Klimaatreporter en beroepsavonturier Bernice Notenboom is zondagavond in Rotterdam benoemt tot ridder in de Orde van Oranje Nassau. De koninklijke onderscheiding werd haar opgespeld door burgemeester Ahmed Aboutaleb na de première van haar film Seablind. Met de film vestigt ze de aandacht op de vervuilende scheepvaart.
“Ik ben ontroerd en dat gebeurt me niet vaak,” reageerde Notenboom op de onderscheiding die wordt verleend aan Nederlanders die zich bijzonder inzetten voor de samenleving. De documentairemaakster is dan ook onverschrokken in de acties die ze onderneemt om klimaatverandering onder de aandacht te brengen. Zo maakte ze voor de VPRO de serie klimaatjagers waarvoor ze naar de meest afgelegen uithoeken van de wereld reisde, van ijskappen op Groenland tot de droge hete Sahel.
Bunkerolie
In het openingsshot van Seablind zien we Notenboom op ski’s door de sneeuw ploegen tijdens haar missie in 2014 om de Noordpool over te steken. Daar deed ze vijftig dagen over, soms bij een temperatuur van -50 graden. De missie mislukte, het werd te gevaarlijk vanwege te veel smeltend ijs. Seablind zoomt in op het aandeel van de zeevaart in klimaatverandering, de oorzaak van het verdwijnen van grote delen van het Arctisch gebied.
Ongeveer 90 procent van alle spullen die we gebruiken worden per containerschip vervoerd. Die schepen varen op bunkerolie, een gitzwarte stroperige olie, waarbij behalve CO2 en zwavel ook een grote hoeveelheid roet wordt uitgestoten. Dit roet zorgt voor een zwarte aanslag op het poolijs en voor een versnelde opwarming voor de aarde. Het roemt absorbeert zonnewarmte en op dezelfde manier als de zon een parkeerplaats opwarmt in de zomer, verhit het roet de ijskappen.
Korting
Het is mogelijk om te varen op schonere olie, op gas (LNG) of zelfs op windenergie in combinatie met waterstof. Maar dat is minimaal twee keer zo duur. Rederijen vrezen te hoge concurrentie en zullen zonder regelgeving niet overstappen.
Toch zijn er initiatieven die verduurzaming van de scheepvaart stimuleren. Zo geeft de Rotterdamse haven korting aan containerschepen die schonere olie gebruiken in het havengebied. Maar op de open zee is er niemand die controle uitoefent op schepen. In het klimaatakkoord dat in Parijs werd ondertekent, zijn geen doelen gesteld voor de scheepvaart en de luchtvaart, de twee grootvervuilers die niet onder de verantwoordelijkheid van een specifiek land vallen.
Notenboom beoogt met de film mensen bewust te maken van de manier waarop onze sportschoenen, mobieltjes en bananen naar Nederland zijn gekomen en verduurzaming hoger op de prioriteitenlijst van de scheepvaartsector en politici te zetten.
Seablind wordt nog vertoond in verschillende Nederlandse havensteden.
