Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
Je kunt de film Félicité van de Frans-Senegalese regisseur Alain Gomis zien als een politiek manifest. Een manifest dat de complexiteit en de chaos van Congo en hoofdstad Kinshasa in beeld brengt. Een politiek manifest over een land waar het menselijk lot overgelaten wordt aan de liefdadigheid van de gemeenschap. Soms heel letterlijk: 800 euro is een jaarsalaris in Congo. Voor de onafhankelijke Félicité, die als zangeres in een bar werkt, is het haast een onmogelijke opgave om op korte termijn zoveel geld in te zamelen om haar zieke kind te redden.
Het is ook een film die de typische woede en machteloosheid in een corrupt systeem laat zien. Een van de weinige momenten waarop er enige vorm van steun vanuit de staat is wanneer een politieagent samen met Félicité op pad gaat om haar schuldenaren tot betaling te dwingen. Maar kort daarna blijkt dat de agent uit de zak van Félicité betaald moet worden voor deze ambtelijke plicht. Vervolgens blijkt dat de agent in kwestie nog om meer geld gaat onderhandelen. Alsof corruptie een schaamteloos recht is.
“Je kunt Félicité zien als een liefdesverhaal dat alle dagelijkse chaos en structuren overstijgt
Je kunt de film ook zien als een ode aan Congolese muziek. In beeld gebracht door het wereldberoemde collectief Kassai Allstars, dat als de vaste band van Félicité in de bar functioneert. Hier en daar wordt de repetitie van het beroemde Kinshasa Symphony Orchestra in beeld gebracht. En daarmee verraadt de regisseur zijn niet-Congolese achtergrond. Hij presenteert de Congolese muziek aan de hand van twee populaire bands die voor de buitenwereld toegankelijke muziek maken. Stel je voor dat je met de Toppers in het buitenland de Nederlandse muziek vertegenwoordigt? Een andere kant van Kinshasa, met de feestmuziek en bijbehorende uitdagende populaire dansen als ya mado en fimbu, komt niet aan bod. Als laatste kun je Félicité zien als een liefdesverhaal dat alle dagelijkse chaos en structuren overstijgt. Félicité is tot alles bereid om het leven van haar zoon te redden.
Het is ook een film met een liefdesverklaring die geen woorden behoeft – behalve als deze woorden in een vorm van een songtekst of een gedicht vertaald worden. Tussen Félicité en Tabou, een beruchte kroegtijger die zich als enige volledig om Félicité lijkt te bekommeren. In zijn liefdesverklaring voor haar stelt hij: ‘Heb je ooit cassavebladeren en een geit op dezelfde plek aangetroffen?’. En hij zingt vals voor haar. Félicité lacht hartgrondig, wetende dat er iemand bestaat die waarachtig van haar houdt. Dit maakt deze film een hoopvol verhaal over een stad die overdag overleeft, en ’s nachts tot leven komt.
Félicité was te zien op het World Cinema Festival Amsterdam.
