Zondag waren er verkiezingen in Hongarije en anti-migratie premier Orbàn‘s partij kreeg 49 procent van de stemmen. Bovendien stemde nog 19 procent voor de andere extreemrechtse partij Jobbik. Tijdens zijn afgelopen twee termijnen heeft Orbàn grote veranderingen van de Hongaarse grondwet doorgevoerd, waardoor kritische stemmen tegen hem werden gedimd. In zijn overwinningsspeech zei hij: ‘Nu hebben we de kans Hongarije echt te verdedigen!’
Afsluiten van de grens
Verschillende activisten en NGO’s berichten geregeld daarnaast over enorm geweld dat tegen migranten en vluchtelingen gebruikt wordt bij de Hongaarse grens. Zo publiceerde Bordermonitoring.eu in samenwerking met het Helsinki Committee een rapport over de maatregelen die de overheid nam tegen migratie. Ook Artsen Zonder Grenzen rapporteerde niet-legitieme ‘pushbacks’, en stelden vast dat het hardhandig terugdringen van mensen, waaronder veel minderjarigen, aan de grens op grote schaal plaatsvindt. In de eerste helft van 2017 hebben zij 1800 pushbacks van Hongarije naar Servië geregistreerd, en 1100 van Kroatië naar Servië.
Hongarije, een migratievrije zone?
Over de gehele grens zijn er slechts twee plekken waar vluchtelingen een kans hebben legaal de grens over te komen: bij het beruchte dorpje Röszke (zie kaart) en ten westen daarvan, in het dorpje Tompa. In 2015 werden in Röszke elf vluchtelingen gearresteerd tijdens grensovergangen en maandenlang gevangengezet (de ‘Röszke 11’). Op beide plaatsen zijn kampen voor 200 tot 400 mensen ingericht. Hiervoor kunnen vluchtelingen zich in Servië op een wachtlijst laten inschrijven. Het is onzeker hoeveel mensen de transitzone binnen mogen. Schattingen variëren van tien tot enkele tientallen mensen per dag. Wanneer vluchtelingen toegang krijgen, mogen ze gedurende de hele asielprocedure de transitzone niet verlaten: ze moeten in de kampen wonen. Dat geldt ook voor kinderen. Goed onderwijs is er niet.
Als een vluchteling asiel krijgt, mag deze nog dertig dagen in het kamp blijven. Daarna moet hij of zij het kamp verlaten en het verder zelf uitzoeken, zonder enige hulp of begeleiding. In Hongarije zijn er geen asielzoekerscentra of vluchtelingenkampen meer, behalve die twee in de transitzone. Alle overige opvang is de afgelopen jaren gesloten.
Stilzwijgend toestemmen
“De overheid probeert onderzoeksinstituten te monopoliseren die […] overheidsbeleid ondersteunen: een publieke opinie wordt zo het zwijgen opgelegd.
De Hongaarse overheid houdt onderzoekers in de gaten
Nagy: “De grootste onderzoeksinstituten, zoals de Migration Research Institute, Századvég School of Politics Foundation en Nézőpont Institute in Hongarije worden gecontroleerd door de overheid. In plaats van onderzoek te belemmeren, probeert de overheid onderzoeksinstituten te monopoliseren die in hun artikelen overheidsbeleid ondersteunen.” Nagy nam zelf ontslag vanwege het naar zijn mening xenofobe beleid en de censuur binnen de overheidsinstantie waarvoor hij werkte.
Ook vertelt hij dat de meeste Hongaarse media direct of indirect gecontroleerd worden door de regering of hun vrienden. De media zetten migranten neer als bedreiging voor de ‘Hongaarse cultuur’. De regering zelf lanceerde soortgelijke reclamecampagnes met leuzen als: ‘Wie naar Hongarije komt, dient onze cultuur te respecteren/onze wetten na te leven!’, ‘Als je naar Hongarije komt, mag je geen Hongaarse banen afpakken!’ ‘Wist je dit? De slachting in Parijs is veroorzaakt door migranten!’ Nagy: “Zo wordt een publieke opinie het zwijgen opgelegd.”
NGO’s het zwijgen opleggen
“Het Europese grens- en asielbeleid doet Hongarije na: alle asielzoekers aan de buitengrens weigeren en hen zo hard mogelijk behandelen.
In februari 2018 heeft de Hongaarse overheid een serie van wetten voorgesteld die volgens Amnesty International een bedreiging vormen voor de samenleving. De wetsvoorstellen ‘bestraffen organisaties en instituties’ die nog een poging doen ‘om schending van mensenrechten aan de kaak te stellen, [of] legale en sociale ondersteuning bieden aan mensen die internationale bescherming zoeken’. NGO’s moeten nu aangeven wanneer ze buitenlandse financiering ontvangen en ze betalen hier een verhoogde belasting over van 25 procent. Ook bevatten de wetsvoorstellen een toestemmingsmechanisme voor al het werk dat onder het ‘ondersteunen van migratie’ valt, zoals informatiemateriaal maken, netwerken bouwen, vrijwilligers rekruteren of andere manieren waarop het verblijf van asielzoekers in Hongarije ondersteund wordt.
NGO’s wordt op deze manier het zwijgen opgelegd, stellen Amnesty International Hungary, het Helsinki Committee, en vele anderen. De voorstellen stellen de Hongaarse regering in staat alle activiteiten van NGO’s te controleren en in te perken. Volgens Amnesty International hebben deze maatregelen niets met grensbeveiliging te maken, zoals Hongaarse politici beweren, maar vormen ze ‘een duidelijke poging om ondersteuning aan mensen in nood te stoppen en degenen die hun stem laten horen het zwijgen op te leggen’.
Anti-vluchtelingencampagne om armoede te verdoezelen
De Hongaarse regering heeft zodoende niet alleen de oorlog verklaard aan vluchtelingen zelf. Ook kennis over hen, of steun aan hen wordt gecontroleerd en gecriminaliseerd. Er is, anders gezegd, maar één visie op migratie die in de publieke ruimte mag opklinken: een zeer negatieve. Elk kritisch geluid daarover wordt buitengesloten.
‘Orbánisatie’ van het Europese asielsysteem
*Om veiligheidsredenen is deze naam gefingeerd, zijn echte naam is wel bekend bij de redactie. Hij heeft ons laten weten anders misschien zijn baan te verliezen.
** Overigens worden vluchtelingen die al verder dan de 8 km transitzone in Hongarije zijn, ook regelmatig onrechtmatig teruggebracht naar Servië of Kroatië door de politie. (Zie ander artikel van Jaël).
Verder lezen?
Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?
Word abonnee
- Digitaal + magazine — € 8,00 / maand
- Alleen digitaal — € 6,00 / maand
