In oktober gingen meer dan 25 Nederlandse life-science- en gezondheidsbedrijven op een handelsmissie in Kenia. Ze zoeken naar een afzetmarkt voor hun producten en Kenia biedt grote kansen, aldus de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Het is een snel groeiende markt en Nederland is voor Kenia de derde grootste handelspartner. De totale export van Nederland naar Kenia was in 2023 ongeveer 530 miljoen, en de gezondheidssector vormt een belangrijk onderdeel.
Bedrijven maken impact
Kenia is echter een land met grote uitdagingen in de gezondheidszorg. Zo is er maar één verloskundige per duizend mensen; in Nederland zijn dat er ruim tien keer zoveel. Slechts 20 procent van de bevolking heeft een gezondheidszorgverzekering, gewoonweg omdat de rest het niet kan betalen. Daardoor stellen mensen een bezoek aan een dokter net zolang uit tot het echt niet anders kan. Vaak zijn dan de problemen niet meer te verhelpen. Denk aan een geknapte blindedarm of borstkanker in een vergevorderd stadium.
Veel van de bedrijven die Kenia bezochten kunnen een verschil maken van leven op dood. Denk bijvoorbeeld aan de lampen die Signify, de voormalige lampendivisie van Philips, levert aan klinieken, waardoor deze 24 uur per dag zorg kunnen verlenen. Of kijk naar de innovatieve start-up Goal 3, die een applicatie voor tablets ontwikkelde waarmee zorgverleners makkelijker de juiste beslissingen nemen. De applicatie analyseert in real-time vitale gegevens van de patiënten, zoals bloeddruk en hartslag, en doet suggesties voor de meest effectieve behandeling.
Het zijn prachtige innovaties en producten, maar ze moeten wel die mensen bereiken die nu nog niet de juiste zorg krijgen. Een betrouwbare lamp in de verloskamer zet weinig zoden aan de dijk wanneer er geen verloskundige is om de bevalling te ondersteunen. De innovatieve producten uit Nederland zijn slechts een deel van de keten om er voor te zorgen dat er minder vrouwen sterven op het kraambed. Uiteindelijk heb je óók voldoende en goed getraind personeel nodig en mensen moeten in staat zijn de gezondheidszorg te betalen. Je moet, kortom, de gezondheidszorg als geheel aanpakken.
Samenwerking is noodzakelijk
Het is daarom belangrijk dat bedrijven verder kijken dan hun eigen product. En datzelfde geldt voor organisaties die hun export financieren, zoals de RVO, Invest International en Nederlandse impactinvesteerders. Samenwerking met gezondheids- en ontwikkelingsorganisaties en bedrijven is zelfs noodzakelijk. Want Afrikaanse overheden hebben meestal een beperkte financiële reikwijdte.
Zo zijn het ontwikkelingsorganisaties die veel gezondheidswerkers trainen; alleen al in Kenia leidde Amref, een Afrikaanse zorgorganistie waarvan het hoofdkantoor in Nairobi staat, er in 2022 100.000 op. Ook zetten mijn Afrikaanse collega’s laboratoria op, en helpen ze besmettelijke ziektes te voorkomen met bewustwordingscampagnes en bezoeken aan de gemeenschappen. Met al dat werk werden in 2022 in Kenia 10 miljoen mensen bereikt. Amref kent er de weg, begrijpt lokale zorgbehoeftes en heeft een netwerk. En kan een vraag creëren bij zorgverleners naar goede, innovatieve producten.
Goed voor bedrijven én patiënten
Maar daarvoor moeten we wel samenwerken. Gelukkig gebeurt dit al in verschillende projecten, maar we zien nog te vaak dat Nederland investeert in een bedrijf, maar de ontwikkelingskant en de algehele gezondheidssector links laat liggen.
Daarom vragen we bedrijven, beleidsmakers en investeerders die onlangs in Kenia waren op om de verbinding te zoeken met (inter)nationale gezondheidsorganisaties. Zodat hun producten niet alleen worden verkocht, maar ook een langdurig verschil maken voor mensen. Dat is dan fantastisch voor de bedrijven, maar ook voor de patiënten!
