De ‘gewone burger’ is helemaal niet tegen het klimaatakkoord

Want politici zeggen alsmaar voor ‘de gewone burger’ op te komen. Maar wie bedoelen ze daarmee? Bedoelen ze de gele hesjes, die in december ook in Nederland in niet al te groten getale demonstreerden voor… ja, waarvoor eigenlijk? Of bedoelen ze misschien de mensen die geld inzamelden voor de blokkeerfriezen? Bedoelen ze de mensen die bij elke suggestie voor een duurzamer consumptiepatroon roepen: ‘Blijf van mijn stukje vlees af!’?

Daarom stond ik daar, die dinsdagavond. Om ‘Den Haag’ te laten zien dat er veel gewone burgers zijn die zich wél zorgen maken om het klimaat. Die wél willen dat de regering met stevige milieumaatregelen komt. Die pleiten voor ‘klimaatrechtvaardigheid’: de sterkste schouders en de grootste vervuilers dragen de zwaarste lasten.

Want aan dat laatste, dat heeft Dijkhoff goed gezien, schort het. Op het moment dat het kabinet besluit om het lage btw-tarief te verhogen naar 9 procent, zogenaamd om de consumptie te verminderen, dan treft dit niet alleen de meest vervuilende consumptie (bijvoorbeeld biefstuk uit de de VS of Zuid-Amerika), maar ook de minst vervuilende consumptie (lokaal geteelde broccoli). Bovendien besteden de armste huishoudens het grootste deel van hun inkomsten aan de dagelijkse boodschappen. Zij worden daardoor relatief het hardst getroffen.

Wat nu? Dan maar geen klimaatakkoord? Nee; een béter klimaatakkoord. Een eerlijk klimaatakkoord. Ik ben ervan overtuigd dat het kan. Maar dan moet dit kabinet laten zien dat ze lef hebben, dat ze echt een omslag willen maken en dat ze écht niet het kabinet van de multinationals zijn.

Een paar ideeën die allemaal niet nieuw zijn: een CO2-heffing waar bedrijven echt van schrikken. Een einde aan het subsidiëren van vervuilende landbouw in Nederland en de EU en steun aan boeren die de omslag naar duurzame landbouw maken. Een einde aan de massale import van soja en palmolie waarvoor elders regenwoud wordt gekapt. Een halt aan de groei van de luchtvaart (oftewel, een streep door Lelystad Airport en maatregelen om Schiphol te doen krimpen). Oftewel: maatregelen die daadwerkelijk zoden aan de dijk zetten, meer dan wanneer ik als individu mijn stukje vlees laat staan en mijn huis verduurzaam.

Dit klimaatakkoord is lang niet perfect, maar gebruik niet de betaalbaarheid voor de gewone burger als excuus om dan maar niets te doen. Laten we beginnen, met z’n allen, om onze hele samenleving duurzamer te maken. En het is niet het één of het ander. Het moet allemaal. Want we hebben niet zoveel tijd meer. Dus ik doe mee. En ik blijf net zo lang de straat op gaan tot ook de grootste vervuilers hun bijdrage moeten leveren.