De verkiezingscampagne zou nog niet zijn begonnen, zei president Desi Bouterse bij de herdenking van 34 jaar staatsgreep afgelopen 25 februari. Maar als ik om mij heen kijk binnen een straal van 5 kilometer van mijn huis, zie ik toch echt steeds meer NDP-vlaggen opdoemen. En als ik naar hem luister en de handelingen gadesla, is het meer dan duidelijk dat ook Bouterse’s partij stevig campagne voert. Bovendien schreef ik dit al twee maanden eerder. Ondertussen is er een kat-en-muis-spel ontstaan. De een beschuldigt de ander dat hij de aanstaande verkiezingen zou frusteren. De economie van Suriname groeit, maar de staatsschuld ook. De koopkracht is in drie jaar regering Bouterse-Ameerali hollend achteruit gegaan. De prijzen aan de pomp dalen alsmaar niet, maar de goudprijs wel. De staatsinkomsten uit goudwinning zullen in 2014 minder zijn dan in de jaren daarvoor.
Vertrapte rechten
Nieuwe oliebronnen zijn nog niet gevonden, terwijl er veel geld is gestopt in de bouw van een nieuwe raffinaderij die in 2015 zal zijn afgebouwd en hopelijk na ingebruikneming wel heel veel geld zal opleveren dat terechtkomt in de staatskas. Ondertussen is de kloof tussen arm en rijk verscherpt en is het voor velen op een houtje bijten. De middenklasse is aan het eroderen. En dan is er nog iets anders. Teveel mensen worden door de regering geschoffeerd en gemarginaliseerd. Omdat ze niet (op tijd) worden uitbetaald voor werk dat is gedaan. Of, zoals in het geval van de binnenlandbewoners, omdat hun grondenrechten en recht op zelfbeschikking wordt vertrapt.
Uitgeholde regering
Er zijn steeds meer gevallen in het binnenland van Suriname waarover je hoort dat een deel van een dorp is verkocht aan particulieren die notabene niet uit dat dorp afkomstig zijn. Santigron, Bernarddorp, Apoera zijn een paar namen van dorpen die gedupeerd zijn geraakt door deze praktijken die, als je de nationale en international wetgeving erop naslaat, illegaal zijn. In plaats van verder uitvoering te geven aan bijvoorbeeld het Saamaka-vonnis waar de Organisatie van Amerikaanse Staten via het Interamerikaans Hof van de Rechten van de Mens sinds 2007 Suriname de Surinaamse overheid heeft gelast de grondrechten van het Saramaccaans volk te erkennen, zie je het recht op zelfbeschikking en de grondrechten van binnenlandbewoners steeds meer vertrapt worden. Recht op zelfbeschikking wordt sinds het aanzitten van deze regering uitgehold doordat op de posten van de dignitarissen (= bestuurders van het binnenland) steeds meer partijpolitieke mensen worden neergezet. Degenen die gedragen en gekozen zijn door de lokale bevolking, moeten plaatsmaken of zich bekeren tot een coalitiepartij, het liefst van het Paarse geloof.
Groeiende drugscriminaliteit
Drie jaar Megacombinatie onder leiding van de Paarse vlag heeft vooral ook de ruwe criminaliteit doen toenemen. De eerste afrekeningen in het drugscircuit begonnen al in 2010. Tegenwoordig hoor en lees en zie je elke week in het kleine Suriname minimaal een keer over een brute moord. Het is net alsof er in Amsterdam-West iedere week minstens 1 moord (afrekening) wordt gepleegd, daarnaast een brute beroving met mogelijk dood als gevolg plaatsvindt en ga zo maar door. Dit is natuurlijk niet goed voor het imago van de regering, maar heeft veel te maken met de groeiende armoede in het land.
Een ander deel is weer te wijten aan de groeiende drugscriminaliteit, dat maar voor een deel armoede als verklaring heeft. Zodra dergelijk slecht nieuws naar buiten komt, komt het Korps Politie Suriname direct met goed nieuws over hoe een paar rovers of drugscriminelen zijn opgepakt. Wat mij vooral opvalt is dat het meestal gaat om oude overtredingen, zoals het aanhouden van de moordenaar van een winkelier in Coronie, drie jaar na dato.
Blij natuurlijk dat zo iemand eindelijk van straat is, maar wat mij dit vooral zegt, is dat het kennelijk het Korps Politie Suriname allang bekend was waar dit onverlaat zich ophield of tenminste met een beetje moeite veel eerder deze misdadigers hadden kunnen oppakken. Mooi dat een moordenaar eindelijk opgepakt wordt, maar waarom moest dat zo lang duren?
Stem van het volk
Ik herinner mij dat bij de regering onder leiding van JulesWijdenbosch en de regering van Ronald Venetiaan men om veel minder de straat op ging. Wijdenbosch maakte wel plaats, Venetiaan bleef steevast op zijn plek en verloor grandioos de verkiezingen. Maar toch. Het volk liet haar stem horen. De ouderen gingen onlangs de straat op, maar het was een handjevol mensen. Verre van massaal. De angst om zich uit te spreken zit er, zoals ik al eerder op deze blog schreef, goed in bij de bevolking. Er zijn er echt maar een handje vol die openlijk kritiek durven te uiten én daar daden bij durven te stellen. Zelfs de leiders van de politieke oppositie wagen het niet dat te doen, op een enkeling na.
Angst
De uitingen van ongenoegen zijn dit keer heimelijker. Protest uit zich door een historisch vroege start van de verkiezingscampagne die, als je het nagaat, al eind 2013 werd ingeluid en nu al in full swing is. Bouterse zei bij de herdenking van ‘de Revolutie’ maandagnacht op Wat het Plein van de Revolutie is dat de verkiezingscampagne nog niet is begonnen, maar juist door te benadrukken dat het niet zo is, bevestigde hij het tegendeel. Frappant voor mij is vooral hoe je als president van een samenleving die meer en meer gebukt gaat onder angst, inmiddels deze angst zelf uitstraalt.
Sinds eind vorig jaar laat de eerste burger van het land bijkans iedere week zijn gezicht zien bij het volk, terwijl dat in het voorbije jaar nauwelijks het geval is geweest. Dan weer bij de feestelijke opening van een paar huizen in het district Wanica, die zijn opgeleverd dankzij deze regering, dan weer bij een ‘jeugdevenement’ in een wijk die ooit onder zijn bewind stond, straks weer bij een feestelijke festiviteit bij een school bij mij in de buurt op Mattonshoop. Ik kan niet anders dan concluderen dat de leiding van dit land bang is straks de verkiezingen te verliezen en er alles aan doet om dit te voorkomen.
Mooie beloften
Een andere vingerwijzing is het crashprogramma dat sinds dit jaar loopt, waarmee deze regering niet eerder gerealiseerde doelen alsnog voor de komende verkiezingen wil hebben gehaald. Ik kraak voor ze! We willen allemaal een beter Suriname! Ondertussen gaat vooral de campagne van de verschilende politieke partijen, van oppositie tot coalitie, onverminderd door. Van de VHP van Chan Santokhi, NPS onder leiding van Gregory Rusland, maar ook coalitiepartners als Pertjajah Luhur onder leiding van Paul Somohardjo en ABOP onder leiding van Ronnie Brunswijk. Allemaal proberen ze met mooie beloften en ook cadeaus, zoals Brunswijk laatst, of drank en eten, zoals Somo en ook Bouterse’s NDP/ Megacombinatie vooral doen, het volk te paaien.
Zorgen over verkiezingen
De grote vraag ondertussen is of de verkiezingen plaats zullen vinden en zo ja, op welke manier. Bepaalde administratieve procedures, zoals het periodiek controleren van de kiezerslijsten, zijn nog steeds niet in orde gemaakt. De voorzitter van het Onafhankelijk Kiesburo, Jennifer van Dijk-Silos, klaagde hier hoogstpersoonlijk over. De stemmen dat verkiezingsfraude zal worden gepleegd, gaan steeds meer op. En hoe reageert president Bouterse? Door de ambassadeurs van de Verenigde Staten en Nederland te schofferen. Dat zij er op uit zijn de verkiezingen niet door te laten gaan en dat ze moeten ophouden met inmenging in Surinaamse aangelegenheden. De eerste burger van Suriname moest zijn beschuldiging terugnemen. De stille diplomatie van Buitenlandse Zakenminister Winston Lackin deed haar werk. Suriname en de Verenigde Staten zijn weer goede vriendjes. Er zou sprake zijn geweest van een misverstand.
Druk internationale gemeenschap
Een misverstand – door Bouterse gezien en geuit als een aanval, boycot of tegenwerking – was het inderdaad. De Verenigde Staten, maar meer nog de internationale gemeenschap waaronder de Verenigde Naties en de Organisatie van Amerikaanse Staten, maken zich sinds de terugkeer van de democratie in 1987, druk over de komende en alle verkiezingen in Suriname omdat ze willen dat het goed gaat met dit land. Ze willen dat elke verkiezing en zeker deze eerlijk en transparant en correct verloopt.
Omdat men zich hierover zorgen maakt, heeft de vertegenwoordiger van de UNDP in Suriname zijn zorgen geuit bij Binnenlandse Zakenminister Soewarto Moestadja, afgelopen januari. De ambassadeur van Nederland in Suriname, formeel nog zaakgelastigde in afwachting van zijn beëdiging, Ernst Noorman, heeft hierover geen enkele publieke uitspraak gedaan zoals Bouterse beweert. En ook de ambassadeur van de VS in Suriname, Jay Anania, bij mijn weten niet. President Bouterse baseerde zijn uitspraken in de nacht van 24 op 25 februari waarschijnlijk op angst en geruchten. Waarom hij de uitspraken deed? Omdat hij misschien bang is dat hij de komende verkiezingen verliest met alle gevolgen van dien? Een kat in het nauw maakt rare sprongen.
Foto/Nancy de Randamie – Een voorbeeld van de schrijnende armoede in Suriname. Deze mevrouw is 73 en heeft geen man en kinderen of andere directe familie in Suriname. Haar man is overleden en was de kostwinner, maar bouwde nooit een pensioen op. Mevrouw MacNack leeft van haar oudedagsuitkering van SRD 500,- per maand. Daarvan betaalt ze SRD 300,- aan huur. De rest gaat op aan water, elektriciteit en wat boodschappen. Voor haar eten de rest van de maand bedelt ze sinds enige tijd 3 keer in de week bij onder andere het Fort Zeelandia, pal naast het kabinet van de president.