De linkse waakhond van Amsterdam

Wat doet een linkse waakhond?
“BIJ1 vindt dat links te veel heeft samengewerkt met rechts. We zien dat links concessies heeft gedaan, ook vanwege de drang om mee te willen besturen. Dat zie je landelijk, maar ook lokaal. Amsterdam is daardoor de afgelopen jaren erg vercommercialiseerd. Winstmaximalisatie en economische groei waren dominant. Links is daarmee naar rechts opgeschoven. Wij willen radicaal linkse ideeën weer populair maken, en de ruimte aan de linkerkant van het spectrum oprekken. Omdat wij ons links van GroenLinks positioneren, krijgt Rutger Groot Wassink – die ik zeer bewonder als politcus- meer ruimte.’’

Wat zijn jullie radicaal linkse ideeën?
“We willen het kapitalisme ter discussie stellen. Jesse Klaver heeft het over ‘economisme’, ik ga nog een stap verder en zeg dat kapitalisme het probleem is. Praktisch betekent dat bijvoorbeeld het niet handhaven van het kraakverbod. Er is zo veel leegstand in de stad, vooral kantoorruimte, en er zijn veel mensen op zoek naar een woning. Investeerders kunnen verdienen aan een pand dat een jaar leegstaat, door het een jaar later voor een veel hogere prijs te verkopen. Daar ben ik tegen. Ik vind dat we het eigendomsrecht ter discussie mogen stellen. Ik vind bijvoorbeeld dat ik recht heb op mijn fiets. Maar als ik 750 fietsen ongebruikt in de schuur heb staan, kunnen we ons afvragen waarom. Waarom heb je recht op 750 fietsen als je ze niet gebruikt, wat ook nog eens verspillend is, en veel anderen immobiel zijn?’’

Hoe ziet niet-kapitalistisch Amsterdam eruit?
“Ik ben zelf sociaal werker: sociaal werk legt de link tussen de samenleving en kunst en cultuur. De kunst- en cultuursector is eigenlijk een van de weinige sectoren waarbij economische belangen niet voorop staan, een voorbeeld voor de stad. Creativiteit heeft geen prijs. Door cultuur kun je mensen bij elkaar brengen. Wijk 7 en Lola Lik zijn daarvan goede voorbeelden. In Wijk 7 heb je natuureducatie met tuintjes, ateliers voor kunstenaars en kunst- en cultuureducatie. Daar werken mensen vanuit allerlei achtergronden samen. Burgerinitiatieven, van onderaf.
Het is niet voor niets dat Forum voor Democratie en PVV kunst weg zetten als ‘een linkse hobby’. Want, daarin ligt nadruk op overeenkomsten in plaats van verschillen. Als buurtbewoners zien dat vluchtelingen of statushouders net zoals zij zijn, hebben deze partijen geen verkiezingsprogramma meer.’’

Kun je dat dan ‘van bovenaf’ regelen?
“Ik geloof er inderdaad echt in dat veel belangrijke dingen van onderaf ontstaan. Maar dan moet de gemeente dat wel faciliteren en mogelijkheden creëren. Veel van die culturele broedplaatsen en vrijplaatsen moeten elk jaar opnieuw vechten voor hun vergunning. Huisvesting wordt weer verkocht, voor economische belangen. Zoals Lola Lik in de Bijlmerbajes: de locatie is nu verkocht aan een commerciële partij. Terwijl dit dé plekken zijn waar sociale innovatie plaatsvindt, die polarisatie tegengaan, groen zijn, waar de stad wordt gemaakt. De gemeente zou dus de huisvesting van dit soort belangrijke broedplaatsen moeten garanderen, maar een niet-kapitalistische stad is voor mij ook een versterkte lokale democratie. Dus bestuurscommissies en stadsdeelcommissies met meer zeggenschap en het uitbreiden van buurtsubsidies om die goede initiatieven met een lokaal potje te steunen. En de duurzame stad – dat kan ook bereikt worden op buurtniveau. Die potjes zijn dan ook voor het stimuleren van de circulaire economie op kleine schaal.

Maar de grootste benzinehaven van de wereld, die in Amsterdam ligt, en de uitbreiding van Schiphol moet ook een halt toe worden geroepen. Dat moet natuurlijk van bovenaf. Ook vind ik dat de gemeente een representatieve afspiegeling zou moeten zijn van de samenleving. Dat betekent quota voor vrouwen, mensen van kleur en mensen met een beperking. Dat is natuurlijk een paardenmiddel, maar kan veel groepen enorm vooruithelpen. Uiteindelijk hebben we die quota dan niet meer nodig. Ook de niet-kapitalistische stad moet je van bovenaf faciliteren en regelen.’’