Opinie

Niet reageren a.u.b.

Een mooi voornemen voor het nieuwe jaar: spaarzamer worden met meningen uiten. Maar hoe krijg je dat voor elkaar? Programmamaker Bahram Sadeghi gidst ons richting een meningluw bestaan.

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
Het is met meningen tegenwoordig hetzelfde gesteld als met plastic: we hebben er te veel van, te veel schadelijke én overbodige vormen. En dat terwijl beide zo mooi en veelbelovend begonnen. Wat plastic betreft zijn er gelukkig steeds meer organisaties en individuen die een – bijna – plasticloos leven propageren en praktiseren. Ik zou graag een pleidooi willen houden voor een – bijna – meningluw bestaan als individu. Daarom presenteer ik het stappenplan ‘Drie stadia van geen meningsuiting’.

Dit stappenplan is vooral bedoeld voor mensen die zich groen en geel ergeren aan meningen in talkshows, opiniestukken, weblogs, kranten en tijdschriften, én vervolgens de sterke aandrang voelen om hierop te reageren en dat ook daadwerkelijk doen. Als u de instructies goed volgt, verzeker ik u dat u in één klap van uw neiging af bent om op alles en iedereen te reageren.

Drie punten om in uw achterhoofd te houden voordat u aan het stappenplan begint:

1

Dit zijn de ‘Drie stadia van geen meningsuiting’ en niet de ‘Drie stadia van geen meningsvorming’. Ook ik vind nog altijd van alles over allerlei zaken, maar na het ontwikkelen van deze stadia heb ik mezelf aangeleerd mijn mening vooral voor mezelf te houden en niet nóg een mening op de meningenstapel te gooien. U gaat zo lezen waarom dat geen zin heeft.

2

‘Drie stadia van geen meningsuiting’ is geen mening, maar een training. Zoals bij elke training heeft u baat bij een goede opbouw (in dit geval eigenlijk ‘afbouw’) en uw eigen grenzen verkennen (dus ook niet reageren op ‘lekkere’ onderwerpen zoals verplicht donorschap of hoofddoeken bij de politie). Verder wil ik u vast waarschuwen dat, zoals bij elke training, er een moment komt dat u geen zin meer heeft om door te gaan. In dat geval, denk dan aan uw beloning.

3

In ruil voor uw offer om niet te reageren, garandeer ik u onder andere extra tijd die u vrijelijk kunt besteden: er zijn nog zo veel kattenfilmpjes en interviews met Noam Chomsky die u nog moet zien, en dan heb ik nog niet eens over een goed gesprek met uw ouders. Maar de grootste winst zit ’m in gemoedsrust. U hóeft niet meer te reageren en dat gaat resulteren in een betere versie van uzelf.

Stadium 1: reactie op sociale media

Volgens de manager van Famke Louise zijn de meningen over haar even sterk verdeeld als over Zwarte Piet: je houdt van haar of je haat haar, niemand is meningluw. Soortgelijke uitspraken zijn in het verleden ook gedaan over Paul de Leeuw, Patty Brard en de aanschaf van de JSF, om maar een paar voorbeelden te noemen. Maar gelukkig is de  wereld veel minder gepolariseerd dan de manager van Famke Louise denkt:

1. Er is een goede kans dat de naam Famke Louise u weinig tot niets zegt.
2. Mocht u Famke Louise en haar muziek wel kennen, dan is er een zeer grote kans dat u, net als ik, geen en zeker geen sterke mening hebt over Famke Louise.
3. Maar bovenal, de kans dat de uitspraak van de manager van Famke Louise u koud laat, acht ik het grootst. Iets in de trant van: ‘Lekker belangrijk wat die manager vindt’. Maar nu dreigt het gevaar dat u juist díe mening de wereld gaat insturen.

Doe het niet! Zo bijster origineel bent u niet. Dat weet u zelf als geen ander (want u leest de andere reacties ook), maar bij twijfel vraagt u het aan iemand uit uw omgeving. De kans dat de mening die u op het punt staat te verkondigen al door heel veel andere mensen is verkondigd, is groter dan de kans dat er op dit moment iemand door rood fietst in Amsterdam. Nog eens die mening, of een variant daarop, de wereld inslingeren, maakt geen fuck uit. Althans niet voor de ontvangers. De wereld, ook uw wereld, is veel meer gebaat bij een recensie (ook een soort mening?) over een loodgietersbedrijf dan over een vlogger.

Maar mocht u toch nog, in een vlaag van totale verstandsverbijstering, denken dat uw mening in het publieke debat: van onmisbare waarde, noodzakelijk en origineel is, bedenk dan dat veelvuldig  gebruik van HOOFDLETTERS, uitroeptekens, valse vergelijkingen, krachttermen en dure woorden (komt later) uw betoog níet noodzakelijkerwijs sterker maken!!! Samenvattend: ik zou u ten strengste willen aanraden geen reacties op sociale media te plaatsen. Ook zonder uw reactie komt morgen de zon op, rijden de treinen met 93 procent stiptheid en komen er meer dan vierhonderd reacties binnen bij GeenStijl vanwege weer een stuk over Sylvana Simons.

Stadium 2: reactie tijdens publiek debat

In het zeer uitzonderlijke, maar niet uit te sluiten geval dat uw mening wél van onmisbare waarde, noodzakelijk en origineel is, is het zonde die mening voor uzelf te houden, hoor ik u denken. Dan nodig ik u uit om eerst de volgende casus te lezen voordat u de wereld met uw mening verblijdt. Stel: u zit in het publiek bij een discussieavond met als thema het onschuldige onderwerp ‘Verandering van namen van straten, pleinen en tunnels met een besmet verleden’. Een onderwerp waar veel mensen tegenwoordig verstand van – en zeker een mening over – hebben. Dit soort avonden bestaat meestal uit een paneldiscussie tussen een voor- en tegenstander, en een moment voor publieksparticipatie.

1. U overweegt uw hand op te steken om uw mening te ventileren. DOE HET NIET! In plaats daarvan vraag ik u eerst te bedenken  waarom er eigenlijk zo weinig debatavonden zijn over de voor- en nadelen van een maximumsnelheid van 130 kilometer per uur, de rol van de overheid bij het huizentekort en de afschaffing van de dividendbelasting. Het antwoord: bij dat soort onderwerpen is enige kennis van zaken en historisch perspectief vereist, om  maar een paar dwarsstraten te  noemen. Bij veel andere debatten biedt de buikstreek (‘Ik luister liever naar mijn hart dan naar mijn hoofd’) al voldoende houvast om een mening over het onderwerp en/of de tegenstander te hebben. De bijvangst van deze contemplatie is dat u geen tijd meer heeft om uw hand op te steken.

2. U heeft de microfoon in de hand maar moet wachten tot de huidige spreker is uitgepraat, en daarom loopt u uw argumenten nog eens na. DOE HET NIET! Wat u weet, dat weet u als geen ander. Maar wat de ander gaat vertellen, dat weet u waarschijnlijk niet. Het zou erg zijn als u dat wél denkt. Daarom: onderdruk uw neiging om te reageren en stel u open voor iets wat u waarschijnlijk nog niet weet. Dit is hét moment om de standpunten van de ander uit de eerste hand te horen zonder die al bij voorbaat af te serveren.

3. U wilt beginnen met het afkraken van argumenten of meningen die afwijken van de uwe. DOE HET NIET! Het is bijna onmogelijk om op volwassen leeftijd, zeg na het 25ste levensjaar, tot andere inzichten te komen dan wat u eerder in uw leven vond. Maar uitgesloten is het niet. Geef dan de tegenstanders een compliment voor het feit dat ze u meenamen in een paradigma (duur woord!) waar u tot nu toe weinig oog voor had en bedenk dat alleen een idioot nooit van gedachten verandert.

Stadium 3: reactie tijdens rondetafelgesprek

U bent te gast bij een talkshow omdat u een kookboek hebt geschreven. Uw spreektijd is allang achter de rug, maar tijdens het gesprek over burn-out onder millennials vraagt de talkshowhost wat u daarvan vindt. U weet het, ik weet het, iedereen weet het; het enige juiste antwoord is: ‘Weet ik het! Ik heb er tot nu toe niet goed over nagedacht.’ Maar dat zegt u niet. Want dit is de overtreffende trap van meningsuiting: waar u bij de eerdere stadia een beetje of veel moeite moest doen om uw mening te kunnen/mogen ventileren, wordt het u nu echt heel makkelijk gemaakt om: live, over van alles en nog wat en zonder onderbreking (u bent tenslotte te gast) te spreken. Maar ook hier geldt: DOE HET NIET! Denk aan al die keren dat u zich kapot ergerde aan de volkszanger met een mening over de MH17-ramp, de ex-voetballer die iets vond van het afschieten van herten in een natuurgebied en de dichter des vaderlands die los ging op het instellen van statiegeld voor colablikjes. Lekker belangrijk wat die mensen vinden, en vooral al te vaak gehoord die meninkjes, dacht u toen. Nu staat u op het punt om zelf iets soortgelijks te doen en daarom zeg ik: heb genade met ons. Laten we juist beginnen te minderen met meningen. Een gelukkig 2019.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —   8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —   6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
Totaal
Subtotaal in winkelwagen  0,00
Besteltotaal  0,00
  •  0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons