“Er wordt voldoende voedsel geproduceerd om iedereen in de wereld te voeden en toch is er honger in grote delen van de wereld. Voedselverspilling en honger bestaan beiden. Dat klopt toch niet?”, vertelt Smeets tijdens ons telefoongesprek. Ze is sinds oktober vorig jaar directeur van de Youth Food Movement, een jongerenbeweging die zich inzet voor een gezonder en eerlijker voedselsysteem.
InterviewserieMet de deadline van de millenniumdoelen in zicht wordt het tijd om naar de duurzame ontwikkelingsdoelen te kijken die dit jaar vastgesteld worden. In de aanloop naar september interviewen we zeventien jonge mensen over de doelen.
Dit is de tweede aflevering over het tweede doel: einde aan honger, zorgen voor voedselzekerheid en duurzame landbouw.
Bewuste voedselkeuzes
“Momenteel wordt een derde van alle voedselproductie verspild, terwijl elf procent van de wereldbevolking ondervoed is. Het wereldwijde voedselsysteem is volledig uit balans. Wij willen daar iets aan doen door jongeren bewuster te maken van hun eigen voedselkeuzes.” Dat probeert de YFM op verschillende manieren. Ze organiseren bijvoorbeeld het Food Film Festival, een driedaags filmfestival waarin eten de hoofdrol speelt, en ‘eat-ins’. “Tijdens deze gezamenlijke maaltijden neemt iedereen zelf eten mee om met anderen te delen. Dat eten moet good, clean en fair zijn, het soort voedsel waar wij voor pleiten.” Daarmee bedoelt Smeets lekker, voedzaam en duurzaam verbouwd voedsel, met eerlijke lonen voor de mensen die het produceren. De drie principes komen uit de wereldwijde Slow Foodbeweging waar de YFM deel van uitmaakt.
Voedselzekerheid wereldwijdOngeveer 805 miljoen mensen ter wereld zijn ondervoed, volgens de meest recente data van de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties (FAO). Dat betekent dat één op de negen mensen honger heeft. Dit aantal is sinds 1990 met 209 miljoen gedaald.
Een van de grote uitdagingen voor voedselzekerheid is de groeiende wereldbevolking. Volgens schattingen van de VN zullen er in 2050 9 miljard mensen zijn, een kleine twee miljard meer dan nu. De Wereldbank stelt dat we tegen die tijd ruim 50 procent meer voedsel moeten produceren om iedereen te kunnen voeden.
Complex
“Elke dag moet je eten, dus elke dag sta je voor de keuze wat je eet en waarom je daarvoor kiest. Dat maakt voedsel heel toegankelijk. Maar tegelijkertijd gaat voedsel over bijna alle ecologische en maatschappelijke complexiteiten van deze tijd. De huidige voedselproductie brengt ecosystemen uit balans, put de bodem uit, en hecht onvoldoende waarde aan goede producten. Ook raken mensen steeds meer vervreemd van hun eten, zeker in de groeiende steden. We weten vaak niet meer waar ons voedsel vandaan komt.”
Joszi Smeets (26) studeerde sociale wetenschappen, met minors in sociale geografie en urban environmental management. Ze doorliep de YFM Academie en is sinds oktober 2014 directeur van de Youth Food Movement.
Dialoog op gang brengen
Om antwoorden voor het ingewikkelde voedselvraagstuk te vinden, richtte de YFM daarom de YFM Academie op. “Met alleen bewustwording in Nederland vul je geen magen aan de andere kant van de wereld. Wij geloven niet dat er één oplossing is voor het voedselvraagstuk, maar dat de oplossing zit in interdisciplinair denken. Daarom willen we verschillende mensen uit de voedselketen met elkaar in gesprek laten gaan. Dat kunnen professionals uit de voedingssector zijn, maar ook studenten en landbouwers.” Tijdens de Academie, die een half jaar duurt, volgen de deelnemers een interactief lesprogramma en discussiëren ze over voedselvraagstukken.
Door de dialoog over goed voedsel aan te zwengelen en mensen bewuster te maken van wat ze eten, hoopt de YFM bij te dragen aan een beter voedselsysteem. En wat kan de dagelijks etende lezer zelf doen? Daar heeft Smeets geen sluitende oplossing voor, maar wel advies: “Wees je allereerst eens bewust van je eigen voedselverspilling en sta stil bij waar je eten vandaan komt.”
Meer lezen over voedselToch vreemd: bijna 1 miljard mensen hebben honger, terwijl 1,5 miljard mensen te dik zijn. Op OneWorld Food laten voedselhelden zien hoe jij bijdraagt aan een goed gevuld, lekker en duurzaam bord eten voor elke wereldburger.
