In Pakistan zijn gelukkig nog plekken te vinden waar religieuze minderheden in vrede met elkaar leven. Waar al decennia lang moslims, christenen en hindoes samen hun festivals vieren. Wellicht heeft de regering van premier Nawaz Sharif een voorbeeld aan hen genomen toen ze besloot Pasen voor het eerst als christelijke feestdag te erkennen.
Pakistan is synoniem geworden voor terrorisme. Hoe vaak lezen we niet in de krant over minderheden die door extremisten bruut worden afgeslacht, over de aanvallen op tempels en kerken en over de gedwongen bekeringen van hindoes en christenen.
Een vriend legt uit dat die religieuze onverdraagzaamheid allemaal de schuld is van dictator Zia ul Haq die in de jaren zeventig de democratie om zeep hielp en Pakistan islamiseerde. Toen deze generaal de macht overnam werden alle religieuze feestdagen van de minderheden geschrapt. Kerstfeest bestaat officieel niet eens. Deze Pasen mogen de christenen voor het eerst de opstand van Jezus Christus vieren. Een stap op weg naar een tolerant Pakistan.
Ik denk dat je dan ook aangenaam verrast bent als ik je vertel over een klein stadje in Tharparkar, een district in de meest zuidelijke provincie Sindh. Mithi is de naam. Het ligt in de uitgestrekte, droge woestijn. Sinds de oprichting van de Islamistische Republiek leven hindoes, christenen en moslims hier vreedzaam samen. Zelfs de staatsgreep van Zia ul Haq had geen invloed op het harmoniemodel.
De cultuur van het Soefisme
Maar veel mensen, ook Pakistanen, hebben helaas nog nooit van dit woestijnstadje gehoord. Op een bijeenkomst onlangs in het culturele centrum van Islamabad ontmoette ik een man uit Mithi. Hij vertelde mij verhalen over zijn geboorteplek. Ik was heugelijk verrast en blij nu eens over religieuze tolerantie te mogen discussieren. Vooral zijn introductie maakte diepe indruk: "Ik ben een hindoe uit Sindh, maar mijn hele leven heb ik geleefd met moslims en christenen. We vieren alle feestdagen met elkaar. Het is de cultuur die het soefisme (een mystieke stroming binnen de islam) ons heeft gegeven."
Ik vroeg of hij een kopje thee met me wilde drinken en meer over zijn stadje wilde vertellen. Mijn nieuwsgierigheid was gewekt. Ik was graag naar Mithi afgereisd om het alledaagse leven met mijn eigen ogen te aanschouwen. De reis is nu even te ver. Vanaf Karachi duurt het nog twintig uur met een gammele bus over stoffige wegen tot je de eindbestemming bereikt. Eigenlijk zou ik in de bus moeten stappen!
Iedere ‘minderheid’ probeert elkaars religieuze waarden en normen zo goed mogelijk te begrijpen. Hier voelt niemand zich gekwetst of onbegrepen door die andere religie
Mithi is zo zoet als de naam die het heeft gekregen. Ongeveer 80 procent van de bevolking hier is hindoe. De rest bestaat uit christenen en moslims. Uit respect voor de hindoes worden er hier geen koeien geslacht en eet niemand vlees. Iedere ‘minderheid’ probeert elkaars religieuze waarden en normen zo goed mogelijk te begrijpen. Hier voelt niemand zich gekwetst of onbegrepen door die andere religie.
Geen gelovige die met de bijbel, de koran of de gita elkaar ervan probeert te overtuigen dat zijn religie de beste is. Nog nooit is er in Mithi iemand getuige geweest van religieuze intolerantie of van een religieus conflict. Hier vallen mensen elkaar niet aan vanwege hun verschillen. Die worden met elkaar gedeeld.
Moslims zetten ook hun beste beentje voor. Ik denk dat Mithi het enige dorp in heel Pakistan is waar tijdens de azaan, de oproep tot het gebed, geen luidspreker is te horen. Net zoals in de tempels of de kerken de bellen en de klokken niet luid klinken. "Tijdens Ramadan zul je niemand in het openbaar zien eten", nog zo’n voorbeeld dat ik tijdens het gesprek met mijn nieuwe kennis uit de Sindh-provincie hoor.
"We hebben zojuist Holi gevierd (de overwinning van de lichte lente op de donkere winter). De traditie is dat je dan verfpoeder naar elkaar gooit. Het hele dorp loopt uit en viert dit Hindoefeest. Met Pasen gaan we samen naar de kerk en herdenken wij de opstanding van Jezus Christus", klinkt het ten afscheid.
Als een van je lezers nog steeds denkt dat in Pakistan alle kerken worden gebombardeerd door de Taliban en alle tempels tegen de vlakte gaan, zou ik haar of hem willen verzoeken Mithi te komen bezoeken
Wat me vooral na deze wonderlijke ontmoeting bij blijft is de liefde en broederschap die bestaat in dit woestijnstadje. Het perfecte voorbeeld van pluralisme en tolerantie.
"Als een van je lezers nog steeds denkt dat in Pakistan alle kerken worden gebombardeerd door de Taliban en alle tempels tegen de vlakte gaan, zou ik haar of hem willen verzoeken Mithi te komen bezoeken", staat in zijn tekstbericht te lezen die hij me ‘s avons stuurt.
Mensen wonen, eten en werken samen
Ik zou zelf graag een keer willen gaan. Het stadje geeft interreligieuze harmonie een nieuwe betekenis. Als er bommen in de christelijke wijk afgaan of als er in Karachi een tempel in brand gaat – want dat gebeurt helaas nog steeds – heeft dat geen enkele invloed op Mithi. Intolerantie elders veroorzaakt geen deuk in de hindoe-moslim-christenbroederschap. Mensen wonen, eten en werken samen. Het is hun cultuur.
Wat ik heb geleerd: iedere religie kan naast elkaar bestaan. Het zijn slechts extremisten die het geloof misbruiken om hun aanhangers op te zwepen met als doel politieke macht te veroveren. Of hun frustratie te uiten in de hoop de groep achter zich te krijgen.
Respect voor elkaars overtuiging is de oplossing van veel conflicten in Pakistan. Godsdiensten verschillen, mensen doen dat niet. Vrolijk Pasen!
