‘Koppel migratie aan problemen van krimpregio’s’

Ze volgt het debat de laatste tijd weer op de voet. “Vorig jaar heb ik met een collega onderzoek gedaan naar de EU-Turkijedeal en toen werd ik wel geconfronteerd met het asielbeleid. Ik dacht steeds vaker: waar zijn we eigenlijk mee bezig, en wat kost het een hoop geld!”

Het is niet zomaar een proefballon die Zoomers oplaat. De hoogleraar wijst erop dat al op tal van plaatsen in Europa lokale overheden zijn die migranten omarmen. Bekend is het voorbeeld van het Italiaanse leeglopende dorp Riace, waar migranten de afgelopen jaren met open armen werden ontvangen. Zeer tegen de zin van Matteo Salvini, minister van Binnenlandse Zaken en leider van de nationalistische partij Lega Nord, hij legde de burgemeester vorig jaar huisarrest op.

Door een inventarisatie te maken wil de hoogleraar de mensen – lokale overheden, migranten en burgers – met elkaar in contact brengen. “Veel initiatieven vinden in isolement plaats, in een vijandige omgeving. Het gebeurt allemaal in de marges van de mogelijkheden. Maar door een netwerk te creëren en ervaringen zichtbaar te maken, kun je dit soort initiatieven versterken en het draagvlak op andere plaatsen ook vergroten.”

Het wordt geen conventioneel onderzoek, beseft ze. “Maar naarmate ik langer onderzoeker ben, vind ik impact steeds belangrijker. Ik wil graag dat er voor migratie meer draagvlak ontstaat. Door het te koppelen aan de krimpproblematiek – wat een reëel dilemma is – hebben mensen andere associaties.”

Er is een nieuwe wind nodig, een nieuw perspectief in het migratiedebat, klinkt het strijdbaar. “Je kunt wel tegen migratie zijn, maar hoe moet het dan op langere termijn – met de vergrijzing? En wat is de toekomst van regio’s die leeglopen?”

In het huidige debat worden volgens de professor dezelfde conclusies voortdurend herhaald en kennis slechts zeer beperkt ingezet. ‘Het is tijd om op een nieuwe manier na te denken over migratie. Als de opvang van migranten door gemeenten wordt beloond met extra investeringen in huisvesting of banen, ontstaat vanzelf meer bereidheid om nieuwkomers te ontvangen, zeker in de krimpregio’s.”