Het One for One model – wat inhoudt dat Toms bij elke aankoop één van bovenstaande producten of behandelingen schenkt aan iemand die dat nodig heeft – werkt volgens Mycoskie omdat het simpel en tastbaar is. “Mensen snappen dat als ze een paar Toms schoenen kopen wij een paar schoenen weggeven. Iedereen begrijpt het. Het is niet iets abstracts met percentages.”
Op een reis naar Zuid-Amerika ontstonden het One for One-concept en Toms. Toen de Amerikaan Mycoskie in 2006 in Argentinië was, kwam hij in aanraking met straatkinderen zonder schoenen. Later raakte hij in een lokaal café in gesprek met een paar vrouwen die vrijwilligerswerk deden. Ze vertelden Blake dat zij schoenen inzamelden om te doneren aan schoolkinderen.
Toms, opgericht in 2006.Sindsdien:
– 38 miljoen paar schoenen weggegeven in ruim 70 landen
– 275.000 mensen hun zicht hersteld in 13 landen
– 67.000 weken schoon drinkwater geleverd in 7 landen
Na een paar wijntjes werd hij uitgenodigd om de vrouwen hierbij te helpen. Mycoskie, die filosofie en bedrijfskunde studeerde, heeft geen “achtergrond in liefdadigheid”. “Ik was een ondernemer. Ik startte hiervoor vier andere bedrijven op en zag dat als een manier om commerciële problemen op te lossen. Waarom zou ik nu geen bedrijf beginnen om een maatschappelijke kwestie aan te pakken?” Hij was zich er toen nog niet van bewust dat een kleinschalig liefdadigheidsproject zou uitgroeien tot één van de snelst groeiende bedrijven ter wereld. Toms heeft naar verluidt een omzet van een paar honderd miljoen dollar.
Waarom zou ik nu geen bedrijf beginnen om een maatschappelijke kwestie aan te pakken?
Toms werkt ondertussen samen met meer dan honderd partners om Toms-schoenen, oogzorg, schoon water en sinds kort ook kraampakketten te leveren in ruim zeventig landen. Het creëren van banen is in deze landen een prioriteit van Toms, daarom worden er sinds een jaar of twee ook schoenen gemaakt op de plekken waar ze worden weggegeven. Dit heeft ruim 700 banen opgeleverd. Mycoskie ziet dit als één van zijn grootste uitdagingen: “We zijn erg trots dat we na twee jaar al 40 procent van onze schoenen produceren in de landen waar we ze weggeven, want dat is niet makkelijk. Niet omdat er geen deskundige arbeid is, maar omdat de elektriciteit er vaak onstabiel is.” Toms produceert op dit moment in Argentinië, China, India, Kenya, Ethiopië en Haïti.
Transparant
Om zicht te houden op het productieproces, bezoekt Mycoskie de fabrieken in deze landen ongeveer eens per jaar. “Mijn meest recente bezoek was aan onze pas geopende fabriek in Haïti. Over ongeveer een maand ga ik naar die in China.” Voor Mycoskie zelf is het productieproces dus vrij transparant, maar voor zijn klanten veel minder. “Het productieproces is voor de consumenten niet zo transparant als het zou moeten zijn. Ik wil beter naar hun overbrengen wie wij zijn en wat we willen bereiken, maar ook wat we kunnen verbeteren. Door niet te communiceren gaan mensen van het slechtste uit.”
Gedragscode aan de muurOm ervoor te zorgen dat de humanitaire intenties van Toms ook worden nageleefd in het productieproces, heeft Mycoskie een gedragscode opgesteld waar elke fabriek zich aan dient te houden.
Meerdere malen per jaar worden de fabrieken aangekondigd en onaangekondigd bezocht door inspectieteams van Toms zelf.
Daarnaast heeft elke fabriek de gedragscode aan de muur hangen en is er een speciale telefoonlijn ingesteld waarnaar arbeiders anoniem kunnen sms’en of bellen als ze onrechtvaardig behandeld worden. “Bijna elke fabriekswerker heeft tegenwoordig gelukkig een mobiele telefoon en kan nu via een sms of telefoontje direct anoniem melden als ze gedwongen worden om over te werken of iets dergelijks.” Verder huurt Toms derden in om de fabrieken te inspecteren.
Elastiekje
Mycoskie is zich ervan bewust dat hij er toch nooit helemaal zeker van kan zijn dat alles goed verloopt. “In onze eigen fabrieken heb ik veel vertrouwen, maar de fabrieken waar de materialen geproduceerd worden zijn veel moeilijker te controleren. De schoenen die ik aanheb bijvoorbeeld zijn helemaal oké. Maar neem nou dit elastiekje aan de binnenkant. Hoe weet ik dat dat goed geproduceerd is? De fabrieken die de kleine onderdelen maken zijn het moeilijkst te inspecteren.” Een ander belangrijk verbeterpunt van Toms heeft betrekking op duurzaamheid. “Het bedrijf is duidelijk gericht op humanitaire kwesties en niet op het maken van duurzame producten. Dat is niet onze kracht. Maar we willen en moeten hier beter in worden.” Mycoskie wil de CO2 voetafdruk van zijn onderneming verminderen en duurzamere materialen opnemen in zijn collectie.
Hoe zit het eigenlijk met de binnenzolen? Deze zijn van leer, terwijl de schoenen overwegend veganistisch zijn. “Je bent vast blij te horen dat de leren binnenzolen vanaf volgend jaar zomer allemaal vervangen zullen zijn door veganistische.” Mycoskie geeft toe dat dit trouwens niet alleen met duurzaamheid te maken heeft, maar ook met commercieel belang. “Wij verkopen in landen in het Midden-Oosten en veel moslims willen geen leer kopen.”