Aan het weer zal het niet liggen in Genève. Het is zonnig en ongewoon warm voor de tijd van het jaar. Afgelopen donderdagavond ging ‘Genève 4’ met drie dagen vertraging van start. Voor de eerste keer in alle onderhandelingsrondes in Genève zitten de delegaties van het regime en de oppositie met elkaar aan tafel.
Waar gaat het over?
De Syrië-gezant van de VN, Staffan de Mistura, meldde vorige week dat de besprekingen wat hem betreft gaan over het regeren van Syrie, over verkiezingen en over een nieuwe grondwet. Maar zover is de oppositie nog lang niet, “zolang het staakt het vuren niet wordt gehandhaafd zoals opnieuw afgesproken in het Kazachse Astana", aldus Nasr al-Hariri, de delegatieleider van de politieke oppositie verenigd in de HNC. Voorts eist de oppositie dat het regime gevangenen vrijlaat, en er in de belegerde gebieden hulpgoederen mogen worden afgeleverd.
Woensdag arriveerden de delegatieleden, die van het regime in het Movenpickhotel en de oppositie in het Crowne Plaza. Naast de (in de Arabische media) bekende opponenten van het Assad-regime, de christen George Sabra en de Alewiet Munzur Makhousen, hoorden opvallend genoeg ook een aantal vrouwen tot de delegatie, ongesluierd en modern gekleed. Mohamed Alloush, delegatieleider van de gewapende oppositie, is nog niet gesignaleerd.
De Mistura spreekt Syrisch Arabisch
A’tiek al’afiya, wa atamanna tawfieq, zei de Italiaans-Zweedse diplomaat De Mistura aan het begin van de vergadering in accentloos Syrisch: “Ik wens u sterkte en hoop op succes. Iedereen weet dat er geen militaire oplossing is voor Syrië.” Hij riep alle partijen op om mee te doen zonder voorwaarden vooraf. “Iedereen weet dat als we opnieuw falen dat meer doden, vluchtelingen en terrorisme zal opleveren.”
Na de openingsvergadering donderdagavond gaf de leider van de Higher Negotiations Committee Nasr al-Hariri een persconferentie. Het regime is veel minder spraakzaam. Bashar al Jaafari, leider van de regeringsdelegatie, liet vrijdag weten dat het hen vooral gaat om ‘terreurbestrijding’, zo zei hij terwijl hij de auto instapte.
Nasr al-Hariri gaf als statement:
“De oppositie wil alles op alles zetten voor een politieke oplossing die recht doet aan de aspiraties van het Syrische volk. We zijn hier gekomen om te spreken voor al diegenen die lijden vanwege dood, vernietiging, bruutheid, en vanwege de misdaden, het gebruik van door de internationale gemeenschap verboden wapens. En vanwege de vreedzame demonstranten, die al bijna zes jaar geleden de straat op gingen voor hun rechten. We zijn hier gekomen vanwege de moeders en de kinderen, vanwege de gevangenen, mannen en vrouwen, en vanwege het onderwijs, gezondheid, de infrastructuur. Er zijn in Syrië nog steeds mensen die niet kunnen zeggen door wie hen onrecht is aangedaan.”
“We zijn hier naartoe gekomen vanwege Damascus, Halab, Tartous, Latakiya Suweida, Deraa, Quneitra, Hasaka, Deir al-Zour Hama, Hama Idlib en Homs. We zijn hier gekomen vanwege elke centimeter in Syrië.”
We zijn hier gekomen vanwege elke centimeter in Syrië.
Wat is jullie doel?, vroeg ik al-Hariri.
“Wij zijn hier naartoe gekomen om de vorige Genève-besluiten uitgevoerd te krijgen. De kern is een politieke transitie die de weg opent naar een democratische, civiele pluriforme staat. Zodat Syriërs in waardigheid kunnen leven.”
Al-Hariri was het niet eens met De Mistura’s duiding van de gebeurtenissen in Syrië: “Wat in Syrië speelt, is geen conflict, maar een revolutie in alle sectoren uit de Syrische samenleving die er aan meedoen. Helaas is er een kant die wapens gebruikt, vaatbommen, raketten – wat allemaal beschreven is in de rapporten van de VN. We zijn hier gekomen om dat allemaal te stoppen”, aldus de HNC-voorman.
Nooit concessies
“Er kan niet onderhandeld worden zonder ons, de revolutionaire krachten. Achter ons staat een volk dat wordt vermoord, achter ons staat een internationale gemeenschap die helaas zeer stil is over al deze misdaden. We zijn soms teleurgesteld, maar we zullen nooit concessies doen aan de eisen van de Syriërs”, zegt een strijdvaardige al-Hariri.
“De bal ligt wat mij betreft bij de VN, bij De Mistura. Ik twijfel er niet aan dat hij naar een rechtvaardige oplossing streeft. Het eerste onderwerp dat op tafel ligt, is een echte, langdurige vrede. Voorkomen dat Syrische groepen terroristische daden kunnen plegen, de chaos in de gebieden van het regime oplossen, en de chaos in niet-regime gebieden. Belangrijk voor ons is een duidelijke agenda, gebaseerd op de eerdere VN-besluiten, en te komen tot een transitieraad die de macht overneemt.”
“Er is een kant in Syrië die in geweld gelooft. Assad wil nooit praten over zijn positie. Dat duizenden mensen geen brood hebben, interesseert hem niet, dat ze geen benzine vinden interesseert hem niet. Er worden vandaag de dag bombardementen uitgevoerd op mensen die in de rij staan voor brood of babymelkpoeder. En de honderdduizenden doden interesseren hem al evenmin.”
“Het vorige vredesoverleg, in Astana, heeft niets opgeleverd. Er wordt nog steeds gebombardeerd, het staakt-het-vuren wordt geschonden in meer dan zeven provincies in Syrië, internationaal verboden wapens worden ingezet. De Russen hebben gefaald om het regime te controleren, de Russen hebben gefaald om Iran te controleren. Iran koloniseert Syrië op allerlei manieren en betaalt duizenden buitenlandse sektarische strijders om in Syrië te gaan vechten. En daarom zien we ernaar uit dat de VS weer een belangrijke rol gaan spelen in de dossiers in de regio, zodat we van de IS-terreur af komen en van alles wat daar op lijkt; en van Iran, en wat dat land heeft aangericht in Syrië."
Wordt vervolgd. Of er iets concreet uit de besprekingen zal komen, is nog onduidelijk.