In El Salvador is ook de morning-after pil verboden. Foto: Eline van Nes. El Salvador is een van de weinige landen ter wereld met een compleet verbod op abortus – ook als de zwangerschap het gevolg is van een verkrachting, en ook wanneer het leven van de moeder in gevaar is. Ook in buurland Nicaragua had Beatriz haar zwangerschap niet mogen beëindigen. In andere Latijns-Amerikaanse landen zoals Venezuela of Guatemala is het levensgevaar voor de moeder volgens de wet een uitzondering op het heersend verbod. Klik hier voor een interactieve kaart over abortuswetgeving wereldwijd en per land.
Meer weten over abortus in Zuid-Amerika? Op OneWorld Love verscheen eerder het artikel ‘Voor 700 euro baas in eigen buik’, over de situatie in Argentinie en Uruguay. Uruguay legaliseerde abortus als eerste Zuid-Ameirkaanse land in 2012.
“Dergelijke wetgeving verandert niets aan de hoeveelheid abortussen die plaatsvinden,” vertelt Ruth Maria Matamoros van de vrouwenorganisatie Grupo Venancia in Nicaragua. “Je verplaatst ze alleen naar obscure plaatsen. Bovendien ontstaat er een onderscheid tussen arm en rijk. De mensen die het geld hebben vliegen naar Miami voor een privékliniek. De armen zullen altijd in het land zelf op zoek gaan naar een clandestiene kliniek, waar mensen niet altijd weten waar ze mee bezig zijn.”
Een abortus staat gelijk aan moord op je eigen kind
Beatriz mocht uiteindelijk een abortus uitvoeren, maar veel vrouwen waren niet zo gelukkig in El Salvador. Als je daar als vrouw een clandestiene abortus ondergaat, riskeer je een gevangenisstraf van meerdere decennia voor moord op je eigen kind.
Beter af in Miami
In een abortuskliniek in Miami, die niet bij naam genoemd wil worden vanwege veiligheidsredenen, wordt bevestigd dat Latijns-Amerikaanse vrouwen bij hen aankloppen. Gemiddeld eens per maand hebben zij iemand uit die regio over de vloer. “Het gaat daarbij voornamelijk om vrouwen die in de internationale bedrijfswereld werken, waardoor zij wel gemakkelijk een visum kunnen krijgen,” vertelt medewerkster Melissa (niet haar echte naam).
Veel angst en schaamte rondom het onderwerp
Melissa herinnert zich een vrouw uit Brazilië – waar abortus alleen toegestaan is na een verkrachting of bij levensgevaar voor de moeder – die voor de keuze stond om $10.000 te betalen bij een clandestiene kliniek, of om naar Miami te vliegen en bij de kliniek van Melissa voor $540 een behandeling te krijgen. “Haar keuze was snel gemaakt”, vertelt Melissa. “In landen met een streng abortusbeleid bestaat bovendien vaak veel angst en schaamte rondom het onderwerp, waardoor vrouwen bang zijn om in hun eigen land bij een kliniek gezien te worden. De lagere klasse heeft echter die mogelijkheid niet; voor hen is het verkrijgen van een visum alleen al een proces van jaren.”
Melissa werd zich bewust van de problematiek toen zij nog in Massachusetts werkte. Een Guatemalteekse familie die geen Engels sprak zocht haar hulp: de twaalfjarige dochter was misbruikt door een vriend van de familie en zwanger geraakt
Vrouwen helpen als carrière
Aangezien zij zelf in Colombia is geboren en op haar derde naar de VS werd meegenomen door haar ouders, ziet zij bij haar familieleden hoe moeilijk het kan zijn om een visum te verkrijgen. Melissa werd zich bewust van de problematiek toen zij nog in Massachusetts werkte. Een Guatemalteekse familie die geen Engels sprak zocht haar hulp: de twaalfjarige dochter was misbruikt door een vriend van de familie en zwanger geraakt. Aangezien in Guatemala een abortus in dat geval verboden is – abortus in Guatemala is alleen legaal in het geval van levensgevaar voor de moeder – dacht de familie ook in de VS de zwangerschap niet te mogen beïndigen. Bovendien verbleef de familie zonder papieren, en dus illegaal in de VS, dus wilden ze zichzelf niet in gevaar brengen. Melissa hielp de familie, maar het beeld van wanhoop bleef haar bij; ze begreep dat het haar carrière moest worden om mensen met deze problematiek verder te helpen.
Moorden voor pro-life
Ook in de VS zelf reizen vrouwen naar verschillende staten om hun zwangerschap te kunnen beïndigen, vertelt Melissa. In Georgia was het tot januari 2013 mogelijk om een late abortus te laten uitvoeren, van na de twintig weken, en hiervoor kwamen vrouwen vanuit verschillende plekken in het land naar de staat toe.
Zelfs moord is een risico voor iedereen die rondom abortus werkt in de Verenigde Staten
Vooral deze late abortussen zijn onderwerp van discussie in de VS. Maar sowieso heeft een abortuskliniek het in de VS nog niet zo makkelijk: iedere zaterdag staan er 15 tot 150 demonstranten met spandoeken voor de kliniek van Melissa. Voordat de gemeente het verbood, namen zij ook megafoons mee; nu schreeuwen en fluiten ze alleen nog maar, en proberen zij de toegang te blokkeren voor vrouwen die naar de kliniek willen komen.
Een levensgevaarlijke business
De directrice van de kliniek, we noemen haar Sylvia, vertelt hoe ze zo vaak publiekelijk door het slijk is gehaald dat haar dochter haar als kind smeekte om met het werk te stoppen. De kliniek raakte tien jaar geleden volledig uitgebrand vanwege brandstichting. Zelfs moord is een risico voor iedereen die rondom abortus werkt in de VS, zoals bleek na de moord op Dr. Tiller in 2009 en zeven andere moorden in de jaren negentig.
“Maar ik weet waar ik dit voor doe,” vertelt Sylvia. Ze opent de la van haar bureau, waar ze een aantal brieven heeft opgeborgen van vrouwen die haar bedanken voor de hulp. “Dit zijn vrouwen die door een moeilijke periode van hun leven gaan. Als iemand hen een hand reikt zijn ze daar ongelooflijk dankbaar voor.” Ook haar dochter, intussen volwassen, staat nu achter het werk van haar moeder.
—
Eerder schreef Jurriaan van Eerten het artikel ‘Abortus met een verbogen kleerhanger, over het abortusverbod in El Salvador’. op Blendle.
