“De beslissing van de eilanden een reservaat te maken kwam als een verrassing,” zegt Sandra Evers, professor antropologie aan de Vrije Universiteit. “De Chagossians hebben het gevoel van de wereldkaart te zijn geveegd. De wereldbelangen gaan altijd voor hun belang.”
Vanaf 1967 moesten de Chagossians weg |
Grootste ter wereld
Met de beslissing om de Chagos eilanden en de Indische Oceaan daar omheen tot natuurreservaat te verklaren, heeft Groot-Brittannië het grootste mariene reservaat ter wereld gecreëerd. Het gebied dat beschermd wordt, is groter dan Frankrijk. Milieuorganisaties zijn opgetogen.
“De zeeën rondom de Chagos eilanden zijn belangrijk voor wetenschap en voor de voedselvoorziening in de toekomst”, zegt Richard Page van Greenpeace International. De ecologische waarde van de archipel is vergelijkbaar met die van de Galapagos eilanden.
Legerbasis
“De Chagossians vinden het behoud van biodiversiteit ook belangrijk. Ze willen alleen graag een stem hebben in dit soort beslissingen,” legt antropologe Evers uit. “Er is zo weinig bekend over de Chagossians, dat mensen dit soort plannen voor de biodiversiteit zonder slechte bijbedoelingen steunen.” Evers werkt aan een boek over de eilandbewoners, dat komend najaar verschijnt.
Richard Page van Greenpeace: “We steunen het uitroepen van het natuurreservaat ten volste. Natuurlijk is de geschiedenis van de bewoners niet goed te praten. En vanzelfsprekend zijn we tegen het voortbestaan van de legerbasis op Diego Garcia. Maar je krijgt nu eenmaal niet alles tegelijk in deze wereld.”
Zeespiegel
“Het is duidelijk dat Groot-Brittannië de eilanden in haar bezit wil houden,” zegt Sandra Evers. “Ze liggen op een strategische plek, die in de toekomst nog van pas kan komen.” De kans op terugkeer van de Chagossians is inmiddels erg klein geworden. Wel ligt hun zaak sinds 2004 bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Veel hoop hebben de Chagossians echter niet meer, en de tijd dringt. De stijgende zeespiegel dreigt de Chagos eilanden over 30 tot 40 jaar in de oceaan te laten verdwijnen.
Chagos archipel De eerste bewoners op de Chagos archipel waren arbeiders uit Mauritius (toen nog Île de France) voor Franse kokosplantages. Deze ‘Ilois’, later Chagossians genoemd, werden tussen 1967 en 1973 gedwongen te verhuizen naar onder meer de Seychellen en Mauritius om plaats te maken voor een Amerikaanse legerbasis, die zich tot vandaag bevindt op het grootste eiland, Diego Garcia. De rechter bepaalde in 2000 dat de Chagossians terug mochten keren, maar in 2004 werd dat besluit teruggedraaid. De War on Terror liet geen omwonenden toe bij de Amerikaanse legerbasis, die wordt gebruikt in de oorlogen in Irak en Afghanistan. John Pilger maakte de documentaire Stealing a Nation over de Chagossians, online te bekijken. |
Foto’s (cc) NOAA Geodesy Collection
Foto boven: Diego Garcia, Chagos eilanden