Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
Ruim zeventien jaar geleden ontstond voor mijn huis in Amsterdam Zuidoost een discussie tussen een groepje jongemannen. We hadden allemaal gehoord over een berucht filmpje waarin R. Kelly seks zou hebben met een 14-jarig meisje. Robert Kelly, een volwassen man van in de dertig, een geniale artiest en voor velen destijds de koning van de R&B, kon duizenden vrouwen om zijn vingers winden. Waarom een 14-jarige, vroegen we ons af. Iemand opperde dat ze ‘een kech zou zijn, die R. Kelly erin wilde luizen voor zijn geld en een beetje roem’.
Tegelijkertijd kwam in de media naar buiten dat R. Kelly stiekem getrouwd was geweest met de populaire R&B-zangeres Aaliyah, toen zij 15 was. Hijzelf was toen 27 jaar. Hij had de handtekening van Aaliyah’s ouders vervalst, zodat het leek alsof ze toestemming hadden gegeven. Het huwelijk werd ongeldig verklaard toen haar ouders erachter kwamen.
Woede
Vanaf 2002 hebben steeds meer zwarte vrouwen en ouders zich uitgesproken over de misbruikpraktijken van R. Kelly. Maar hun hartverscheurende ervaringen waren tot voor kort aan dovemansoren gericht. Tot de bewegingen #MuteRKelly en #MeToo de armen om ze heen sloegen. Het resultaat: een zesdelige documentaireserie van Lifetime genaamd Surviving R. Kelly, die het internet deed ontploffen. Zwarte vrouwen, en veel andere vrouwen, over de hele wereld, herkenden zichzelf in de verhalen van de slachtoffers die lichamelijk, mentaal en seksueel misbruik meemaakten. Hun woede is niet alleen gericht tegen R. Kelly en de mensen die hem hielpen, maar ook tegen hun eigen neef, broer of een ander familielid dat op hen moest passen en hun kans schoon zag. Hun woede is gericht tegen de wegkijk- en goedpraatmannen, én -vrouwen. Mannen en vrouwen die zijn shows blijven bezoeken, zijn muziek willen blijven beluisteren – de muziek waarop ze hun kinderen verwekten of met hun geliefde trouwden – en bovenal hun zwarte medemens niet willen uitleveren. Allemaal ten koste van de pijn van zwarte meisjes.
Pijn
Die pijn heb ik niet altijd gevoeld. Hoewel onomstotelijk vaststond dat R. Kelly schuldig is aan veel van de beschuldigingen, heb ik een tijdlang sterk de neiging gehad om hem te verdedigen, net zoals vele broeders en zusters tijdenlang Bill Cosby verdedigden. Ik wilde de zwarte man beschermen. De succesvolle zwarte man, zoals we er al niet veel hebben. Ik dacht aan de schaamte, in plaats van aan de permanente schade die was toegebracht aan de meisjes. Soms kies je in het leven wat je wilt zien en ik zag die zwarte meisjes met hun zware hart en ogen die volschoten niet. Ik zag alleen hoe de wereld voor onze ogen die zwarte man, die uit armoede was opgestaan, met de grond gelijkmaakte. Ik dacht aan andere zwarte artiesten die vals werden beschuldigd van verkrachting. Ik dacht aan Dave Chappelle die voor gek werd uitgemaakt door de media toen hij weigerde om zijn ziel te verkopen aan Hollywood voor 50 miljoen. Ik dacht aan de manier waarop met zwarte en witte daders wordt omgegaan. Ik hoorde de pijn van zwarte vrouwen aan en wilde ze onderbreken: “Ja maar, …”.
“Ik wilde de zwarte man beschermen. De succesvolle zwarte man, zoals we er al niet veel hebben
Het duurde even voordat ik erachter kwam dat niet de zwarte man voor de zoveelste keer werd aangevallen, maar een seksuele predator die op kwetsbare zwarte meisjes jaagt. In het volle zicht. Wat daarvoor nodig was, was dat ik mezelf de vraag stelde: ‘Zou je je tienerdochter alleen met R. Kelly laten?’ Ik wou dat ik eerder de pijn van zijn slachtoffers zwaarder liet wegen dan het genie van zijn muziek. Het had mijn gemeenschap zo veel pijn gescheeld.
Oom
Seks is bijna overal taboe, maar in zwarte huizen is seks bijna top-secret. Kinderen leren niet van ouderen, laat staan van hun ouders, over seks, maar leren het van andere kinderen en kijken het af van volwassenen. Als een volwassene een vrouw dwingt of ongepast verleidt tot seks, doe je hem na. We kopiëren elkaar en geven seksueel grensoverschrijdend gedrag door. Naar verluidt was R. Kelly zelf slachtoffer van misbruik. Zo bezien zou je kunnen zeggen: we zijn allemaal slachtoffers. Maar niet alle slachtoffers lijden evenveel.
“Hij wordt beschermd en gaat vrijuit, maar de meisjes worden publiekelijk aan de schandpaal genageld
Wij moeten af van de doofpot in onze huiskamer en de wegkijkcultuur in de zwarte gemeenschappen rondom verkrachtingen en seksueel grensoverschrijdend gedrag. We moeten pedofilie en incest door familieleden veroordelen en onze meisjes (en jongens) beschermen. Wij moeten meisjes en vrouwen geloven als zij bibberend hun verhaal doen. Er is altijd wel een oom, een tante of neef in de familie die verdacht wordt van seksueel grensoverschrijdend gedrag, maar waar niemand iets over zegt. De oom die je complimentjes geeft, zijn arm om je middel legt en die daar laat. Die op feestjes zijn tienernichtje van top tot teen bekijkt met een zelfvoldane grijns, alsof hij een prooi ziet. Vergrijpt die oom zich aan jou, dan krijg jij op je kop. Die oom gaat vrijuit, onder het mom van: ‘het is te pijnlijk om het erover te hebben’. Een volgend slachtoffer is dan vaak een kwestie van tijd. Toen ik de verhalen van de slachtoffers van R. Kelly werkelijk tot me liet doordringen, moest ik aan die ooms denken. R. Kelly is die oom. Hij wordt beschermd door taboes en gaat vrijuit, maar de meisjes wier leven hij verwoest, worden publiekelijk en op social media aan de schandpaal genageld. Is het niet ‘ze is vrijwillig meegegaan’, dan is het wel ‘ze zag er ouder uit dan 14 jaar’.
Alleen
Vol onbegrip verneem ik het wijdverspreide seksuele misbruik van zwarte vrouwen in mijn omgeving. Verhalen van zwarte vrouwen uit mijn gemeenschap, mijn familie en zelfs onder hetzelfde dak waaronder ik ben grootgebracht. Ik heb te doen met alle slachtoffers van de R. Kelly’s in onze eigen huizen; met naam en zonder naam, met gezicht en zonder gezicht, met kans op herstel en zonder kans op herstel – permanent beschadigd. Ze lijden in stilte. Want ze weten het als geen ander: in deze wereld, waar alle vrouwen gevaar lopen om slachtoffer te worden van seksuele predators, doet er geen groep mínder toe dan jonge zwarte vrouwen. Waren het jonge witte meisjes geweest, dan zat Robert Kelly waarschijnlijk al lang vast voor ontvoering, verkrachting, mishandeling, pedofilie, of anders wel winkeldiefstal of een kapot achterlicht. Iets zou hem achter de tralies hebben gekregen.
“Alle vrouwen lopen gevaar om slachtoffer te worden van seksuele predators, maar niemand doet er minder toe dan jonge zwarte vrouwen
Maar je bent alleen, zwarte vrouw. Feminisme heeft je niet dezelfde rechten opgeleverd als andere vrouwen, laat staan mannen. Als je vermist wordt, weet niemand je naam, als je verkracht wordt, riep je het over jezelf af met je groeispurt. Je wordt nooit geloofd. Zelfs niet als je met tientallen bent. En de oom, de neef, de vader, de broer, de agent, de pastoor, de buurman, de docent, de zwemcoach, de radio-dj, de concertpromotor, R. Kelly, de vriend en de schrijver van deze tekst weten dat allemaal. Niemand van ons zal er genoeg om geven. Je bent alleen. Het spijt me.
Verder lezen?
Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?
Word abonnee
- Digitaal + magazine — € 8,00 / maand
- Alleen digitaal — € 6,00 / maand
Terugkerende klant? Klik hier om in te loggen
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen
