Achtergrond

Taal is zeg maar echt … controversieel!

“Denken we nou echt dat we met bizar politiek correct taalgebruik wereldproblematiek oplossen?” En: “Klinkt als censuur.” Ons besluit om te stoppen met koloniale taal doet veel stof opwaaien. Ook in positieve zin: “Wat een flinke sprong voorwaarts op taalgebied!”

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
Dat woorden wel degelijk macht hebben en dat taal zeer gevoelig ligt, bleek uit de enorme discussies die ons artikel ‘Met deze taal stoppen we’ losmaakte. De reacties van lezers en media liepen uiteen van het verongelijkte ‘Je mag ook niks meer!’, de dooddoener ‘Taal is maar taal’ tot aan mensen die blij waren eindelijk een lijst met handige alternatieven te kunnen raadplegen. “Nuttige tips voor journalisten die op een genuanceerde manier over een complexe wereld willen schrijven”, reageerde journalist Jasmijn Post op Twitter.

Op Facebook debatteerden lezers met elkaar over het nut van het vervangen van problematische woorden. Vooral onze vervanging van ‘moderne slavernij’ (alternatief: ‘extreme uitbuiting’) leidde tot veel gespreksstof. Een aantal mensen vond dat de trans-Atlantische slavernij niet per se kwalijker was dan uitbuiting in onze tijd.

Ellen-Rose Kambel, die promoveerde op landrechten van inheemse volken in Suriname, had op Facebook weer kritiek op onze kritiek op het woord ‘inheems’. Dat leidde tot dit interessante opiniestuk.
Ook traditionele media voerden de discussie op. Radioprogramma Spraakmakers, twee columns in de Volkskrant van Elma Drayer en Asha ten Broeke besteedden er aandacht aan. Een productie vol racistische taal van GeenStijl (en de reacties eronder) laten we graag onbenoemd. Drayer betoogde dat andere woorden geen invloed hebben en dat het naïef is om te denken dat de werkelijkheid zich voegt naar de nieuwe woorden. Haar collega Asha ten Broek dacht er anders over.

Maar dat kwam Ten Broeke duur te staan: ‘Niemand zit te wachten op een censuur-politie.’ Ook leidde haar tweet tot een heftige woordenstroom van schrijver Jamal Ouariachi die zei te moeten kotsen van dit ‘misselijkmakende staaltje morele zelfgenoegzaamheid.’

Journalist en documentairemaker Hidde Boersma wierp vervolgens tegen: “Met schrijven hoop je impact te hebben. Dat doe je met je woorden. Dan denk je ook na over onbewuste impact van je woorden. Daarom is de actie van OneWorld om koloniaal taalgebruik te weren, een goede stap.”

Velen, zoals Sjors Hofstede, prezen onze zelfkritiek.

https://twitter.com/HofstedeSjors/status/1014925113177837568

 

Ook media die zich op taal en journalistiek richten, zoals Onze Taal en Villamedia, besloten de discussie op hun podia te openen. Per mail en op social media stroomden bij ons suggesties binnen voor ‘ontwikkelingslanden’, het enige woord in onze lijst waar ook wij nog geen goede vervanging voor hebben. Denk jij ook mee? We horen graag je mening. Malou de Roy van Zuydewijn heeft in ieder geval een hele simpele oplossing: noem de landen bij hun naam.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —   8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —   6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
Totaal
Subtotaal in winkelwagen  0,00
Besteltotaal  0,00
  •  0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons