“We hebben geen enkele reddingswerker gezien hier”, zegt Ahmed Javeed. Hij woont samen met zijn ouders, drie broers en zussen en twee neefjes in Srinagar, de hoofdstad van de Noord-Indiase deelstaat Jammu en Kashmir. Hun huis aan het oever ligt nu volledig onder het water. Ahmed en zijn familie zijn daarom ingetrokken op de woonboot die hun buren normaal aan toeristen verhuren. Maar die zijn sinds de overstroming, die twee weken terug de deelstaat na hevige regenval overviel, allemaal vertrokken.
Volgens Ahmed heeft het Indiase leger wel voedsel gedropt, maar was alles over datum of kwam het in het water terecht. Ook zegt hij dat het leger in de eerste dagen van de overstroming de voorkeur gaf aan het redden van toeristen en belangrijke mensen. “Wij hebben geluk dat we deze boot nog hebben”, zegt hij over de telefoon, waarmee hij af en toe bereik heeft. “En we hebben elkaar. De inwoners hier helpen elkaar met voedsel en warme kleding.”
Schade enorm
De overstroming in het bergachtige Kashmir wordt de ergste in de regio in ten minste vijftig jaar genoemd. Naar schatting ligt het aantal doden tussen de 200 tot 500 en zijn ruim 100.000 mensen geëvacueerd. Vele anderen wachten op hun daken op hulp. De schade aan de huizen en infrastructuur is enorm. Een ambtenaar die met persbureau Reuters sprak, schat dat het de regio ruim 750 miljoen euro gaat kosten.
Ook in het door Pakistan gecontroleerde deel van Kashmir kampt met de overstroming. Volgens mediaberichten zijn mintens 328 mensen omgekomen en zijn meer dan 3,000 dorpen geraakt door het regenwater.
Slecht nieuws voor de economie die, met name in de Kashmir-vallei rondom Srinagar, al decennialang lijdt onder het regionale conflict tussen verschillende partijen over de controle over het gebied. India heeft op dit moment het grootste gedeelte van het betwiste Kashmir-gebied in handen. Dat levert naast een dispuut met Pakistan, ook een interne strijd op. Zo knokken Kashmiri separatisten tegen de Indiase overheid om het gebied onafhankelijk te maken. De strijd tussen de Indiase veiligheidstroepen en onafhankelijkheidsstrijders sleept decennia lang voort en heeft inmiddels duizenden doden en vele vermisten gekost. Inwoners van het gebied hebben te maken met avondklokken, wegcontroles en politiegeweld.
Onvrede en wantrouwen
Dat de relatie tussen de Indiase overheid en de Kashmiri hierdoor moeilijk is, blijkt ook nu tijdens de overstroming. De krant Times Of India kopte vorige week “De ‘bezetter’ wordt als redder ontvangen", maar er is eveneens een deel van de bevolking dat met groot wantrouwen kijkt naar de hulp van de Indiase overheid en het leger. “Mijn hele familie is gered door mensen van hier", schijft een jongen op Facebook die vindt dat de soldaten veel te weinig doen in het rampgebied. Net als Ahmed gelooft hij dat het Indiase leger aan selectieve reddingsacties doet en toeristen en ‘VIP’s’ vorige week als eerste heeft geholpen. Een getroffene in een opvangkamp in Srinagar is eveneens ontevreden over het optreden van de overheid. “Als er hier één steen wordt gegooid, zijn er direct honderd politiemannen om één iemand in elkaar te slaan. Maar waar zijn de ministers nu?” zei hij afgelopen zaterdag tegen persbureau Reuters.
Columnist Vrinda Gopinath waarschuwr op de nieuwssite Scroll dat volgens haar Indiase media suggereren dat de Kashmiri’s verplicht zijn hun vermeende bezetters te respecteren nu ze hulp aannemen van het leger. Dat is onzin volgens haar, want humanitaire hulpverlening behoort gewoon tot het takenpakket van soldaten. Ook als het om de Kashmir-bewoners gaat.
Er zijn ook Kashmiri’s zijn die zich positief uitlaten over het leger en bekennen dat ze door soldaten gered zijn. Maar de media die deze reddingsacties onder de aandacht brengen worden vaak ook gewantrouwd. Zo ontmoette de verslaggever van de krant Sunday Guardian een zakenman die hem vertelde dat er bij hem in de buurt tenminste 150 mensen door de luchtmacht van hun dak werden gehaald. Er ontstond echter direct een discussie met andere buurtbewoners. Zij verzochten de verslaggever niet te positief over het leger te schrijven. Een team van het televisiestation India TV werd zelfs met stenen aangevallen door boze inwoners van Srinagar om vergelijkbare redenen.
Voorbereiding moeilijk
Ondertussen verdedigt Omar Abdullah, premier van de deelstaat, het optreden van zijn overheid in meerdere interviews. Zo zei hij het Indiase persbureau ANI dat het moeilijk is om je op zo’n ramp voor te bereiden. “Hoe kun je plannen maken voor een crisis die in geen honderd jaar is voorgekomen?” Ook stelde hij dat zijn overheid mensen via moskeeën en rondrijdende luidsprekers heeft gewaarschuwd op de avond voordat het water steeg. Maar veel mensen luisterden niet, aldus de premier.
Een legerofficier liet Reuters weten dat de luchtmacht selectieve reddingsacties niet toestaat. “Deze reactie van inwoners komt voort uit hun gebrek aan vertrouwen in het lokale overheidsbestuur”, denkt hij.
Tot nu toe hebben we niemand gezien bij ons huis, we zijn op elkaar aangewezen
Een medewerker van een internationale hulporganisatie die in het overstromingsgebied werkt, bevestigt dat zowel de soldaten van het Indiase leger als de lokale mensen en moskeeën doen wat ze kunnen. Maar wat volgens hem ontbreekt, is centrale coördinatie. “Niemand, ook het leger niet, leek voorbereid op deze hoeveelheid water. Daarom komt de centrale hulpverlening wat laat op gang. Maar met de middelen die ze hebben werkt het leger net zo hard als de bevolking hier om slachtoffers te helpen. Ze delen voedsel en medicijnen uit en brengen hen zo nodig onder in opvangkampen.” zegt hij over de telefoon.
Nasleep
Het kan weken duren voordat het water in Jammu en Kashmir volledig is gezakt. Het voorkomen van ziektes is daarom een prioriteit van de overheid en honderdduizenden waterreinigingstabletten zijn al uitgedeeld, zei deelstaatpremier Abdullah afgelopen zaterdag. Samen met de Indiase premier Narendra Modi gaat hij zorgen dat de komende zes maanden gratis voedsel wordt uitgedeeld en getroffenen zo’n 950 euro krijgen om hun huis te herbouwen of repareren.
Ondertussen gaat Ahmed te voet door middelhoog water langs bij een aantal opvangkampen om vrienden en familieleden te zoeken “Nu het water begint te zakken wordt de omvang van de schade langzaamaan duidelijk”, zegt Ahmed. Aan het wateroppervlakte komen inmiddels steeds meer lijken bovendrijven. De plannen van de deelstaatpremier ziet hij met leden ogen aan. “Tot nu toe hebben we niemand gezien bij ons huis”, zegt hij, “we zijn op elkaar aangewezen.”
