De reis van stal naar slachthuis is een aaneenschakeling van stress en angst, lees ik op de website van Animal Rights. Met de beelden van het omstreden slachthuis in Tiel in mijn achterhoofd, geloof ik dat subiet. Maar dat je die stresshormonen vervolgens zelf binnenkrijgt wanneer je een biefstukje of speklap eet, en dat dit je gezondheid benadeelt, lijkt me dubieus. Toch beweren nogal wat mensen dat.
Sappig kippetje
Dat kwam me wat ongeloofwaardig voor. Ja, sinds ik vegetarisch at voelde ik me ook goed, misschien zelf wel beter. Maar dat had vooral te maken met het idee dat ik niet langer bijdroeg aan het grootschalige dierenleed dat schuilging achter dat sappige kippetje. Een schoon geweten voelt gewoon fijner. En aangezien ik niet wist hoe het allemaal zat, meed ik de discussie. Als zij zich er goed bij voelde, wie was ik om die gedachte te ondermijnen?
Klopt het wel?
Tijd om uit te zoeken hoe het precies zit. Klopt het dat dierlijke stresshormonen schadelijk zijn voor onze gezondheid, of invloed hebben op ons eigen stressniveau?
“Ik ben al een tijdje vegetariër. Al die stresshormonen die erin zitten en zo, daar wilde ik vanaf
Als ik cure4life bel met de vraag waar ze die informatie op baseren, kunnen ze niet direct antwoord geven. De blogs worden geschreven door mensen met medische kennis en die werken niet op het hoofdkantoor. Kan ik mijn vraag op de mail zetten? “Dan kunnen de medici zelf beslissen of ze er wel of niet op willen reageren.” Er kwam geen antwoord.
'Antibiotica bak je dood, stresshormonen niet'
Pfoe, dat is nogal wat. Ik mail Esther, diëtiste van opdieet en schrijfster van de pagwebsite, of ze me meer kan vertellen. Een seconde later krijg ik antwoord: mijn mail kon niet worden afgeleverd.
Dier-en-natuur.info.nu legt in een artikel uit waarom dierwelzijn niet alleen belangrijk is voor de veestapel, maar ook voor de gezondheid van mensen. ‘Er is immers aangetoond dat het stresshormoon, geproduceerd door dieren die aan veel stress lijden, in het vlees terug te vinden is. Dit wordt uiteindelijk weer door de mens geconsumeerd met alle gevolgen van dien.’
Klinkt beangstigend. Maar wat die gevolgen dan precies zijn, vertellen ze er niet bij. Wanneer ik wil uitzoeken wie het artikel heeft geschreven, ontdek ik dat de meer dan 100.000 artikelen op de website zijn geschreven door ruim 3000 ‘infoteurs’. Helemaal onderaan de pagina, onder het kopje ‘De kracht van InfoNu’ staat: ‘De kracht van InfoNu is niet alleen het gevarieerde aanbod, maar vooral dat iedereen artikelen mag schrijven en publiceren.’ Dat zegt genoeg.
Stresshormonen schieten omhoog
Het boek is geschreven door Robert Bridgeman, ‘het sprekende en inspirerende voorbeeld van hoe het is om vanuit je essentie te leven’.
In ‘Daytox: in zeven dagen gezond door yoga en lekker eten’ lees ik dat wanneer dieren onheus behandeld worden, ze stresshormonen aanmaken. ‘Die stresshormonen komen in vlees, boter en melk terecht en belanden uiteindelijk op je bord.’
“Die stresshormonen komen in vlees, boter en melk terecht en belanden uiteindelijk op je bord
Op al die sites ontbreekt echter elke wetenschappelijk onderbouwing. Enfait.nl schrijft weliswaar dat ‘verschillende onderzoeken aantonen dat wij de stresshormonen binnenkrijgen die het dier aanmaakt vlak voor de slacht’, dat je door het ‘eten van vlees deze hormonen binnenkrijgt’ en dat het ‘daarom best logisch [is] dat je meer stress ervaart.’ Bronvermelding: geen.
Wat zeggen deskundigen?
Misschien weet de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit raad? Ik bel ze op. Ook zij weten niet direct een antwoord te geven. Ze beloven erachteraan te gaan.
Een dag later bel ik nog eens. Ze zijn naarstig opzoek naar iemand die hier iets over weet. Maar helaas kunnen zij, net als ik, niemand vinden die hier iets zinnigs over kan zeggen.
Het lijkt erop dat mijn zoektocht hier ophoudt. Wat ik er wijzer van ben geworden? Dieetblogs zijn niet te vertrouwen (al wist ik dat ergens ook al wel). En: wanneer je iemand wil overtuigen vegetariër of veganist te worden, hou het dan gewoon bij de feiten. Die geven overduidelijk aan dat het stoppen of minderen met het eten van vlees, een goede zaak is.
Wetenschapsjournalist en gepromoveerd moleculair bioloog Hidde Boersma schrijft dat wanneer een dier stress ondervindt, het adrenaline produceert; dat zorgt ervoor dat er extra energie in de vorm van glucose in de spieren vrijkomt. ‘Die glucose wordt vervolgens omgezet in melkzuur dat de pH verlaagt. Als er tijdens de slacht te veel glucose naar melkzuur wordt omgezet, ontstaat er zogenaamd PSE-vlees (pale, soft en exudative: bleek, zacht en vochtafdrijvend). Is de glucose al eerder omgezet in melkzuur en is dit ook alweer afgevoerd, dan ontstaat er juist vlees met een te hoge pH: DFD-vlees, wat staat voor dark, firm en dry – donker, stevig en droog. Beide vleessoorten smaken slechter dan gewoon vlees.’
Verder lezen?
Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?
Word abonnee
- Digitaal + magazine — € 8,00 / maand
- Alleen digitaal — € 6,00 / maand