‘Zo kun jij Koerden zoals ik helpen’

Inmiddels snapt de gemiddelde Nederlander wel dat het niet in orde is wat er gebeurt in Syrië sinds Trump en Erdoğan tot een akkoordje kwamen. Maar terwijl Turkse militairen burgers in Noord-Syrië, West-Koerdistan uit auto’s trekken en midden op de weg executeren, blijft het in de Nederlandse politiek oorverdovend stil. Ja, aan de rand van het Malieveld spreekt Tweede Kamerlid Sadet Karabulut (SP) ons vurig toe door een krakende megafoon, maar hoeveel levert dat op?

Hoe kun je je Koerdisch-, Assyrisch- en Arabisch-Nederlandse vrienden in Nederland bijstaan terwijl in hun land van herkomst een vreselijk scenario zich steeds verder ontvouwt? En is er iets dat je kan doen om de mensen daar te helpen? Een paar handzame tips vanuit mijn eigen ervaringen.

App je vrienden, zeg dat je hebt gezien wat er aan de hand is, ook als je het niet helemaal begrijpt. Ik begrijp het ook niet helemaal, maar elk hartje dat ik zie verschijnen op WhatsApp maakt de pijn iets lichter. Begin er gerust even over bij het koffieapparaat op kantoor. Een knuffel, een goed gesprek, het doet wonderen. Voor ons is dit verdriet als een chronische ziekte die we heel ons leven al met ons dragen en die met regelmaat slapeloze nachten veroorzaakt, zoals nu.

Turkije sprak zich openlijk uit over een genocide en beging de afgelopen weken oorlogsmisdaden. Het is goed als we massaal de overheid aansporen de EU, NAVO en VN wakker te schudden. Als je tijd kunt maken, ga dan woensdagavond 16 oktober naar het debat in de Tweede Kamer over de Turkse invasie in Syrië met minister-president Mark Rutte. We moeten hem laten zien dat we woedend zijn.

En teken hem, om via de VN een no-flyzone boven Noord-Syrië af te dwingen. Turkije is op dit moment nog aan het bombarderen en ook als dat ophoudt, wordt de oorlog tussen verschillende landen, groepen en terroristen uitgevochten boven de hoofden van een volk dat alleen middelen heeft zich om vanaf de grond te verdedigen.

Zet je in met vrienden en kennissen of collega’s om dit onderwerp zichtbaar te houden. Of om bijvoorbeeld geld in te zamelen voor de honderdduizenden slachtoffers. Lees samen boeken over de regio, kijk films, praat met elkaar. Organiseer een avond bij je thuis zodat mensen hun hart kunnen luchten en je samen op een laagdrempelige manier kan brainstormen over wat je nog meer kan betekenen.

Omdat die bijdraagt aan draagvlak, zichtbaarheid en kennis. Het is een goede manier om veel mensen te bereiken en kan daarmee een pressiemiddel worden voor andere acties in deze lijst. Volg ook journalisten, zoals Harald Doornbos, die meteen naar Syrië vertrok met zijn collega en vrouw Jenan Moussa. Volg Fréderike Geerdink en Vladimir van Wilgenburg.

Er zijn al honderdduizenden mensen op de vlucht geslagen en het conflict kan nog verder escaleren. Ondersteun kleine initiatieven van stichtingen van Koerdische kennissen, doneer aan het net geopende gironummer 7244 van het Rode Kruis of stort aan Stichting Vluchteling. Wil je doneren aan directe noodhulp ter plekke? Heyva Sor betekent Rode Maan en is het Koerdische Rode Kruis, zij hebben een speciale inzamelingsactie.

Als je op een redactie werkt, zorg dan dat de situatie in Koerdistan belicht blijft. Besef ook dat dit heel veel mensen in Nederland aangaat. Zorg dat deze mensen op een respectvolle manier aan het woord komen, maar wees tegelijkertijd kritisch in wie je een podium biedt. Niet elke oorlog gaat om ‘hoor en wederhoor’. Er is een volkerenmoord aan de gang; dan is het niet logisch om iemand aan het woord te laten die ‘voor’ is.

Werk je in het onderwijs? Maak ruimte voor een veilig gesprek hierover. Bij mensen die hiernaartoe zijn gevlucht wakkert dit trauma’s aan, emoties waar ze de hele dag mee rondlopen. Het veroorzaakt onrust en gebrek aan focus. Bij kinderen wellicht meer bij de ouders dan bij de scholieren zelf, het kan geen kwaad hen te helpen die gevoelens die als een donderwolk in de woonkamers hangen te duiden op school. Plus: het is belangrijk het morele failliet van de Nederlandse politiek, die weinig doet om verdere escalatie te voorkomen te bespreken. Hoe kan het dat de regering oorlogsmisdaden zag gebeuren en maar liet gaan?

Ook als je iemand bent die nooit demonstreert, ga de volgende keer dan wel. Natuurlijk ga je er Erdoğan niet zomaar mee van gedachten laten veranderen, maar het is wel een goede uitlaatklep voor gevoelens van machteloosheid. Morele steun is heel waardevol, vooral als je er moeite voor doet door een middag mee te lopen. Je ontmoet ook mensen met wie je van gedachten kan wisselen en zorgt ervoor dat het onderwerp in het nieuws blijft. Zo dwing je de politiek om hiermee bezig te blijven.