Niemand zou zich zorgen moeten maken over zijn of haar veiligheid of lichamelijke integriteit op de werkvloer. Een veilige werkomgeving is een fundamenteel recht voor iedere werknemer. Een veilige werkplek bevordert daarnaast bovendien productiviteit, innovatie en welvaart. Helaas kampen wereldwijd veel vrouwen en mannen met geweld en seksuele intimidatie. Het bestrijden van gendergerelateerd geweld en intimidatie is cruciaal voor de verbetering van de positie van vrouwen op de arbeidsmarkt.
Volgens onderzoek van de ILO heeft meer dan 23 procent van de werkenden wereldwijd te maken gehad met geweld en intimidatie op het werk, zowel fysiek, psychologisch als seksueel. Jongeren, en met name jonge vrouwen, lopen een verhoogd risico. Slechts de helft van de slachtoffers deelt hun ervaringen met anderen, vaak pas na meerdere incidenten.
ILO-Conventie 190: de eerste wereldwijde standaard
Op 21 juni 2019 werd een historische stap gezet met de ondertekening van Conventie 190 door de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO). Dit verdrag, het eerste in zijn soort, is een wereldwijde standaard die geweld en intimidatie op het werk tegengaat. De ILO vertegenwoordigt overheden, werkgevers en werknemers uit de hele wereld, wat deze conventie tot een krachtige tool maakt in de strijd tegen werkgerelateerd geweld.
Unieke kenmerken van ILO-conventie 190
Conventie 190 is baanbrekend omdat het de eerste wereldwijde standaard is die het recht op een werkomgeving vrij van geweld en intimidatie waarborgt. Het verdrag bevat minimum normen en biedt een uitgebreide routekaart voor sociale dialoog tussen vakbonden en werkgevers om geweld en intimidatie op het werk te voorkomen en aan te pakken.
Vijf jaar later: de stand van zaken
Hoewel steeds meer landen het verdrag ratificeren, blijft het totale aantal ratificaties beperkt. Tot nu toe hebben 44 landen Conventie 190 geratificeerd. Ook de Europese Unie spoort haar lidstaten aan om dit te doen. Nederland is momenteel bezig met het ratificatieproces. Wereldwijd dringen vakbonden aan op een snelle maar zorgvuldige implementatie van het verdrag.
In de negentien landen waar CNV Internationaal actief is, hebben El Salvador, Peru en Zuid-Afrika de conventie al geratificeerd. Colombia heeft recent aangekondigd dit binnenkort te doen. CNV Internationaal speelde een cruciale rol in dit proces, onder andere door ondersteuning te bieden bij de totstandkoming van een tripartiete overeenkomst in Colombia
Wat houdt ratificatie van een ILO-conventie in?
Ratificatie betekent de officiële bekrachtiging van een conventie door een staat. Na het sluiten van een conventie, of verdrag, tijdens de jaarlijkse International Labour Conference in Genève, moeten regeringen besluiten de conventie formeel te ratificeren zodat een deze van kracht wordt . Dat vraagt vaak een uitgebreide voorbereiding, inclusief onderzoek naar en aanpassing van bestaande wet- en regelgeving. CNV Internationaal werkt met partnerorganisaties in verschillende landen om dit proces te ondersteunen en geweld op de werkplek op de nationale agenda te krijgen.
Actieve rol van Vakbonden
Vakbonden wereldwijd zetten zich actief in om geweld op de werkvloer te voorkomen en te verminderen. Op basis van ILO conventie 190 en de bijbehorende aanbeveling; Recommandation 206, onderhandelen ze over beleid en en afspraken in cao’s die leiden tot concrete verbeteringen bij de aanpak van geweld en intimidatie op het werk. CNV Internationaal steunt dit werk
Veilige fabrieken: In Indonesië heeft de vakbond het initiatief genomen voor Genderbased Violence Free Factories, waarbij kledingfabrieken afspraken maken om geweld te voorkomen en aan te pakken.
Afspraken in cao’s: Steeds meer collectieve arbeidsovereenkomsten bevatten afspraken over bijvoorbeeld de aanstelling van vertrouwenspersonen.
Voorlichting op de markt: In Ivoorkust organiseert vakbond CISL Dignité voorlichting bijvoorbeeld op markten, omdat daar veel informeel en daardoor risicovol werk is, over de inhoud van het verdrag en nationale wetgeving, en moedigt deelnemers aan om geweld op het werk te melden.
Telefonische hulplijn: In Benin en Niger hebben vakbonden gratis telefoonnummers ingesteld waar werknemers via de vakbond hulp kunnen zoeken bij geweld op het werk. Deze hulplijnen bieden bemiddeling en juridische en psychologische ondersteuning.
Bijeenkomst 25 juni in Nieuwspoort
Samen moeten we blijven werken aan een veilige werkomgeving voor iedereen. Conventie 190 biedt een belangrijke basis, maar de weg naar volledige implementatie vraagt om voortdurende inzet en aandacht