In-ter-sec-tio-na-li-teit. Het klinkt ingewikkeld, onbekend en academisch. Het is zo’n woord waarvan mensen die geen zin hebben in moeilijke gesprekken over bijvoorbeeld racisme zeggen: “Vast overgewaaid uit Amerika.”
En dat klopt. Het werd in 1989 gemunt door de zwarte, Amerikaanse professor Kimberlé Crenshaw. Maar intersectionaliteit duikt ook in Nederland steeds vaker op in media en politiek. Emeritus hoogleraar Gloria Wekker maakte het ons in 2001 al gemakkelijk door de term samen met Nancy Jouwe en Maayke Botman in het Nederlands te vertalen als ‘kruispuntdenken.’ Intersectionaliteit erkent de macht of onmacht die de verschillende assen van identiteit met zich meebrengen.
Zo ben ik vrouw (geslacht), zwart (ras), migrant en heb ik een islamitische achtergrond (religie). Deze zaken stellen mij achter in een samenleving gedomineerd door witte mannen. Maar ik ben ook cis (mijn seksuele identiteit komt overeen met het geslacht waarin ik ben geboren), hetero (seksualiteit), theoretisch opgeleid en hoofdredacteur (klasse).
“Om systematische ongelijkheid te bestrijden moeten we alle assen van onze identiteit erkennen
Daarom is kruispuntdenken ook cruciaal voor progressieve bewegingen. Wanneer je vecht tegen klimaatverandering, maar geen oog hebt voor racisme is je strijd niet inclusief en dus ook niet effectief. En als je strijdt tegen seksisme, maar geen oog hebt voor validisme (discriminatie van mensen met een functiebeperking) doe je alsnog aan uitsluiting. Een gebrek aan kruispuntdenken kan onderdrukking zo bestendigen bínnen bewegingen die vooruitgang pretenderen.
In het nieuwste magazine onderzoeken we waarom de frontlinies van progressieve bewegingen nog zo ver uit elkaar liggen, hoe dat beter kan en waar dat al wel lukt. In de ballroom culture in New York bijvoorbeeld, waar queer mensen van kleur hun eigen magische wereld creëren, waar ze beschermd zijn tegen de uitsluiting en onderdrukking van zowel de witte gay scene als cis hetero’s.
“Mensen moeten er nog aan wennen dat wij armoede en racisme aan elkaar verbinden
Met OneWorld proberen we ook meerdere systemen van onderdrukking bloot te leggen en de verbanden daartussen te laten zien. Want niets staat op zichzelf, vandaar onze naam: er is één wereld, waarin alles samenkomt op verschillende kruispunten. Daar moeten we elkaar zien te ontmoeten.
Verder lezen?
Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?
Word abonnee
- Digitaal + magazine — € 8,00 / maand
- Alleen digitaal — € 6,00 / maand
