Doel is om tin conflictvrij te exporteren uit Congo. Armin van Keitz van Tata Steel en Laura Gerritsen van Fairphone vertellen over hun samenwerking.
Hoe werkt dat precies, zo'n partnerschap met heel veel partijen?
Von Keitz: "Eens in de twee weken houden we een teleconferentie die wordt voorgezeten door het ministerie. Soms komen we wel eens tegenstrijdige belangen tegen. Van onze tin worden blikjes gemaakt voor voeding, dus we vinden een hoge zuiverheid van de tin belangrijk. Voor bedrijven in de elektronica-industrie speelt dat niet. Maar in overleg komen we er uit. Het is belangrijk om geven en nemen in balans te krijgen tussen alle partners. We gaan nu het materiaal uit Congo mengen met zuiverder tin, waarmee het probleem is opgelost."
Gerritsen: "Iedereen is erg betrokken, we verenigen ons echt rond een doel. Bedrijven die zich bij het CFTI hebben aangesloten of het zelfs hebben geïnitieerd hebben echt een bijzondere stap gezet. Ze kunnen imagoschade oplopen, tin uit Congo wordt met argusogen wordt bekeken. Anderen hebben soms moeite om hun eindgebruikers te overtuigen. Onze eindgebruikers (consumenten) zijn juist enthousiast, ze kiezen bewust voor een Fairphone."
Hoe raakten jullie eigenlijk bij het partnerschap betrokken?
Von Keitz: "Het ministerie startte een pilot, het CFTI, wij besloten mee te doen. Maar 4 procent van de tin op de wereldmarkt komt uit Congo. We hadden Congo links kunnen laten liggen, maar we pakken het probleem liever aan en willen bijdragen aan een oplossing. En aan meer lokale stabiliteit en ontwikkeling."
Gerritsen: "We werkten als ontwikkelaars bij de Waag Society, een instituut voor kunst, wetenschap en technologie. Een ngo vroeg ons of we een campagne tegen conflictmineralen wilden ontwikkelen. Na een bezoek aan de mijnen in Congo, wilden we het daar niet bij laten. We dachten aan een product dat duurzamer en meer verantwoord is geproduceerd. Dat werd de Fairphone. Het integreren van tin van het CFTI in de productie is daar een belangrijk onderdeel van."
Waren jullie meteen enthousiast, toen jullie instapten?
Gerritsen: "Ja. Veel bedrijven trekken juist weg uit Congo vanwege de Amerikaanse wetgeving die hen verplicht hun keten aan hele strenge controles te onderwerpen als ze tin uit Congo importeren. De economie van Congo is er enorm door geraakt. De bedrijven die meedoen zijn dus echte pioniers. Alles wat ze in Congo doen ligt onder een vergrootglas."
De pilot is afgerond. Hoe nu verder?
Von Keitz: "Klopt, de pilot is succesvol verlopen. We hebben tin uit één mijn verwerkt in onze tin en Fairphone heeft al enkele telefoons geproduceerd. De sociale- en werkomstandigheden (veiligheid) zijn aan het verbeteren, en er ontstaat een beter sociaal microklimaat. Nu wordt het tijd om op te schalen. Dat roept weer nieuwe vragen op: gaan we met zijn allen door, hoe kunnen we nieuwe mijnen erbij betrekken en wat betekent dit voor de productieketen? Deze zaken gaan we nu samen met BZ in de komende periode bespreken. Dan gaan we verder kijken."
Gerritsen: "Tata Steel en wij hebben best veel gemeen. Tenslotte bestond de eerste telefoon uit twee blikjes met een draadje ertussen. (lacht). Vanochtend overlegden we hoe we meer aandacht kunnen vragen voor conflictvrije tinproductie. Misschien dat we dat samen gaan aanpakken."
Von Keitz: "Fairphone staat inderdaad dicht bij ons. Er zijn toch nationale cultuurverschillen tussen de verschillende bedrijven in het CFTI. Maar Fairphone en Tata Steel vinden elkaar in een Hollandse nuchterheid. Schouders eronder!"