke, onhandige of eenzame mensen worden. Is een leven dat niet meer zelfstandig naar eigen inzicht geleefd kan worden, het leven niet waard?
Koekenpan
Hamster Pim kreeg pijnstillers, steeds meer. Ik herkende in niets nog de vrolijke hamster die hij was geweest. Pim begreep niet meer dat broodkruimels er voor hem zijn om op te eten, en dat hij dat lekker vindt. Hij was onbereikbaar, vergeetachtig, onhandelbaar. Het lijden van mijn hamster maakte mij wanhopig. Toen Pim steeds slechter werd overwoog ik een koekenpan. Zijn rust en mijn zorgeloosheid werden mij meer waard dan zijn leven. Maandag belde ik de dierendokter met een stellige mededeling: ik wil het leven van Pim beëindigen, vandaag nog. Een hamsterleven is gelukkig geen mensenleven.
Groot verdriet om een klein leven
Vandaag wandelt er voor het eerst geen pluizig dier tussen de ontbijtspullen op tafel. Pim was een graag geziene gast aan de eettafel, een brutale ook: nog voor ik boter op mijn brood heb gesmeerd, knabbelde hij de volkoren korstjes onder mijn neus vandaan. Het hok van Pim is verlaten. Zijn kokosnoten huisje, het wielren-radje en het voerbakje zijn leeg. De dierenarts stuurt een condoleance-kaartje. Hij wenst me sterkte met mijn grote verdriet om een klein leven, het onvermijdelijke verlies dat bij doodgaan hoort.
