Migratie: de obsessie waar we niets van (willen) weten

Sommige bezoekers komen uit Amsterdam of Rotterdam en een enkeling uit Groningen voor de tentoonstellingen en een lezing van dekoloniaal denker Simone Zeefuik. De meeste aanwezigen lijken – in elk geval qua uiterlijk – één ding gemeen te hebben: hun wortels strekken zich uit over de hele aarde. Van Suriname en het Caribisch gebied tot Azië en Afrika.

“Baldewsingh kreeg uiteindelijk het Haagse college mee en ik werd gevraagd als directeur”, zegt Manuhutu, die ruim twintig jaar directeur was van het Moluks Historisch Museum in Utrecht. Dat museum is overigens dicht, maar is wel bezig met een doorstart – ook in Den Haag.

Maar sinds de gemeenteraadsverkiezingen van maart vorig jaar zwaait een nieuw college de scepter in de Hofstad. De nieuwe coalitie, waarin de partij Den Haag/Groep de Mos de grootste is, zette een kille streep door de afspraak, met als motivatie dat het stadsbestuur hier een miljoen euro mee bespaart. Uitgerekend een wethouder met een migratie-achtergrond, de Marokkaans- Nederlandse Rachid Guernaoui van Groep de Mos, vindt dat een museum over migratie niet bijdraagt aan integratie; hij ziet weinig heil in ‘terugkijken op hoe mensen hier zijn gekomen’.

“Maar integratie bevorder je juist als je ieders verhaal een plek geeft, ook in een museale setting”, zegt Manuhutu terwijl hij koffie zet en jus inschenkt voor de gasten. “Een samenleving is alleen compleet als je alle inwoners en hun geschiedenis erkent. Dat doen we hier. Mensen van buiten Nederland zijn vaak verbaasd dat hier nog niet eerder een migratiemuseum was. Engeland, Frankrijk, Canada en de Verenigde Staten hebben wel migratie- musea en die hebben onder meer als functie om een samenleving inclusiever te maken. Dus dat het niks met integratie te maken heeft, is onzin.”

Simone Zeefuik, de spreker van de middag die betrokken was bij dekolonisatieprojecten in bijvoorbeeld het Amsterdamse Tropen- museum, ziet “het normaliseren van de aanwezigheid van zwarte en niet-zwarte personen van kleur” als één van de belangrijkste taken van het Migratie Museum. Zeefuik: “Onze aanwezigheid wordt vrijwel altijd als spannend, eng, verrassend of op een andere manier uitzonderlijk gepresenteerd. Wij worden niet beschouwd als een normaal onderdeel van Nederland.”

Maar hoe gaat Manuhutu dat realiseren nu het fonkelnieuwe museum direct al met sluiting wordt bedreigd? “We konden na het besluit van het nieuwe college twee dingen doen met ons budget: het gebruiken om deze beslissing juridisch aan te vechten of gewoon beginnen. We hebben wel bezwaar gemaakt tegen de beslissing, maar we hebben voor het laatste gekozen om zo aan te tonen dat we levensvatbaar zijn en een meerwaarde zijn voor deze stad van vrede en recht.”