Vorig jaar was slechts 16 procent van de artiesten in de Top 2000 vrouw. De Top 2000 staat daarmee symbool voor het seksisme in de muziekindustrie. Tijd voor actie, vindt het initiatief Top 2000 vrouwenstemmen.
Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
Op OneWorld schreven we eerder al over seksisme in de hiphop, misverstanden in urban muziek en ondervertegenwoordiging van vrouwelijke acts op festivals. Vrouwen zijn een grote minderheid in de muziekindustrie, iets dat bevestigd wordt door de traditionele muzikale afsluiter van het jaar: de Top 2000. In 2017 bestond de lijst voor 16 procent uit vrouwelijke artiesten, waarvan 86 procent wit was. Deze 16 procent is inclusief bands waarin vrouwen én mannen zitten.
Waarom juist nu?
Waarom het juist nu belangrijk is om te stemmen op een vrouw? Door verschillende academici wordt betoogd dat we momenteel in een vierde feministische golf zitten. Concepten als intersectionaliteit, genderfluïditeit en body posivity zijn hierin leidend, maar ook seksueel overschrijdend gedrag, met de #MeToo-beweging als toonbeeld. De feministische golf kenmerkt zich ook door de invloed van technologie en social media in activisme en representatie.
Seksisme in de media is niet nieuw en is de basis geweest van verschillende initiatieven. De Stem op een Vrouw-campagne voor meer vrouwen in de politiek is hier een voorbeeld van. Maar ook het boek 1001 vrouwen in de 20ste eeuw van Els Kloek sprak letterlijk boekdelen over het gebrek aan vrouwelijke representatie in onze geschiedenis. Dit is het moment om een eind te maken aan seksisme in de muziekindustrie, en hoe kunnen we dit beter doen dan bij dé lijst van het jaar?
Muziekiconen zoals Diana Ross en Etta James komen niet voor in de lijst
Dit was ook de gedachtegang van het initiatief: Top 2000 vrouwenstemmen. De initiatiefneemsters willen de man/vrouw-ongelijkheid in de Top 2000 onder de aandacht brengen, en roepen op om op méér vrouwen te stemmen. De magere 16 procent maakt de lijst met ‘beste nummers aller tijden’ geen eerlijke representatie van muzikaal talent, betogen ze. “Muziekiconen zoals Diana Ross en Etta James komen bijvoorbeeld niet voor in de lijst, en in de top 100 zijn maar zeven vrouwen te vinden. Het gebrek aan rolmodellen zorgt ervoor dat er geen of minder plek lijkt te zijn voor vrouwen in de muziek, en beperkt zo de emancipatie van meisjes en vrouwen. De Top 2000 vrouwenstemmen-actie wil dit veranderen.”
Stemmen vrouwen anders dan mannen?
Op de site van Radio 2 is een overzicht te vinden van hoe mannen en vrouwen stemmen.
Claudia de Breij is de hoogst genoteerde vrouwelijke artiest in de Top 2000 (ze staat op nummer 14). Uit bovenstaande lijstjes valt te concluderen dat ze haar hoge notering vooral te danken heeft aan vrouwelijke stemmers. (De eerste hieropvolgende ‘vrouwelijke artiest’ is overigens Fleetwood Mac op nummer 33, een band waarin ook mannen zitten.)
Intersectionaliteit
“
We willen een inclusieve actie, geen exclusieve actie
Top 2000 vrouwenstemmen focust zich, zoals de titel impliceert, enkel op vrouwen. Het initiatief wil echter “een inclusieve actie, geen exclusieve actie”. “We streven naar een intersectionele aanpak. Intersectionaliteit is het idee dat je kijkt naar verschillende aspecten die iemands maatschappelijke positie bepalen. Gloria Wekker1 schrijft hier bijvoorbeeld over in Witte Onschuld2. Wij hebben ervoor gekozen naar vrouwen te kijken en daarbij onderscheid te maken tussen witte en niet-witte vrouwen. Maar een eerlijke representatie van de samenleving gaat natuurlijk om meer. We zouden ons ook moeten afvragen hoe het bijvoorbeeld zit met de LGBTQI+-representatie. Dit is een belangrijk punt van kritiek”.
De manier van turven van het initiatief is dus niet volledig intersectioneel. Waar ze nog wel naar gekeken hebben is de verhouding witte artiesten tegenover niet-witte artiesten, die hoogstens 1 op 5 is. De bepaling of een artiest wit is, werd gebaseerd op het al dan niet genieten van wit privilege. Een Amerikaanse vrouw van kleur of iemand met een Zweedse nationaliteit maar Marokkaanse achtergrond, worden in de telling van het initiatief ‘gecategoriseerd’ als niet-wit.
#tietloze
Onze Vlaamse buren hebben een soortgelijke lijst bij Studio Brussel, genaamd ‘De Tijdloze 100’. Deze lijst bevatte vorig jaar slechts één vrouw en trok eenzelfde actie aan, met het toepasselijke motto ‘Nooit meer een tietloze’. De actie streeft ernaar om Respect van Aretha Franklin op nummer 1 te krijgen. Zo hopen ze dit jaar een kantelpunt te bereiken en een verschil te maken in de muziekindustrie.
Wat vindt Radio2?
Radio 2 laat weten dat ze sympathieke initiatieven die het publiek oproepen om gebruik te maken van hun ‘stemrecht’ toejuichen. In een reactie vertellen ze: “De Top 2000 van NPO Radio 2 wordt samengesteld door de luisteraars en weerspiegelt zo de smaken van het publiek. Die voorkeuren staan niet stil en worden voor een deel ook beïnvloed door maatschappelijke ontwikkelingen. Dit jaar krijgen de stemmers nog meer keuzevrijheid: er kan geheel naar eigen goeddunken worden gestemd op minimaal 5 en maximaal 35 nummers. Er is wel nog een inspiratielijst3, maar de luisteraars hoeven geen nummers van deze lijst te kiezen.”
“
Voorkeuren van onze stemmers worden beïnvloed door maatschappelijke ontwikkelingen
Verder vertelt Radio 2: “Het aantal vrouwen op NPO Radio 2 is overigens toegenomen in de afgelopen jaren. In 2015 waren er twee vrouwelijke dj’s op NPO Radio 2. Nu zijn het er acht. Dat is een rechtstreeks gevolg van ons streven om meer vrouwen achter de microfoon te krijgen. En dat zie je ook terug bij de andere publieke radiozenders. Bijvoorbeeld bij NPO Radio 1, NPO 3FM en NPO FunX, het succesvolle jongerenmerk van de NPO en in alle opzichten een zeer diverse zender die erin slaagt een jong en divers publiek te bereiken. Maar we zijn er nog niet, en gaan dus door op de ingeslagen weg.”
Er zijn twaalf radio-dj’s die de Top 2000 draaien, waarvan tien mannen en twee vrouwen. Een van deze vrouwen is Annemieke Schollaardt, die in het AD een reactie geeft op die 16 procent: “Ik was me daar nog niet bewust van. Hoeveel vrouwen had ik vorig jaar in mijn eigen keuzelijstje staan? Ik zou het niet eens weten, ik kies voor de nummers, de muziek. Of het nou een man is of een vrouw.”
Stem op een vrouw
Stemmers stemmen op hun favoriete muziek, dat is hun recht. Maar stemmen voor een eerlijke vertegenwoordiging en meer inclusiviteit in de muziekindustrie kan bereikt worden door op een vrouw en voor diversiteit te stemmen, vindt het initiatief. Collectieve verandering begint namelijk bij het individu. Waarbij de eerste stap zou kunnen zijn: laat de 6,5 miljoen stemmers ook eens op een vrouw stemmen.
Meer informatie over de actie is te vinden op de website.
Gloria Wekker (1950) is een Surinaams-Nederlandse antropologe en onder andere gespecialiseerd in Gender Studies. Ze is bekend om haar werk over racisme in Nederland en intersectionaliteit binnen gender.↩︎
In het boek ‘Witte Onschuld’ beschrijft en onderzoekt Wekker de paradoxen van kolonialisme en ras in Nederland.↩︎
Waaruit deze inspiratielijst bestaat is op dit moment nog niet duidelijk↩︎
Deze site maakt gebruik van cookies om u een optimale bezoekerservaring te bieden en onze site te verbeteren. AccepterenInstellingen
Cookiebeleid
Overzicht cookies op oneworld.nl
We verzamelen via cookies gegevens met het doel de technische werking van de website en uw gebruiksgemak te garanderen. De cookies (kleine tekstbestanden die bij het eerste bezoek aan deze website worden opgeslagen op uw computer, tablet of smartphone) zorgen ervoor dat de website naar behoren werkt en onthouden bijvoorbeeld uw voorkeursinstellingen. Ook kunnen wij hiermee onze website optimaliseren.
Hiervoor gebruiken wij cookies van Google Analytics, dat het sitegebruik geanonimiseerd registreert en hiervan gegevens opslaat. Met deze gegevens maken wij bezoekstatistieken, op basis waarvan we verbeteringen doorvoeren op onze website. Google Analytics verschaft deze geanonimiseerde data aan derden indien wettelijk verplicht, of als deze derden de data namens Google Analytics verwerken. Door gebruik te maken van deze website geeft u toestemming voor deze anonieme gegevensverwerking door Google Analytics.
Daarnaast gebruiken we functionele cookies van WordPress en WooCommerce. De cookies van WordPress zorgen ervoor dat de website beter kan worden gebruikt door bezoekers. Deze cookies zorgen er bijvoorbeeld voor dat u kunt zien of u bent ingelogd, ze houden ook bij welke individuele voorkeuren u hebt gekozen op uw profielpagina. De cookies van WooCommerce zijn van onze betaalde diensten (Vriendenabonnement, Vacaturebank, Partnernetwerk, Online agenda) en zorgen ervoor dat producten worden onthouden tijdens het aankoopproces. Elke aankoopsessie bij WooCommerce bevat een unieke code voor elke klant, zodat er kan worden achterhaald waar de productgegevens voor elke klant te vinden zijn.
Via deze cookiebalk krijgt u de mogelijkheid om de cookies te accepteren of de instellingen aan te passen. Onder 'Overige cookies' kunt u diverse cookies van externe diensten (zoals youtube, facebook, vimeo) uitzetten.
Een opt-out van Google Analytics op deze website kan via deze link.
Mocht u hierover vragen hebben, kunt u mailen naar: lezers@oneworld.nl
Op deze site gebruiken we functionele cookies van WordPress en WooCommerce. De cookies van WordPress zorgen ervoor dat de website beter kan worden gebruikt door bezoekers. Deze cookies zorgen er bijvoorbeeld voor dat u kunt zien of u bent ingelogd, ze houden ook bij welke individuele voorkeuren u hebt gekozen op uw profielpagina. De cookies van WooCommerce zijn van onze betaalde diensten (Vriendenabonnement, Vacaturebank, Partnernetwerk, Online agenda) en zorgen ervoor dat producten worden onthouden tijdens het aankoopproces. Elke aankoopsessie bij WooCommerce bevat een unieke code voor elke klant, zodat er kan worden achterhaald waar de productgegevens voor elke klant te vinden zijn. Deze cookies kunt u niet uitzetten.
In onze artikelen gebruiken wij content van diverse externe diensten. Het is mogelijk om de volgende cookies uit te schakelen. Hiermee wordt deze content niet langer getoond.
Naam cookie
Soort content
youtube_embed
Youtube player embed
vimeo_embed
Vimeo player embed
google_maps
Google maps embed
twitter_widget
Twitter social widget
soundcloud_embed
Soundcloud player embed
instagram_embed
Instagram embed
Daarnaast gebruiken we Google reCaptcha om de website te beschermen tegen bots. Ook dit kan hier uitgezet worden, maar formulieren die hiervan gebruik maken kunnen dan niet ingediend worden
