In een hoek gedreven: vergeten migranten in Tijuana
Ruim 150 vanuit de Verenigde Staten gedeporteerde Mexicanen moesten hun opvanghuis in Tijuana verlaten om ruimte te maken voor duizenden Hondurese vluchtelingen.
Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
Toen Tijuana plaats voor hen maakte in opvanghuizen, kregen de vanuit de VS gedeporteerde Mexicanen hoop. Jarenlang woonden ze in een betonnen geul in Tijuana, onder de voetgangersbrug vlakbij de grensovergang. Door die betonnen geul sijpelt meestal een stroom rioolwater, die alleen af en toe de oceaan in spoelt wanneer het hard regent in de bergen. Op die dagen staat aan de andere kant van de grens, in het Amerikaanse San Diego, de rode vlag op het strand omdat het water te vervuild is om in te zwemmen.
“
Het Amerika waar zij jaren gewoond hebben is onbereikbaar. Het Mexico waarin ze terechtgekomen waren was onbegrijpelijk
De geul, die in Tijuana el canal heet, is een beruchte plek: iedereen weet dat daar verslaafden en verschoppelingen wonen. Met oude pallets en stukken landbouwplastic bouwden de gedeporteerde Mexicanen ook hun woningen in de geul, van waaruit ze ‘s ochtends de stad in liepen om bij stoplichten auto’s te wassen, waarmee ze op een goede dag honderd peso verdienen – een euro of twee. Het is een van de weinige dingen die ze kunnen doen in deze grensstad. Het Amerika waar zij jaren gewoond hebben is onbereikbaar, hoewel vanuit el canal de grens zichtbaar is. Het Mexico waarin ze terechtgekomen waren was onbegrijpelijk, omdat ze er al veel te lang niet geweest waren of omdat ze uit een compleet andere hoek van het land komen, waar het vaak te gevaarlijk is om naar terug te keren.
Via Crucis Migrantes
Duizenden Hondurezen zijn in een grote groep richting de Verenigde Staten vertrokken, om daar asiel aan te vragen. Zij vluchten weg van geweld in Honduras, waar bendes het leven onveilig maken en het moordcijfer hoog ligt. Omdat de route door Mexico gevaarlijk is voor migranten, reizen de Hondurezen in een grote groep, die door de migranten zelf Viacrucis Migrantes wordt genoemd, wat verwijst naar de tocht die Jezus met het kruis maakte. Dergelijke grote groepen samen reizende migranten bestaan sinds 2010, toen voor het eerst een grote groep migranten naar de Verenigde Staten liep om daar asiel aan te vragen.
Miguel Angel Deita Alcantara.Beeld:Eline van Nes
Eén van deze ruim honderdvijftig gedeporteerde Mexicanen is Miguel Angel Deita Alcantara. Op zijn negentiende ging hij naar de Verenigde Staten in de hoop een beter leven te vinden. Na onrechtmatig de grens overgestoken te zijn vond hij werk in Las Vegas — er is altijd vraag naar goedkope arbeidsmigranten, daar aan de andere kant van het grenshek. Na tien jaar werd hij gedeporteerd.
“Ik had me niet goed gedragen”, vertelt Deita, nu 36, zonder te willen uitweiden over wat hij gedaan had. “Ik moest een korte tijd naar de gevangenis, waarna ze me zeven jaar geleden deporteerden.”
Eerst woonde Deita toen anderhalf jaar in el canal. Hij had geen plek om naartoe te gaan en raakte aan de drugs. Vanuit de overheid kwamen soms mensen die hem werk en huisvesting beloofden, maar daar kwam telkens niets van terecht. Tot Deita ruim drie jaar geleden met anderen naar een opvanghuis werd gebracht. Daar was gezond eten en een rustplek. Het deed Deita zoveel goed dat hij uiteindelijk zelfs coördinator van het opvanghuis werd: hij hielp mee om al die andere gestrande gedeporteerde Mexicanen een plekje te geven.
Verplaatst naar een tentenkamp
Alles veranderde toen ruim een week geleden de groepen Hondurese migranten de stad in kwamen gestroomd. In Tijuana wisten ze al snel dat dit niet zomaar groepen migranten waren, zoals die dagelijks alleen of in kleine groepjes in de stad arriveren in de hoop asiel te kunnen aanvragen bij de grensovergang of om zich voor te bereiden op een gevaarlijke overtocht door de woestijn. Nee, met deze groep migranten kwamen grote aantallen journalisten mee en opeens was het stadsbestuur heel actief. Er werd een sportcomplex ingeruimd voor de migranten, en de kinderen werden ondergebracht in de opvanghuizen in de stad.
Dus de gemeente verplaatste gedeporteerde Mexicanen een week geleden naar een kampement dat voor hen werd opgezet in de schaduw van het grenshek, langs een betonnen brug en een autoweg in een uithoek waar bijna niemand komt, ironisch genoeg vlakbij el canal. Ordentelijk staan de tientallen tentjes in felle kleuren naast elkaar in het kampement.
Het tentenkamp waar dakloze gedeporteerde Mexicanen naartoe zijn verhuisd vanwege de
komst van Hondurese migranten die asiel komen vragen in de Verenigde Staten. Beeld:Eline van Nes
“Ik ben niet boos op de Hondurese migranten”, zegt Deita. “Ik begrijp dat ook zij op zoek zijn naar een beter leven. Ze komen van een plek waar veel geweld is, hoor ik. Het zijn buitenlanders, maar ik ben niet racistisch.” Nee, de woede van Deita richt zich op zijn overheid, die in zijn ogen niet voor zijn eigen burgers zorgt, terwijl die hier met regelmaat van de klok met busladingen tegelijk worden afgezet aan de grens wanneer ze uit de VS gedeporteerd worden. “De overheid moet een oplossing vinden: wij hebben hulp nodig. De meesten komen hier gezond aan, waarna ze al snel dakloos raken en drugsverslaafd worden.”
Trots op je patria
De 33-jarige Juan Manuel Barragan Corona vertelt in het Engels met een dik Amerikaans accent dat hij juist wél boos is op de Hondurese migranten, omdat die alle aandacht krijgen. Maar als hij eerlijk is snapt hij ook wel dat de fout bij hemzelf ligt. Hij is namelijk degene die is aangehouden door de politie, waardoor hij gedeporteerd werd uit het land waar hij sinds hij anderhalf jaar oud was heeft gewoond.
“Mijn twee kinderen zijn daar nog, aan de andere kant, met hun moeder”, vertelt hij zuchtend. Soms spreekt hij ze via internet, het liefst via de webcam, maar meestal is de verbinding daar te slecht voor. “Dat is nu even alles wat ik ze kan geven, hun vader zit hier vast. Maar ik weet dat ze op een dag zullen komen, zodra ze oud genoeg zijn.”
Nu hij al een jaar in Tijuana woont, is Barragan begonnen zijn Mexicaanse documenten aan te vragen, zodat hij hier een leven kan opbouwen. Met de paar dollars die zijn tienerzonen kunnen missen van hun bijbaantjes en naar hem opsturen, vult hij zijn inkomsten van het autowassen aan. Daarnaast leest hij veel geschiedenisboeken: hij leert over de patria, de Mexicaanse trots op je vaderland. Hij hoopt dat uit het agressieve anti-immigratiebeleid van Trump dan in ieder geval iets goeds zal komen: dat de Mexicanen hun eigen land opbouwen.
“Obrador 1 moet de verloren kinderen van zijn land terugroepen”, zegt Barragan. “Als hij voor werk zorgt en een plek om te leven, dan hoeven we niet meer naar het noorden, waar ze ons niet meer willen.”
“
Hij hoopt dat uit het agressieve anti-immigratiebeleid van Trump dan in ieder geval iets goeds zal komen: dat de Mexicanen hun eigen land opbouwen
Deita gebaart dat hij het kamp van de Hondurezen wel even zal laten zien. We lopen een blok of tien, door een wijk vol verwaarloosde huizen met golfplaten daken. We komen bij een afzetting met een politiewagen. Daarachter wordt het opeens druk: een journalist met een Brits accent praat voor een videocamera, twee mannen met UN op hun shirt verplaatsen waterflessen. Dit is het hoofdkamp, waar het grootste deel van de duizenden Hondurese migranten zijn ondergebracht.
Hoe lang de Hondurese migranten in Tijuana zullen blijven is onduidelijk. Intussen zijn er al zo’n 5.000 aangekomen, terwijl er maar ongeveer tien asielaanvragen per dag verwerkt worden in de Verenigde Staten. Als de grens al open blijft, want Donald Trump heeft gesuggereerd die te sluiten. Veel inwoners van Tijuana vrezen dan ook dat de duizenden Hondurezen uiteindelijk in Tijuana zullen blijven.
Beeld:Eline van Nes
Deita kijkt ernaar en schudt zijn hoofd. “De overheid beloofde ons een groot gebouw, van waaruit de gedeporteerden in alle rust werk konden zoeken. Ze beloofden werk. Maar dat waren leugens. Nu zijn we vergeten en zitten we in een tentenkamp. Zo lang die Hondurezen hier zijn, komen wij daar voorlopig nog niet weg.”
Deze site maakt gebruik van cookies om u een optimale bezoekerservaring te bieden en onze site te verbeteren. AccepterenInstellingen
Cookiebeleid
Overzicht cookies op oneworld.nl
We verzamelen via cookies gegevens met het doel de technische werking van de website en uw gebruiksgemak te garanderen. De cookies (kleine tekstbestanden die bij het eerste bezoek aan deze website worden opgeslagen op uw computer, tablet of smartphone) zorgen ervoor dat de website naar behoren werkt en onthouden bijvoorbeeld uw voorkeursinstellingen. Ook kunnen wij hiermee onze website optimaliseren.
Hiervoor gebruiken wij cookies van Google Analytics, dat het sitegebruik geanonimiseerd registreert en hiervan gegevens opslaat. Met deze gegevens maken wij bezoekstatistieken, op basis waarvan we verbeteringen doorvoeren op onze website. Google Analytics verschaft deze geanonimiseerde data aan derden indien wettelijk verplicht, of als deze derden de data namens Google Analytics verwerken. Door gebruik te maken van deze website geeft u toestemming voor deze anonieme gegevensverwerking door Google Analytics.
Daarnaast gebruiken we functionele cookies van WordPress en WooCommerce. De cookies van WordPress zorgen ervoor dat de website beter kan worden gebruikt door bezoekers. Deze cookies zorgen er bijvoorbeeld voor dat u kunt zien of u bent ingelogd, ze houden ook bij welke individuele voorkeuren u hebt gekozen op uw profielpagina. De cookies van WooCommerce zijn van onze betaalde diensten (Vriendenabonnement, Vacaturebank, Partnernetwerk, Online agenda) en zorgen ervoor dat producten worden onthouden tijdens het aankoopproces. Elke aankoopsessie bij WooCommerce bevat een unieke code voor elke klant, zodat er kan worden achterhaald waar de productgegevens voor elke klant te vinden zijn.
Via deze cookiebalk krijgt u de mogelijkheid om de cookies te accepteren of de instellingen aan te passen. Onder 'Overige cookies' kunt u diverse cookies van externe diensten (zoals youtube, facebook, vimeo) uitzetten.
Een opt-out van Google Analytics op deze website kan via deze link.
Mocht u hierover vragen hebben, kunt u mailen naar: lezers@oneworld.nl
Op deze site gebruiken we functionele cookies van WordPress en WooCommerce. De cookies van WordPress zorgen ervoor dat de website beter kan worden gebruikt door bezoekers. Deze cookies zorgen er bijvoorbeeld voor dat u kunt zien of u bent ingelogd, ze houden ook bij welke individuele voorkeuren u hebt gekozen op uw profielpagina. De cookies van WooCommerce zijn van onze betaalde diensten (Vriendenabonnement, Vacaturebank, Partnernetwerk, Online agenda) en zorgen ervoor dat producten worden onthouden tijdens het aankoopproces. Elke aankoopsessie bij WooCommerce bevat een unieke code voor elke klant, zodat er kan worden achterhaald waar de productgegevens voor elke klant te vinden zijn. Deze cookies kunt u niet uitzetten.
In onze artikelen gebruiken wij content van diverse externe diensten. Het is mogelijk om de volgende cookies uit te schakelen. Hiermee wordt deze content niet langer getoond.
Naam cookie
Soort content
youtube_embed
Youtube player embed
vimeo_embed
Vimeo player embed
google_maps
Google maps embed
twitter_widget
Twitter social widget
soundcloud_embed
Soundcloud player embed
instagram_embed
Instagram embed
Daarnaast gebruiken we Google reCaptcha om de website te beschermen tegen bots. Ook dit kan hier uitgezet worden, maar formulieren die hiervan gebruik maken kunnen dan niet ingediend worden
