Deel 1: Zes adviezen om mee te beginnen van Rachida Boukhriss
Je wilt iets doen voor een ander, in Nederland of in het buitenland, maar wat precies? Daar ben je nog niet helemaal uit. In het eerste deel van deze serie geeft Rachida Boukhriss praktische tips om mee te beginnen. Boukhriss werkt 13 jaar als relatiebeheerder voor particuliere initiatieven bij stichting Wilde Ganzen en weet alles over fondsenwerving, communicatie en het opzetten van een eigen project of stichting.
Rachida Boukhriss. Foto: CW Houtkamp
Boukhriss is enthousiast over de vele Nederlandse initiatieven: “Veel mensen maken een mooie verre reis, worden geconfronteerd met armoede en besluiten bij terugkomst om daar ‘iets’ aan te doen.” Dat vindt ze mooi, maar er is ook een groot struikelblok. “Het is verleidelijk om te bedenken wat een ander volgens jou nodig heeft, maar pas daar echt voor op. Ga altijd eerst met mensen in gesprek om uit te zoeken waar ze behoefte aan is,” vertelt ze. “Dat moet altijd je uitgangspunt zijn, of je nu in Nederland werkt of ergens anders.”
We vroegen aan Boukhriss om met de OneWorld-lezers te delen wat zij in de loop der jaren is tegengekomen tijdens haar gesprekken met startende werelddoeners. Dat resulteerde in zes adviezen over wat je wel en niet moet doen. “Door mijn werk bij Wilde Ganzen weet ik vooral veel over ontwikkelingsprojecten in DAC-landen, maar deze adviezen zijn ook nuttig voor werelddoeners die zich in Nederland willen inzetten voor bijvoorbeeld vluchtelingen of daklozen.”
1. Denk na wat je precies wilt doen
“Zet op een rij wat je wilt en kunt, en kijk vervolgens wat er al op dat gebied gebeurt. Bestaat er een organisatie die aan dezelfde problematiek of op dezelfde locatie werkt? Sluit je dan daarbij aan als vrijwilliger, of steun ze financieel door donateur te worden. Je hoeft het wiel niet opnieuw uit te vinden. Als er geen bestaand project aansluit bij jouw ideeën, kun je overwegen zelf iets op te zetten. Kies dan wel iets dat bij jou en je talenten past. Ik ken bijvoorbeeld een echtpaar dat zelf geen organisatie wil oprichten, maar wel iets wilde doen. Zij organiseren fondsenwervende activiteiten, en doneren de opbrengst aan doelen die zij goed vinden.”
2. Verdiep je in het land of het gebied
“Ga op onderzoek uit. Inventariseer wat de mogelijkheden en belemmeringen zijn voor jouw ideeën en het gebied waar jij wilt werken. Achterhaal met welke wetten en regels je te maken krijgt, door contact te leggen met bestaande organisaties die op dezelfde plek of met dezelfde hulpvraag werken. Zoek ook een partnerorganisatie in het land met wie je kunt samenwerken. Het is belangrijk om ter plaatse betrouwbare contacten te hebben, omdat je er zelf niet altijd bent.”
3. Doe gedegen vooronderzoek
“Dit is misschien wel de grootste valkuil. We zien te vaak dat onnodige projecten gefinancierd en gerealiseerd worden, simpelweg omdat er te weinig onderzoek is gedaan of iets daadwerkelijk nodig is. Zo heb ik een organisatie meegemaakt die een waterput bouwde, terwijl er twee kilometer verderop al een goedwerkende watervoorziening was. Laat de hulpvraag echt vanuit je doelgroep en partnerorganisatie komen, bedenk een project nooit op eigen houtje.”
4. Bedenk een exit strategie
“Houd in je achterhoofd dat je op een gegeven moment overbodig wil zijn. Je wilt jezelf na een bepaalde tijd kunnen terugtrekken, zonder consequenties voor je gedane werk. Daarom moet je van meet af aan goed nadenken over doorlopende kosten. Wanneer je een school bouwt, denk dan na over de salarissen van leerkrachten en onderhoudskosten. Probeer daarin bijvoorbeeld een samenwerking te vinden met de overheid of een partnerorganisatie.” Het lukte stichting Samsara en stichting Meet Kate om zichzelf met succes en zonder negatieve consequenties op te heffen.
5. Wees niet overmoedig
“Sommige initiatieven heffen zichzelf op omdat de fondsenwerving niet loopt zoals ze willen. Als je een project te groot aanpakt, kom je jezelf echt tegen. Dit zien we bijvoorbeeld bij migranten die iets willen doen in hun land van herkomst. Zij hebben vaak grote beloftes gedaan aan familie. Wees daar voorzichtig mee, beloof van tevoren niets waarvan je niet zeker weet of je het kunt waarmaken. Mensen onderschatten vaak hoeveel werk het uitvoeren van een idee vergt, en hoeveel tijd het kost.”
6. Pak fondsenwerving groot aan
“Veel mensen gebruiken alleen hun persoonlijke achterban om fondsen te werven, maar je kunt het veel groter aanpakken. Maak accounts op sociale media, plaats daar regelmatig updates en vraag je achterban die te delen. Dan heb je een veel groter bereik. Sommige mensen vinden het ook eng om aan een crowdfundingsactie te beginnen, maar meestal heb je niks te verliezen. Met behulp van de Change the Game Academy kun je ook lokaal fondsenwerven.”
Meer weten? Neem contact op met Rachida Boukhriss via rachida@wildeganzen.nl, stel een vraag in onze Werelddoeners Facebookgroep of neem een kijkje op de Werelddoeners Wiki, waar kennis over en voor particuliere initiatieven in de ontwikkelingssamenwerking wordt gedeeld.