‘Je moet als journalist altijd alert zijn op je blinde vlekken’

One’sy: “Dat ik de radiowereld in ben gerold, is toeval. Dat ik iets met journalistiek ging doen, weer niet. Al op de middelbare school schreef ik voor de schoolkrant en toen ik Journalistiek studeerde, schreef ik zelfs stukjes en een column voor het personeelsblad van de kledingketen waar ik een bijbaan had. Toen ik begon aan mijn studie was het mijn plan om bij de Hitkrant te gaan werken, maar dat werd dus FunX. Wel een baan die te maken had met jongeren en muziek, alleen niet bij het medium dat ik had bedacht.”

Zoë: “Ik ben opgegroeid met verhalen. Mijn moeder verwende me met sprookjes, mijn vader met Griekse mythologie. De wens om verhalen te vertellen combineerde zich steeds meer met een groeiend gevoel voor recht- en onrechtvaardigheid. Ik miste stemmen en verhalen uit mijn eigen omgeving in de media.

One’sy: “Dat zou je je inderdaad kunnen afvragen, maar als je kijkt naar de realiteit van de mensen die werkzaam zijn in de media, snap ik waarom het een discussiepunt is. De samenleving is veranderd, maar de mensen die die samenleving verslaan, niet of niet genoeg. En hoewel er vaak wordt gezegd dat de noodzaak wordt gevoeld om er iets aan te doen, blijft concrete en blijvende actie uit.”

Zoë: “Ik zie zeker lichtpunten. Sociale media hebben daar flink aan bijgedragen. De mainstream media wordt er vaak direct op gewezen als ze een blinde vlek hebben. Voorheen moest je maar hopen dat je brief werd geplaatst of dat er iets met je mail werd gedaan. Onze eerste gast, mediawatcher Madeleijn van den Nieuwenhuizen, is daarvan een geweldig voorbeeld. Zij kaart blinde vlekken in media aan via haar Instagramplatform Zeikschrift. Zij heeft bijna twintigduizend volgers.

Zoë: “Precies een jaar geleden kwam ‘Heb je een boze moslim voor mij?’ uit. Dit constructieve, journalistieke boek schreef ik samen met Annebregt Dijkman over het gebrek aan diversiteit en inclusie in de media. We interviewden ruim zestig journalisten en mediadeskundigen over hun ervaringen met de nieuwsproductie en op de werkvloer. Eén van die journalisten was One’sy.

Zoë: “We geloven er allebei sterk in dat media een machtsfactor zijn in onze samenleving. We vinden het logisch dat in een democratie machtsbolwerken als de overheid onder de loep worden genomen, maar die roep is er bij media minder. Natuurlijk kan je media nooit ‘controleren’, dan raak je aan de persvrijheid. Maar het corrigeren en kritisch beschouwen van media is noodzakelijk. En dat gebeurt nu te weinig, zowel binnen als buiten media. Wij hopen daar een bescheiden bijdrage aan te leveren met Bonte Was Podcast.”

One’sy: “Elke aflevering laten we de podcastluisteraar kennis maken met iemand uit de mediawereld. Met diegene praten we over positieve en negatieve ervaringen rondom diversiteit op mediaredacties, toegespitst op een thema zoals gender, religie en de stad versus de provincie.

One’sy: “Mooie gesprekken met interessante mensen die hopelijk leiden tot nieuwe inzichten en/of versterken dat je op de goede weg zit als journalist of persoon werkzaam in de media.”

Zoë: “Dat je als journalist continu alert moet zijn op je blinde vlekken. Die heb je namelijk altijd. Ik werd daar weer scherp op gewezen tijdens de afleveringen met als focus ‘de regio’. Kijk, daar ga je al, wat een term! En ‘beperking’. Als Amsterdammer en persoon zonder beperking denk ik hier veel minder over na en heb ik blinde vlekken. Dat betekent dat ik mezelf, zeker als journalist, continu moet dwingen daar aandacht voor te hebben en mijn oor te luister moet leggen bij mensen die daar kennis, ideeën en verhalen over hebben te vertellen.”

One’sy: “Van ieders verhaal heb ik iets opgestoken, maar wat mij vooral bijbleef, is mijn eigen blinde vlek als het gaat om welke content interessant is voor de mediaconsument. Zonder al te veel te verklappen, onze gast Karin Sitalsing, die journalist is bij onder andere Trouw en veel schrijft over ‘de provincie’, kwam met een ijzersterk voorbeeld daarvan.”

Zoë: “Zeker, zowel qua vorm als qua inhoud. Ga maar eens een dagje rondstruinen op YouTube. Of op podcastplatforms. Dan zie je een eindeloze hoeveelheid aan vormen voorbijkomen. Er is meer durf en ruimte om te experimenteren. Om af te wijken van de norm. Ondertussen blijven de mainstream media stug vasthouden aan vaste formats uit angst kijkers, luisteraars of lezers te verliezen. Er is nauwelijks ruimte voor experimenten. En als die er wel is dan moet het nieuwe concept direct succesvol zijn, anders verdwijnt het gelijk weer. De angst voor verandering regeert.”

One’sy: “Haha, ik ben in eerste instantie een radiomens hoor!”

Zoë: “Door mainstream media gewoon te blijven stalken met mails, belletjes wanneer je feitelijke onjuistheden en blinde vlekken ziet. En ondertussen via je eigen sociale mediakanalen jouw stem en verhaal laten horen. En vooral ook samenwerken, elkaar ruimte geven en gunnen om zo misschien wel even grote en invloedrijke platformen te gaan opzetten.”

One’sy: “Wees bereid je eigen blinde vlekken onder de loep te nemen en doe er wat mee! En voel altijd zelf verantwoordelijkheid om diversiteit te vergroten in plaats van die vooral of alleen af te schuiven op anderen. Het gaat ons allemaal aan, omvat superveel en is nooit af.”

Zoë: “Zoals ik al eerder zei: pas op voor schijndiversiteit. Als je meer divers wilt worden als organisatie betekent dat dat je daadwerkelijk ruimte moeten maken voor andere perspectieven. Het gaat dus om een verandering in de hele organisatie. Dat betekent dat je geld, tijd en ruimte moeten maken voor de lange termijn. En ik sluit me aan bij One’sy: blijf altijd alert en reflectief op je mogelijke blinde vlekken. Luister naar mensen die je erop wijzen. Het zijn niks voor niks blinde vlekken, je ziet ze zelf dus niet.”

Dit artikel verscheen eerder op NieuwWij.