Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
Het is heel stil, nadat we de derde “omm..” hebben gezongen. Met een tiental vrouwen zit ik in een witte kamer, iedereen in een kleermakerszit. Mijn huisgenoot zit aan de andere kant van de kamer. We horen in de verte een zacht getrommel dat gaandeweg harder wordt. Het duurt niet lang voordat ik het geluid heb ontcijferd. Mijn huisgenoot herkent het ook, ik voel het aan haar energie in de kamer. Een Turkse bruiloft. Terwijl wij mindful proberen te zijn in deze yogastudio in de Baarsjes, horen we het kabaal langzaam naderen. Ik kan het niet helpen, ik moet grinniken tussen de ademhalingsoefeningen door. Kijk ons eens stilletjes mediteren en haast ongemerkt in de witte vrouwen opgaan, terwijl onze mede-Turken de openbare ruimte opeisen. Twee verschillende werelden lijken het, maar we wonen in allebei.
“
Terwijl wij mindful proberen te zijn in deze yogastudio in de Baarsjes, horen we het kabaal langzaam naderen
Yoga is al geruime tijd onderdeel van mijn leven. Op mijn elfde ontdekte ik het yoga-uurtje op Net5, net na het avondeten. Ik stond voor de tv de oefeningen na te doen, zonder precies te weten wat ik deed. Mijn ouders wisten dat gelukkig ook niet. Soms was mijn moeder aan het bidden terwijl ik yoga deed. Twee verschillende werelden. Toen ik begon mee te doen met mijn moeders gebeden, ging ik de overeenkomsten zien. “Doe jij het gebed van de ongelovigen maar”, zei mijn moeder cynisch. Ik durfde nooit te zeggen dat ik het gebed van de ongelovigen fijner vond.
Moslims in transitie
Afgelopen maand liep ik in het oude gedeelte van Jerusalem. Mijn outfit – een ongelukkige combinatie van een rok, een lange jas en een ready-to-wear hoofddoek – verraadde dat ik er gewoonlijk niet zo bijloop. Ik had al lang niet in een moskee gebeden en merkte dat ik zenuwachtig was. Ik liep de Al-Aqsamoskee in, een van de belangrijkste plekken van de islam, en keek om me heen. Geroezemoes in allerlei talen. Kon ik het eigenlijk nog wel? Ik vond een plekje tussen twee vrouwen in en begon de gebeden stuk voor stuk te prevelen. Een van de vrouwen keek op en vroeg of ik Palestijns was. Achter me hoorde ik een Turkse tourbegeleider iedereen naar zich toe roepen. Ik vertelde dat ik Turks was, ze begon te grinniken.
Volgens mij zijn de meeste moslims in transitie, een overgang van praktiserende naar culturele moslims. Als bij een pretpakket op de middelbare school kiezen we die onderdelen van de religie uit, waarvan we weten dat we ze kunnen halen: de tradities en principes waar we zelf echt in geloven. Volgens mij is dat iets moois. We voelen meer vrijheid om andere dingen los te laten, ook al hadden anderen eerder voor ons bepaald dat die ook bij het pakket hoorden. Wie dat had gedaan? Mensen waarmee we nu waarschijnlijk geen connectie zouden hebben. In hun plaats zijn andere mensen gekomen, mensen van onze tijd die religie in een moderne huidige context kunnen brengen.
“
Volgens mij zijn de meeste moslims in transitie, een overgang van praktiserende naar culturele moslims
Sprokkelen
Niet iedereen doet het zo. Mijn moeder sprokkelt bijvoorbeeld veel minder dan ik. Toch droomt ze van kleinkinderen aan wie ze cadeautjes kan geven op de geboortedag van de profeet. “Dat is toch leuk”, zegt ze, “dan zien de kinderen de islam op een positieve manier. Een leuke religie, waar ze zich niet tegen hoeven verzetten als ze ouder zijn”. Ook al is dit een steek naar mij, toch blijkt eruit dat ook mijn moeder bijdraagt aan het hervormen van de islam.
“
Als bij een pretpakket op de middelbare school kiezen we die onderdelen van de religie uit, waarvan we weten dat we ze kunnen halen
Het gebed in de Al-Aqsamoskee begon en mijn gedachten buitelden over elkaar heen. Ik voelde me hypocriet, ik was niet zeker van de gebeden die ik aan het reciteren was. Mijn bewegingen haperden, ik raakte overstuur en wilde eigenlijk zo snel mogelijk de moskee uit. Onbewust deed ik ademhalingsoefeningen om te kalmeren. Een tijd zat ik daar, in kleermakerszit, mijn ogen dicht. Ik probeerde mindful te zijn, tussen deze mensen in, al voelde het alsof we in twee werelden zaten. Het volgend gebed ging veel beter en voldaan verliet ik later de moskee.
Cultureel moslim of cultureel boeddhist: spiritualiteit is op verschillende manieren te bereiken. We zijn mogelijk op zoek naar hetzelfde: een manier om stil te staan bij onszelf, en bij waarin we geloven. Een moment van rust. Zolang de omgeving dat toelaat, natuurlijk. De yogalessen die ik met mijn huisgenoot volg, zijn nog altijd een uitdaging. Laatst volgden we een les op vrijdagmiddag. “Nou schat, moge God ons gebed accepteren”, zei mijn huisgenoot en pakte haar schoenen van het rek. “Inshallah” , zei ik.
