Achtergrond

De schoonheid van alledaags Afrika

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
In het westen denken we bij Afrika nog vaak aan beelden van armoede, aids en oorlog. Dat is wat westerse media ons voorschotelen. Om daar wat aan te veranderen, startte Peter di Campo, zelf fotograaf, in 2012 het inmiddels immens populaire Instagramkanaal Everyday Africa (274.000 volgers). Wat heeft dit (toch westerse) initiatief volgens Di Campo bereikt en met welke ogen kijken Afrikaanse fotografen zelf naar hun continent?

UPDATE: dit artikel heeft begin december al online gestaan bij OneWorld.nl, maar toen zonder de mooie foto’s. De schoonheid van Afrika willen we graag laten zien, daarom in de herhaling.

Wat voor beelden van Afrika wil je laten zien?
“Foto’s die de schoonheid van het alledaagse benadrukken. Zoals scènes op vliegvelden of mensen die de krant lezen. Gek genoeg zijn dit beelden van Afrika waar veel mensen compleet verrast door zijn. Mensen roepen dan: ‘Jeetje, ze hebben daar ook vliegvelden en auto’s en mobiele telefoons! Dat wist ik helemaal niet.’ Het is bijzonder ontgoochelend dat mensen bij Afrika blijkbaar nog steeds alleen alleen maar aan armoede en wilde dieren denken.”

 

Drie jongens in Mombasa, Kenia, rennen op de athletiekbaan voordat ze naar school moeten. Foto: Austin Merrill.
Wil je met de nadruk op het alledaagse de overeenkomsten tussen Afrika en het westen benadrukken?
“Ja, ik denk dat dat goed is. Want vervolgens kun je de dingen laten zien die wel verschillend zijn. De manier waarop ze in sommige landen eten klaarmaken bijvoorbeeld, zoals het fijnstampen van fufu (een combinatie van cassave, bakbananen en/of yams, red.) met een grote vijzel. Maar omdat de context dan normaler is, ziet het er ineens veel minder exotisch uit.”

Het is bijzonder ontgoochelend dat mensen bij Afrika blijkbaar nog steeds alleen alleen maar aan armoede en wilde dieren denken.

Foto: Christina Rizk.
Hoe ben je op het idee gekomen van Everyday Africa?
“Ik was samen met schrijver Austin Merril in Ivoorkust, een jaar na de oorlog daar. We hadden een bepaald idee over hoe postconflict-verslaggeving eruit moest zien: met veel aandacht voor vluchtelingen en verwoestingen. Dus dat is wat we deden. Tegelijkertijd waren we een beetje gefrustreerd dat we onszelf daartoe beperkten. We hadden allebei lang in Afrika gewoond, dus we wisten ook dat er hele andere verhalen te zien zijn, zoals het dagelijkse leven dat gewoon doorgaat. Maar daar was in de media geen plaats voor. Ik ben die gewone, dagelijkse scènes toen vast gaan leggen met mijn mobiele telefoon. Dat was in de begindagen van Instagram en omdat we ook wilden experimenteren met sociale media, zijn we daar een kanaal op begonnen. Het achterliggende doel was echter nog altijd om meer opdrachten voor gedrukte media binnen te halen. We realiseerden ons op dat moment totaal niet dat het een zelfstandig publicatiekanaal zou worden.”
Het is jullie missie om een ander beeld van Afrika te laten zien dan het stereotype westerse beeld. Maar jullie zijn zelf ook westers. Dus jullie laten misschien wel een ánder beeld van Afrika zien, maar nog steeds door westerse ogen. Hoe gaan jullie daarmee om?
“Ik denk dat het goed is om alles vanuit verschillende gezichtspunten te bekijken. Ik wil het westerse gezichtspunt dan ook zeker niet uitwissen. Maar ik denk wel dat de meerderheid van de fotografen op ons kanaal Afrikaans moet zijn. Daarom vragen we er nu alleen nog Afrikaanse fotografen bij. We hebben zelf inmiddels ook een meer faciliterende rol op ons genomen: fondsen aanvragen, voorstellen schrijven, de administratieve zaken. De creatieve stem van Everyday Africa moet zoveel mogelijk Afrikaans zijn.”

Ik denk wel dat de meerderheid van de fotografen op ons kanaal Afrikaans moet zijn.

Kaapstad, Zuid-Afrika. Deze vrouw woont in dit verlaten gebouw. Samen met haar man zamelt ze plastic flessen en blikjes in voor recycling, Foto: Sam Vox.
Wat is de verhouding tussen Afrikaanse en westerse fotografen op Everyday Africa?
“Het aandeel Afrikaanse fotografen is groter geworden. We hebben ongeveer twintig fotografen die regelmatig beelden plaatsen. Ongeveer tweederde daarvan is Afrikaans. We begonnen ooit met de mensen die we kenden, het groeide heel organisch. Nu moeten we wat strategischer denken. We willen een betere geografische spreiding over het continent. De fotografen die nu bijdragen komen voornamelijk uit Nigeria, Zuid-Afrika en Kenia. Het was tot nu toe heel moeilijk om daarbuiten fotografen te vinden, omdat er in andere landen geen grote fotografiefestivals georganiseerd worden.”
Zie je een verschil tussen de bijdragen van de Afrikaanse en westerse fotografen?
“Eigenlijk is het moeilijk om het verschil te zien, dat is juist zo grappig. Misschien zijn de foto’s van Afrikaanse fotografen wat intiemer, omdat ze meer hun eigen vrienden, familie en kinderen in beeld brengen. Hoewel westerse fotografen die al heel lang in Afrika wonen er inmiddels ook vrienden en familie hebben.”

Eigenlijk is het moeilijk om het verschil te zien, dat is juist zo grappig.

Kivu meer, Democratische Republiek Congo. Foto: Ley Uwera.
Hoe zie je jullie eigen rol in de toekomst? Komt er een moment waarop jullie het hele project overdragen aan een Afrikaanse organisatie?
“Dat is wel iets waar we over nadenken, ja. Het zou in de toekomst een logische stap kunnen zijn. Maar voorlopig vinden de Afrikaanse fotografen het wel prima dat wij de administratieve kant doen. Dat vinden de meeste mensen toch niet het leukste werk. We zorgen wel dat beslissingen over bijvoorbeeld het toelaten van nieuwe fotografen ook echt groepsbeslissingen worden. Daarom houden we regelmatig skypesessies met alle deelnemende fotografen.”

Jullie werken nu samen met de World Press Photo Foundation aan een database van Afrikaanse fotografen. Waarom is dat nodig en wat hopen jullie ermee te bereiken?
“World Press was bezig een nieuwe ethische code te ontwikkelen, en ze wilden daar zoveel mogelijk fotografen over de hele wereld bij betrekken. Dus ze vroegen aan ons waar ze Afrikaanse fotografen konden vinden. Maar buiten Zuid-Afrika, Nigeria en Kenia wisten wij dat ook niet. Toen ontstond al snel het idee om een database op te zetten. Want als World Press en wij ze niet kunnen vinden, dan kunnen redacties dat ook niet. Met de database willen we Afrikaanse fotografen vindbaar maken voor de wereldwijde markt. En voor onszelf heeft het natuurlijk als bijkomend voordeel dat we zo nieuwe fotografen voor Everyday Africa kunnen vinden. We hebben een oproep verspreid dat fotografen zichzelf kunnen aanmelden op een speciale website. Dat hebben inmiddels al een paar honderd fotografen gedaan. En de meesten van hen willen ook voor ons aan de slag. Hieruit kunnen we nu gaan selecteren.”

Welkom bij de Masai, op Jomo Kenyatta International Airport, Nairobi. Foto: Guillaume Bonn.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —   8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —   6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
Totaal
Subtotaal in winkelwagen  0,00
Besteltotaal  0,00
  •  0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons