Het recht is niet kleurenblind

De Hart, altijd al gefascineerd door de Amerikaanse literatuur over dit thema, dook een paar jaar terug in de Nederlandse archieven.

“Een ander aspect is dat migratie van de koloniën ook absoluut niet werd toegejuicht. Nederlanders die in de koloniën waren getrouwd of samenleefden met een Indische vrouw en met haar kinderen hadden, werd het haast onmogelijk gemaakt om zich met het gezin in Nederland te vestigen. Dienke Hondius (historicus en werkzaam als universitair docent geschiedenis, red) noemt dit in haar boek Blackness in Western Europe een reden waarom Europa zo wit is gebleven.”

Soortgelijke zorgen waren er in dezelfde tijd over relaties met Chinezen. “Ook dat werd als ongewenste raciale vermenging gezien. Er werd voor het lot van de vrouwen gevreesd die dan misschien naar China zouden vertrekken. Het ging maar om kleine aantallen, maar de Chinezen lagen niet goed bij de autoriteiten, omdat ze als raciaal anders werden gezien en in verband werden gebracht met opium. Die angst en zorgen over ónze vrouwen, over onze meisjes blijft terugkeren in de zorgen om gemengde relaties. Dat is een rode lijn in het debat die je tot op de dag van vandaag kunt doortrekken.”

In 2016 ontving De Hart de prestigieuze ERC-beurs van twee miljoen euro voor onderzoek naar de regulering van gemengde relaties in Europa. Met een team van vijf onderzoekers duikt ze nu in de archieven, maar kijkt ze ook naar het heden. Niet alleen in Nederland; ook in Frankrijk, Italië en het Verenigd Koninkrijk.

Dat debat moet gevoerd worden, het wordt nu nog te vaak weggewuifd als niet relevant. Dat is ook wat Gloria Wekker zegt. Zonder kennis kun je dit debat niet voeren, mensen weten zo weinig over het koloniale verleden. Om het heden te begrijpen moeten we het verleden kennen, ook wat het recht betreft. Want we weten bijvoorbeeld wel dat biologen, artsen en antropologen een grote rol hebben gespeeld in het denken over ‘ras’, maar juristen hebben ook dat ook. Wekker heeft het over het cultural archive, ik ben bezig met het juridische archief. De kennis is er namelijk, we moeten het alleen nog naar boven halen.”

In de context van het migratierecht wordt altijd vergeten dat de meeste aanvragen voor gezinshereniging worden gedaan door autochtone Nederlanders die bij hun geliefde willen zijn. Het gaat allang niet over wij versus zij. We zijn allang veel verder.”