Naast de Facebookpagina’s ‘We willen wél helpen’, ‘Hulp aan vluchtelingen in Calais’, ‘Family on a mission’ en ‘Vluchteling(en) thuis opvangen’ verscheen deze week 'Ik ben een gastgezin voor een vluchteling', opgezet door Jurrien en Janet ten Brinke uit Apeldoorn. Via een inschrijfformulier kunnen bezoekers aangeven dat ze hun tijd willen besteden aan het helpen van vluchtelingen. Dat hoeft niet per se door het aanbieden van een slaapplek. Samen eten, iets leuks doen of openstaan voor een gesprek behoort ook tot de mogelijkheden. Inmiddels heeft de Facebookpagina meer dan 25 500 likes en hebben ruim 2000 huishoudens zich via de bijbehorende website opgegeven als gastgezin. De initiatiefnemers van de actie werken samen met COA (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers) en Vluchtelingenwerk.
Vluchtelingenwerk: de haken en ogen aan thuisopvang
Vluchtelingenwerk vindt het 'fantastisch' dat mensen iets willen doen, aldus medewerker Saskia Flipsen. Wel benadrukt ze dat er haken en ogen vast zitten aan het thuis opvangen van vluchtelingen. In hun enthousiasme onderschatten sommigen de impact die de langdurige opvang van een vluchteling op hun privacy heeft. Ook kun je stuiten op culturele verschillen en taalbarrières. Bovendien zijn veel vluchtelingen getraumatiseerd en zijn de meeste particulieren hier niet op voorbereid. Gedegen psychische zorg is niet altijd voorhanden.
Ook de afhankelijkheidsrelatie tussen vluchteling of asielzoeker en gastheer of -vrouw kan voor problemen zorgen. Als gastgezinnen met juridische zaken proberen te helpen zonder daar verstand van te hebben kan dat grote gevolgen hebben voor de vluchteling in kwestie. Het voorschieten van geld kan conflicten opleveren. Als vluchtelingen zonder bemiddeling van het COA elders gaan wonen, verliezen ze hun voorrangspositie op grond van de Huisvestingswet. Mochten ze na enkele weken of maanden een andere woonruimte zoeken, dan komen ze onderaan de wachtlijst. Het delen van een woning kan ook korting op een eventuele bijstandsuitkering, toeslagen of lening opleveren, ook al wordt het wegnemen van deze financiële en administratieve bezwaren besproken in de Tweede Kamer.
Verder moet er volgens Vluchtelingenwerk onderscheid worden gemaakt tussen asielzoekers in de asielprocedure, uitgeprocedeerde asielzoekers en erkende vluchtelingen die wachten op een huurwoning. Vluchtelingenwerk beschouwt de opvang van vluchtelingen en asielzoekers als een taak van de overheid.
Hoe kun jij helpen?
Terwijl Vluchtelingenwerk thuisopvang dus niet als de beste oplossing ziet, is de organisatie wel enthousiast over de inzet die mensen tonen. Andere manieren om te helpen zijn: doneren aan organisaties of stichtingen die vluchtelingen ondersteunen (bijvoorbeeld aan Stichting Vluchteling, het Rode Kruis of UNHCR), je aansluiten bij lokale initiatieven (zoals de benefietrun Dam tot Damascus), vrijwilligerswerk doen (op het gebied van taalkundige of maatschappelijke begeleiding bijvoorbeeld), specifieke spullen verzamelen of kopen die mensen nodig hebben (bijvoorbeeld draagdoeken via ‘Because we carry’, dekens via ‘Doneer je deken’, welkomstpakketjes via ‘You are human’, gevulde kinderrugzakjes via ‘Bag to the Future’ of complete hulppakketten via ‘Dutch parcels for refugees') en petities ondertekenen. Amnesty International is een petitie begonnen waarin premier Rutte opgeroepen de vluchtelingen te verwelkomen.
