‘Ethiopië heeft eigen techneuten nodig om onze problemen op te lossen’

Waarom trokken op die jonge leeftijd juist computers haar aandacht? “Met computers deed toen nog bijna niemand iets. Ik wilde speciaal zijn en ik vond het spannend om nieuwe dingen te proberen.” Nu werkt ze als ontwikkelaar voor verschillende overheidsprogramma’s. Ze reisde de hele wereld over om haar inspirerende verhaal te doen en is inmiddels CEO van een bedrijf dat kinderen en jongeren wegwijs maakt in de techwereld. “Via IT kan iedereen met een laptop en internet zichzelf alles leren en een wereldburger worden.”

Voor kinderen die het niet kunnen betalen is er hulp uit eigen middelen van ACC en ambassades, ngo’s en fondsen. Met een tweede educatieprogramma, Solve IT, begeleidt Dessie jongeren van 18 tot 28 jaar met ambities om tech-ondernemer te worden.

Dessie vertelt het allemaal in vloeiend Engels, een vaardigheid waarvoor ze vooral haar vader dankbaar is. “Hij heeft zelf geen behoorlijke scholing gehad, maar zag wel de waarde van educatie.” Zo kocht hij woordenboeken die zijn dochter moest overschrijven. Als de kleine Dessie Power Rangers of een film wilde kijken, moest ze noteren wat de personages zeiden en dat nazeggen. “Dat werkte echt!” Op school perfectioneerde Dessie haar Engels, waarna ze in hoofdstad Addis Abeba een bachelor Software Engineering volgde.

Dat abstracte probleem licht ze toe aan de hand van een voorbeeld over autogordels: in eerste instantie werden die alleen op mannen getest waardoor vrouwen en kinderen vaker verongelukten. Dessies conclusie: “Als je niet wordt betrokken bij het ontwikkelen van nieuwe technologieën, kunnen die je pijn doen.”

Ze vertelt over een jongen die verbaasd was toen hij tijdens een bezoekje aan de stad geen melk in zijn koffie kreeg; dat was niet voor handen. Hij wist dat in de omliggende dorpen genoeg kleine boeren maar wat graag hun melk zouden verkopen. Toen Dessie een jaar later terugkwam, distribueerde de jongen met behulp van een laptop en een wagentje melk naar de stad. Hij gebruikte een app om de kortste route te berekenen op basis van de locaties van de koeien. Dessie: “Die oplossing had een buitenstaander niet bedacht, want die wist niet dat dit een probleem was.”

De grootste uitdaging die Dessie steeds weer tegenkomt, is de onzichtbaarheid van de IT-sector in Ethiopië. In andere landen ziet ze veel hubs en co-working spaces waar technische mensen elkaar ontmoeten en waar veel innovatie plaatsvindt. “Dat soort plekken zijn er hier weinig, zelfs universiteiten stimuleren dat niet.” Dessie ontdekte in de stad Bahir Dar in het noordwesten van Ethiopië per toeval een gebouw waar veel techneuten kwamen. Waarom? Omdat er wifi was. “Dat kwam dus voort uit noodzaak.”

Dessie werkte daarom samen met de Amerikaanse ambassade om meisjes te trainen. Inmiddels is ze ook partner van de Amerikaanse investeringsmaatschappij Kudu Ventures om vrouwelijke ondernemers te ondersteunen. Verder wil ze vooral jonge meisjes bereiken. “Vanaf de middelbare school krijgen ze door hun omgeving of hun ouders allerlei aannames over wat ze willen worden. ‘Ik ben een meisje, dus ik moet dit en dat doen’, denken ze.” ACC heeft daarom een apart programma voor meisjes, met een focus op zelfvertrouwen en blootstelling aan rolmodellen.

Dessie wil haar missie nog lang voortzetten en de programma’s uitbreiden naar andere landen. Ze gaf al coderingstrainingen aan scholieren in de Verenigde Staten en Zweden. Scholen daar kiezen volgens Dessie voor haar organisatie omdat die verfrissend is. “Ze willen vaak ook iets leren over dit continent en onze cultuur. En we inspireren vrouwen en mensen van kleur. Hun ambities moeten kunnen slagen, als het ons hier ook lukt.”