De Verenigde Naties verdraaien bewust informatie over de toestand in Darfur, om de situatie ter plekke rooskleuriger af te schilderen. Dat zegt Aicha Elbasri, voormalig woordvoerder van de vredesmissie UNAMID in Darfur.
Elbasri deed haar uitspraken vrijdag tijdens de viering van het vijfjarig bestaan van Radio Dabanga, de vanuit Nederland opererende zender met onafhankelijke berichtgeving over de door een burgeroorlog verscheurde Sudanese regio. Hiermee brak ze willens en wetens de gedragscode voor VN-medewerkers. “Ik heb zojuist mijn carrière om zeep geholpen. Maar deze informatie moet de wereld in.”
Volgens Elbasri verzorgt Radio Dabanga, onderdeel van de Nederlandse organisatie Free Press Unlimited, de enige geloofwaardige nieuwsvoorziening over Darfur. In haar rol als woordvoerder van UNAMID ervaarde ze hoe de VN berichten over gewelddadigheden censureerde. De VN verzuimde in haar ogen regelmatig te vermelden dat ‘loslopende’ gewapende milities in feite voor de regering in Khartoum werken.
Ter illustratie presenteerde ze een geweldsincident van 5 september 2012 in Kutum, Noord-Darfur. Naar schatting honderd militieleden overvielen daar, op luttele meters van een UNAMID-basis, een paar auto’s van burgers die naar de markt waren geweest. Drie van hen overleefden dat niet, vijf anderen raakten gewond. “Het UNAMID-rapport van de volgende dag vermeldt dat milities geschoten zouden hebben, terwijl het incident onder de ogen van UNAMID plaatsvond.” De Afrikaanse Unie, partner van de VN in UNAMID, maakte helemaal geen melding van de overval. En het bureau van de VN secretaris-generaal produceerde uiteindelijk een bericht waarin gesproken werd over een ‘vuurgevecht tussen Arabische milities en regeringstroepen aan de rand van de stad’.
Alleen Radio Dabanga had een correcte weergave: het ging om grenswachten, regeringstroepen dus, die in een hinderlaag lagen en onschuldige burgers aanvielen. “Dit is nog maar het topje van de ijsberg”, verzekerde Elbasri. De vredesmissie zelf valt niet eens zo veel te verwijten. Ze worstelt met een gebrekkig mandaat – militair ingrijpen hoort daar niet toe – en is speelbal van politieke belangen, analyseert Elbasri. De Afrikaanse Unie is vooral bezig de van genocide verdachte Sudanese leider al-Bashir in het zadel te houden. En de VN is er veel aan gelegen de samenwerking met de AU als een succes af te schilderen. De VN Veiligheidsraad, door Elbasri ‘Onveiligheidsraad’ gedoopt, wordt daarbij bevolkt door landen als Rusland en China die grote (olie-)belangen in Sudan hebben. De Raad is daardoor een bedreiging van stabiliteit wereldwijd. “Darfur is everyone’s failure”, concludeerde Elbasri.
Kan Nederland op eerlijke berichtgeving aandringen bij de VN, kreeg diplomate Yvonne Stassen vervolgens voorgelegd. Zij verving de zieke minister Ploumen en beloofde haar te informeren. “U maakt zich er te makkelijk van af”, reageerde Mukesh Kapila, voormalige VN-chef in Sudan. “U bent medeverantwoordelijk voor het produceren van leugens.”
De situatie in Darfur is niet verbeterd, betoogde ook de vooraanstaande Sudan-watcher Eric Reeves per skype vanuit de VS. “Er is een patroon van verkrachtingen, aanvallen en bombardementen door de regering op haar eigen burgers. Met Syrië is Sudan het enige regime dat haar eigen burgers vermoordt. Elke aanval is een oorlogsmisdaad – maar veroordeling door de VN blijft uit.”
Beeld: RNW.
