In reactie op het protectionisme van Trump, maakt de Europese Unie de fout nog fanatieker een naïef geloof in de zegeningen van de vrije wereldmarkt na te jagen, schrijft Freek Bersch van Milieudefensie.
Het Europees Parlement lijkt woensdag het handelsverdrag CETA met Canada goed te zullen keuren. En de Europese Commissie kondigt aan dat zij extra vaart wil maken met een hele reeks nieuwe handels- en investeringsverdragen: onder andere met China, Japan, Indonesië en Mexico.
De EU organiseert hiermee zijn eigen ondergang. Met dit soort projecten wordt de ongelijkheid en economische onzekerheid groter, de democratie machtelozer en de voedingsbodem voor nationalisten vruchtbaarder.
Bondgenoten van Trump
Enthousiastelingen over handelsverdragen zoals TTIP en CETA verwijten progressieve criticasters, milieu-activisten en vakbonden tegenwoordig dat zij bondgenoten van Trump zouden zijn. D66-Europarlementariër Marietje Schaake betoogt zelfs dat CETA een antwoord is op Trump en het opkomende nationalisme.
Alsof je moet kiezen: óf het nationalisme, óf een blind geloof in de vrije wereldmarkt
Alsof je moet kiezen: óf het nationalisme van Trump en Wilders, óf een blind geloof in de vrije wereldmarkt. We hóéven de nationalisten niet achterna met het idee dat het ieder land voor zichzelf is. En trap ook niet in de praatjes van de marktapostelen die ons wijs willen maken dat het in de uitverkoop gooien van de zeggenschap over onze economie de enige weg naar verlossing is.
Andere koers
Een andere economische koers is bittere noodzaak. Want zowel de Trumps van Europa als de marktapostelen liggen op ramkoers met een leefbare planeet voor toekomstige generaties. Nationalisten ontkennen dat er überhaupt een probleem is. De marktgelovers sluiten de ogen voor het feit dat deze handelsagenda de meest klimaatschadelijke industrieën concurrerender maakt, de overstap naar duurzame energie belemmert, en vervuilende en bodemuitputtende landbouw voorrang geeft. Zo doorgaan is geen optie.
Er is ongekend veel rijkdom in de wereld.
Een andere economie is ook gewoon mogelijk. Er is ongekend veel rijkdom in de wereld. Het is geen natuurwet dat de wereld zo extreem ongelijk verdeeld is. Het is geen natuurwet dat multinationals steeds machtiger worden en veel burgers steeds machtelozer. We hebben de afgelopen decennia onze economie geoutsourced aan multinationals. Als we de escalerende ongelijkheid, de toenemende economische onzekerheid én de oorlog tegen onze planeet echt willen stoppen, dan moeten we het heft weer in democratische handen nemen.
Democratie buitenspel
Woensdag stemt het Europees Parlement over CETA. Als het instemt, geeft het een carte blanche aan ongekozen Europese en Canadese ambtenaren om verdere afspraken te maken over de toelating van producten. Daar komt dan geen parlement meer aan te pas. Een van de vele manieren waarop CETA de democratie buitenspel zet.
Het 1600 pagina's tellende verdrag bewijst hoe succesvol multinationals zijn geweest in hun lobby. Hun belangen zijn in CETA beter gegarandeerd dan de bescherming van arbeiders, het milieu en de duurzame toekomst van onze landbouw dat zijn. Een toekomstig democratisch genomen besluit door een gemeente of provincie in Nederland, kan leiden tot miljoenen- of miljardenclaims.
CETA is het topje van de ijsberg
CETA is het topje van de ijsberg. De EU onderhandelt over meer dan twintig soortgelijke verdragen en legt zich voor onbepaalde tijd vast aan de afspraken daarin. Is er meer nodig om de kiezer in de armen van de Trumps van Europa te jagen?
CETA is een antwoord op Trump, zoals olie een antwoord op vuur is. Het beste antwoord op de golf van nationalisme is morgen een pauze in te lassen in alle lopende onderhandelingen, woensdag CETA te verwerpen, en donderdag te beginnen aan een economische agenda die democratisch, duurzaam en eerlijk is.
