Ali Abunimah Beeld: Eliyahu Ungar-Sargon
Interview

‘Het dagelijkse geweld mist totaal in de berichtgeving’

Palestijnse journalisten krijgen hun verhalen maar moeilijk naar buiten. Facebook en nieuwssites als The Electronic Intifada (EI) bieden uitkomst. Maar ook digitaal stuiten de Palestijnen steeds vaker op een muur, vertelt EI-oprichter Ali Abunimah.

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
Het was nodig”, is het simpele antwoord van Ali Abunimah (46) op de vraag waarom hij The Electronic Intifada oprichtte. Vanuit de Verenigde Staten lanceerde de Palestijns-Amerikaanse journalist met drie anderen de nieuwswebsite, die focust op de Palestijnse gebieden. Het was 2001, vlak na het begin van de tweede intifada (een periode van Palestijns verzet tegen Israël).
Waarom zijn jullie deze nieuwssite in die tumultueuze periode begonnen?
“De tweede intifada was een periode met enorm veel geweld. Communicatie in de Palestijnse gebieden was tot dan toe erg moeilijk. De traditionele Israëlische en Amerikaanse media hadden de controle over wat er wel en niet gezegd werd. Internet werd voor ons de nieuwe manier om te achterhalen wat er werkelijk gebeurde in de Palestijnse gebieden en dit te delen met de rest van de wereld. We konden ons perspectief tonen.”

Wat miste er in de traditionele media?
“De realiteit. Wat Palestijnen eigenlijk meemaken. Hoe Palestijnen tegen de wereld aankijken. De context miste altijd al en nu nog. Neem een discussiepunt als Jeruzalem. Deze stad wordt in de media altijd omschreven als symbolisch of religieus, maar weinig journalisten schrijven over het feit dat dit een stad is waar Palestijnen wonen en dat Israël hun het leven onmogelijk maakt. Door huizen te vernietigen, mensen de stad uit te ‘duwen’ door huizenprijzen torenhoog te maken en zelfs huizen te confisceren. En door Palestijnen die in gebieden buiten de stad wonen de toegang tot Jeruzalem te ontzeggen.

Weinig journalisten schrijven over de bewoners van Jeruzalem

Of neem Gaza: wanneer er raketten vanuit Gaza worden afgevuurd, komt dat in alle internationale media. De rest van de tijd wordt Gaza belegerd, een vorm van dagelijks geweld tegen twee miljoen inwoners. Ziekenhuizen zijn in verval vanwege de belegering, kankerpatiënten kunnen Gaza niet uit voor behandeling, de economie is ingestort en de jongerenwerkloosheid is rond de 70 procent. Dit routineuze geweld mist totaal in de berichtgeving.”

Kunnen Palestijnse journalisten schrijven wat ze willen?
“Er zitten veel goede journalisten in de Palestijnse gebieden met wie wij samenwerken. Die weten wat er speelt. Maar ze hebben te maken met obstakels en gevaren; het meest extreem is het risico vermoord te worden. Tijdens protesten in Gaza afgelopen april zijn twee journalisten vermoord, een van hen had een helm en kleding aan met Press erop. Videobeelden tonen dat ze zijn beschoten door Israëlische scherpschutters. Mensenrechtenorganisaties als The Committee to Protect Journalists houden al jarenlang bij hoe en wanneer Palestijnse journalisten zijn vermoord. Is er internationale verontwaardiging over, wordt Israël bestraft? Nee, er heerst straffeloosheid.

Electronicintifada.net
De website brengt onder andere het verhaal van een Palestijnse journalist die terugblikt op zijn jeugd in een vluchtelingenkamp op de Westelijke Jordaanoever. Ook is er een fotoserie te zien van Palestijnse afgestudeerden die protesteren tegen de hoge werkloosheid. En een video van muzikanten in Gaza, die spelen op de plek waar Israël recentelijk het cul tureel centrum Said al-Mishal bombardeerde.

Een post op Facebook kan al leiden tot arrestatie

Op dit moment zitten achttien Palestijnse journalisten vast in Israëlische gevangenissen. Arrestaties zijn een routine, soms vanwege een post op Facebook. De bewegingsvrijheid van journalisten is enorm beperkt: een journalist uit Gaza kan niet zomaar naar de Westelijke Jordaanoever om verslag te doen. Ook zijn Palestijnse media doelwit van het Israëlische leger: ze sluiten mediakantoren en radiostations, en nemen hun materiaal in beslag. Dit alles gebeurt vrij consequent.

Wij hebben ook last van belemmeringen, bijvoorbeeld bij het uitbetalen van Palestijnse journalisten. Waar we bij andere landen het betalingssysteem PayPal gebruiken, kan dit bij Palestijnen niet. PayPal verleent geen diensten in Gaza en de Westelijke Jordaanoever, behalve aan Israëlische kolonisten. Nu kosten overschrijvingen ons veel geld.”

Zijn er onafhankelijke media in de Palestijnse gebieden?
“Ja. De meest succesvolle zijn begonnen op Facebook, als informele netwerken van jonge mensen die nieuws delen. Arresteert het Israëlische leger een Palestijn op de Westelijke Jordaanoever? Een omstander filmt het en zet het direct online. Deze netwerken groeiden uit tot nieuwswebsites. Hun publiek zit op Facebook, sommige pagina’s hebben honderdduizenden volgers. Zoals het in Gaza gestationeerde Quds News Network.”

Facebook is hun redding.
“Was. Sommige van deze pagina’s zijn nu gesloten. Door Facebook zelf. Het Amerikaanse onlinetijdschrift voor onderzoeksjournalistiek The Intercept publiceerde vorig jaar hoe Facebook accounts opheft na verzoeken van Israël. Hierin komt naar voren dat vertegenwoordigers van Facebook tijdens een bijeenkomst met de Isra.lische regering hebben besproken welke Palestijnse Facebookpagina’s gesloten moeten worden vanwege ‘opruiing’. Deze bijeenkomst ontstond nadat Israël dreigde Facebook in het land te blokkeren als het deze bepaalde accounts niet verwijderde. De Israëlische minister van Justitie stuurde 158 verwijderverzoeken naar Facebook, waarvan 95 werden ingewilligd.

Facebook heft accounts op na verzoeken uit Israël

Ook in overleg met of onder druk van de Verenigde Staten en de Europese Unie voeren sociale media restricties door op de zichtbaarheid van onafhankelijke nieuwssites. Onder het mom van nepnieuws en de strijd tegen terreur. In 2016 veranderde Facebook bijvoorbeeld hun algoritmen, waardoor pagina’s van onafhfhankelijke media minder zichtbaar werden. In plaats daarvan zouden gebruikers meer posts van vrienden en familie zien. Dit had een directe impact op The Electronic Intifada: het aantal bezoekers dat via Facebook op onze site kwam, daalde met 14 procent.  Hierna introduceerden ze opeens strikte regels voor politieke advertenties, die ook nieuwsmedia treff en. ‘Te politieke’ berichten worden eruit gefilterd. De reden? Rusland zou zich via Facebook bemoeien met de presidentiële verkiezingen van de Verenigde Staten. Reken er maar op dat Facebook deze veranderingen doorvoert in overleg met Amerikaanse overheidsfunctionarissen.

'De moord op Ján Kuciak krijgt Slowakije niet stil'

We hebben echt een gevaarlijk punt bereikt: een samensmelting van politieke elites met bedrijven in Silicon Valley. Deze trend vormt een bedreiging voor onafhankelijke journalisten en burgers die sociale media gebruiken voor nieuws. Zoals Palestijnse burgers, voor wie Facebook een belangrijke nieuwsbron is.”

Je doet dit werk al zeventien jaar. Ben je er nooit klaar mee?
“Ik hoop het wel. Niet dat ik er moe van word, maar het is de taak van alle media om een eerlijk beeld te geven van wat er in de Palestijnse gebieden gebeurt. Zolang ze dit niet doen, ga ik door. Wat nog beter zou zijn: gerechtigheid. Dan is deze berichtgeving überhaupt niet nodig.”

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —   8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —   6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
Totaal
Subtotaal in winkelwagen  0,00
Besteltotaal  0,00
  •  0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons