Samen met vier vloggende medewerkers van Albert Heijn bezocht ik AAA Growers in Nairobi. AAA Growers is een boerenbedrijf, een kwekerij. Het bedrijf heeft vijf locaties in Kenia en verbouwt 6000 ton groente – zoals rode pepers, haricot verts, doperwten – en fruit per jaar en daarnaast een aantal ton aan bloemen (met name rozen).
Een deel van deze reusachtige oogst exporteert het bedrijf naar Nederland, waar Albert Heijn de groenten in de schappen legt. Ook bimi, een broccoli achtige soort met een lange steel en een kleinere ‘bloem’. Albert Heijn verkoopt deze producten niet zomaar. Deze supermarkt heeft tien jaar geleden de AH Foundation opgericht.
De Foundation importeert producten uit Afrika en investeert samen met de Afrikaanse leveranciers in lokale projecten die de leefomstandigheden van de gemeenschap verbeteren. De focus van de projecten ligt op huisvesting, gezondheidszorg, educatie en economische ontwikkeling. Fair Match Support en ICCO begeleiden AH Foundation al sinds de oprichting. ICCO draagt zorg voor projectbegeleiding, programmamanagement en –monitoring.
Fatsoenlijk salaris
Tijdens de rondleiding op de ‘farm’ volgden we het productieproces van de bimi. Vanaf de pluk van het land zagen we het gewas gesneden, gewassen, verpakt en in de vrachtwagen geladen worden. Een gestroomlijnd proces dat de vloggers van Albert Heijn stap voor stap op een grappige manier vastlegden met hun kleine camera’s om zo aan de collega’s en klanten te laten zien waar het voedsel vandaan komt. Deze vlogs zijn vanaf 12 juli te zien op Appietoday.
Niet elke leverancier mag leveren aan Albert Heijn. Hij moet aan een aantal strikte voorwaarden voldoen. Bijvoorbeeld zorgen voor goede werkomstandigheden en een fatsoenlijk salaris voor de werknemers en zorgen dat de producten op een veilige, hygiënische en duurzame manier worden verbouwd en verwerkt. Zodat de supermarkt zijn klanten kan garanderen dat de producten kwalitatief goed zijn en eerlijk zijn geproduceerd.
Kant en klaar in een zakje
Frank Obure, de technisch manager van AAA Growers, vertelde ons dat het bedrijf 4000 medewerkers heeft. Alleen al op de farm in Thika zagen we honderden mensen aan het werk. Op het land, maar vooral in de productverwerking binnen. Want waar wij tegenwoordig graag gewassen en gesneden groente kopen in een zakje (lekker makkelijk en snel klaar), heeft het in Kenia een enorme werkgelegenheid tot gevolg. Sociaal, duurzaam produceren en verantwoord consumeren, dat is wat ik zie. Denk er maar eens aan de volgende keer dat u een zakje doperwten koopt. Ik heb deze aan lange tafels met de hand razendsnel gedopt, gewassen en verpakt zien worden. Binnen een paar uur, zodat het een dag later al in de winkel ligt.
Behoefte aan meer medische zorg
We spraken ook Paris, één van de vrouwen die de bonen plukt op het land. Zij vertelt dat zij direct uit school op deze farm is gaan werken en nu vijf jaar in dienst is. Ze is er trots op haar familie zo te kunnen onderhouden. Voor haar en haar collega’s zijn ook de levensomstandigheden aan het verbeteren. Want via de programma’s van de AH Foundation wordt er extra aandacht besteed aan de omstandigheden van de werknemers en de gemeenschappen waar ze vandaan komen, meestal rond de vestigingsplaats van de leverancier. Ook is er aandacht voor leefomstandigheden van kleinere boren die betrokken zijn bij de productie van de leverancier.
Er is nog veel te doen, maar door de financiële steun van De AH Foundation èn AAA Growers, die beiden een stukje van de marge investeren, wordt de nabij gelegen kliniek uitgebreid met een extra gebouw. Dat is nodig ook, want terwijl wij daar een bezoek brachten, stond buiten een lange rij patiënten in de brandende zon te wachten. Met alleen dat nieuwe gebouw zijn zeker niet alle problemen opgelost. Meer medicijnen, met name voor HIV, en meer personeel zijn een noodzakelijke volgende investering.
Scharrelkippen bij de politiepost
De politiepost die is gebouwd met geld uit het fonds ziet er anders uit dan wij zouden verwachten. Er wonen gezinnen in en er scharrelen kippen rond. Maar dat blijkt verklaarbaar: de agenten rijden toch vooral buiten rond om voor de veiligheid te zorgen, dus de vrouwen kunnen in het gebouw wonen. Logisch. Zo zie je gelijk dat je als buitenstaander echt te rade moet gaan bij de lokale bevolking. Wat wij denken dat zij nodig hebben, komt zeker niet altijd overeen met wat zij zelf wensen. Dat is voor mij de essentie van ontwikkelingswerk: Eigen ontwikkeling sturen, de eigen talenten van mensen en een gemeenschap ondersteunen. Ik ben er trots op te zien dat dat hier gebeurt en dat wij als ICCO bijdragen met advies dat hout snijdt en met projectmanagement.
Wat betekenen deze ontwikkelingen?
In Kenia is een enorme werkloosheid, dat is op straat al zichtbaar. Er zijn in heel Afrika naar schatting twintig miljoen banen nodig om de grote aanwas aan jongeren die de komende jaren van school komen aan het werk te krijgen. Nu kiezen jongeren die geen werk vinden, voor korte termijn alternatieven. Boer zijn is niet ‘cool’. Hoe meer deze jongeren zien dat het duurzaam verbouwen van levensmiddelen zorgt voor de connectie met westerse landen en een prima levensonderhoud garandeert, hoe meer kans er is dat zij het boerenbestaan toch aandurven. Op die manier kan het aanwezige potentieel in dit land worden aangesproken.
Wat ik de Albert Heijn en AH Foundation adviseer is vooral heel trots te zijn en nog meer aan klanten en andere stakeholders te laten zien wat een impact deze samenwerking heeft op de boeren in Afrika. En als het gaat om toekomstige investeringen: de kleine boeren betrekken bij de grotere leveranciers. Laat hen een aantal producten leveren, zodat in een nog groter gebied geprofiteerd wordt van deze samenwerking.
Meer informatie over de samenwerking tussen ICCO en de AH Foundation