Ik stond kort geleden met een piepend meisje in de badkamer. Het was na een douchebeurt tijd om de lange haren van mijn oudste dochter (10) te ontdoen van klitten. Een enorme klus. Ze schreeuwde me gretig toe: ‘Waarom kopen wij niet gewoon anti-klit?’ Ze wist het antwoord al. Wij kopen geen producten die ons ziek maken.
Weet jij wat er in anti-klit zit? Propyleen glycol, butylphenyl metholpropianal, benzoaten, triethanolamine en nog meer van die raar klinkende stoffen. Wist je dat er zich in onze directe leefomgeving veel schadelijke stoffen bevinden? Zelfs als je heel bewust leeft, is blootstelling aan dergelijke stoffen niet uit te sluiten. Best heftig, want het betekent dat in de voeding die we tot ons nemen, het water dat we drinken, de materialen waarin ons voedsel is verpakt en in alledaagse verzorgingsproducten, schadelijke stoffen zitten.
Wij kopen geen producten die ons ziek maken
Hormoonverstorend
Ik ben me er toen wij kinderen kregen in gaan verdiepen, want ik wilde geen toxische stoffen meer eten of op mijn huid smeren. Ik kwam op de website van Een Veilig Nest. Daar wordt uitleg gegeven over allerlei synthetische, lichaamsvreemde stoffen waarvan bekend is dat ze een negatieve invloed hebben op de gezondheid en slecht zijn voor onze leefomgeving. Je treft er een lijst aan met schadelijke stoffen. Denk aan Bisfenol A (BPA), dat voorkomt in plastic en voedselverpakkingsmaterialen, of parabenen, die voor kunnen komen in cosmetica en andere schoonheidsproducten zoals shampoo, tandpasta en anti-klit. Veel schadelijke stoffen komen ook voor in meubels en afwerkingsmaterialen, schoonmaakmiddelen en speelgoed.
Sinds ik deze kennis heb, koop ik verantwoorde bio-merken. Zo probeer ik mezelf en mijn kinderen niet bloot te stellen aan toxische stoffen. Een aantal van deze stoffen is zelfs hormoonverstorend. Het zijn lichaamsvreemde stoffen die werken als hormonen of de werking ervan juist blokkeren. Er zijn ongeveer 800 stoffen waarvan wordt aangenomen dat ze een hormoonverstorende werking hebben. Deze stoffen kunnen onderdeel uitmaken van bijvoorbeeld bestrijdingsmiddelen, cosmetica en voedselverpakkingsmaterialen.
Reden tot zorg
Wist je dat er een zichtbare toename is van vruchtbaarheidsproblemen onder jonge mannen? En dat de hormoongerelateerde vormen van kanker zoals borstkanker, eierstokkanker en prostaatkanker, steeds vaker voorkomen? De groei in hormoongerelateerde aandoeningen kan niet verklaard worden door vergrijzing of erfelijkheid. In 2013 trokken 89 internationale wetenschappers aan de bel. Zij stellen dat omgevingsfactoren zoals blootstelling aan hormoonverstorende stoffen bij deze toename een rol spelen. Begin 2013 publiceerde de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en het United Nations Environment Programme (UNEP) een verontrustend rapport (pdf) over chemische stoffen die invloed hebben op onze hormoonhuishouding. Ook hieruit blijkt dat er reden is tot zorg.
In de door ons omringende landen nemen overheden diverse voorzorgsmaatregelen om hormoonverstorende stoffen te vervangen en te verbieden. Het is opmerkelijk dat de Nederlandse overheid achterblijft, terwijl Denemarken, Frankrijk en Zweden voldoende aanleiding zien in het beschikbare bewijs om hun bevolking te waarschuwen voor hormoonverstorende stoffen en deze zelfs te verbieden. Het Franse parlement nam al in 2012 een wet aan die BPA in voedselverpakkingsmateriaal tegengaat en onlangs is er een nationale strategie hormoonverstorende stoffen gelanceerd.
Ik wil beschermd worden
Zorgwekkend
Ik vind het zorgwekkend dat de Nederlandse overheid nog nauwelijks maatregelen neemt om ons te beschermen. Hormoonverstorende stoffen zitten in tal van producten die door Nederlandse bedrijven geproduceerd en verhandeld worden. De stoffen zijn trouwens ook ondermijnend voor de gezondheid van werknemers die deze producten vervaardigen. Dat gebeurt vaak in landen elders ter wereld. Economische belangen weerhouden onze overheid ervan om gezondheidsbeschermende maatregelen te nemen. Daarom is er nog volop onverantwoorde anti-klit te koop.
Dat vind ik vervelend. Ik wil graag beschermd worden. Tegen ongezonde invloeden en tegen onverantwoord koopgedrag. Waarom? Na weer zo’n vervelende haarkamsessie met mijn dochter, heb ik me afgelopen week laten verleiden. Ja echt! Heel fout, maar ik heb me door een aanbieding bij een drogisterij over laten halen om ‘foute’ anti-klit te kopen. Terwijl ik weet dat het een ongezond product is. Ik weet ook dat de verantwoorde anti-klit uit de biowinkel minder effectief is. Ik ben dus gezwicht.
Ik zou dolgraag beschermd willen worden tegen ‘onverantwoord’ koopgedrag en tegen schadelijke stoffen. Als verzorgingsproducten met toxische stoffen verboden zouden zijn in Nederland, zou ik niet blootgesteld (en verleid) worden. Dat zou heel prettig zijn. En gezond. Nu staat het flesje in onze badkamer. En mijn dochter maakt er gebruik van!
Ik ben de beschaamde koper van dat flesje. En ik had als consument door de overheid beschermd kunnen worden! Alleen de Europese Commissie en onze eigen overheid hebben vanwege de belangen van de chemische industrie, pesticidenfabrikanten en de cosmetische industrie nog geen verbod ingesteld. Mijn collega’s en ik vinden dat commerciële belangen het niet mogen winnen van volksgezondheidsbelangen. Daarom sporen wij de overheid aan een nationaal plan (pdf) op te stellen om schadelijke stoffen uit te bannen. Ook als dat ten koste gaat van de winst van een aantal bedrijven. Voor een ontelbaar aantal consumenten levert het mijden van onverantwoorde verzorgingsproducten gezondheidswinst op. Dat lijkt me ook veel waard. Ook als de haarborstelsessies van mij en mijn dochter dan minder soepel verlopen.
Zin in een uitzending over Zorgwekkende stoffen? Bekijk dan een Zembla-uitzending waaruit blijkt dat Nederland achterloopt in het maken van preventief beleid.
